1942 yılında Beyazıt ile Şişli arasında yeraltı yolu!

1942 yılında Prost tarafından hazırlanan yeraltı yolu projesine göre, Bayazıt'tan Eminönü'ne inecek tünel, Karaköy Köprüsü'ne paralel yapılacak bir köprüden geçerek tekrar yeraltından Taksim ve Şişli'ye ulaşacakmış.

İstikbale ait bir proje

Beyazıt - Şişli yeraltı yolu nasıl olacak?

B. Prost tetkiklerini bitirdikten sonra kati güzergah çizilecek

    Unkapanı ile Yenikapı arasında açılan Gazi Bulvarı tamamıyla açıldıktan sonra İstanbul ile Beyoğlu arasında ikinci umumi bir yol daha tesis edilecektir. Bu yol Beyoğlu'ndan Fatih'e giden tramvay yolundan çok daha kısa olduğundan, İstanbul'dan Beyoğlu'na gidecek yolcular, yeni yol sayesinde çok zaman kazanacaklardır. Beyoğlu ile Gazi Bulvarı üzerinde tramvay değil, otobüs işleyecektir.

    Yapılan son fenni tetkikatla Gazi Köprüsü, tramvay elektrik tesisatıyla münakalatına mukavemet edecek vaziyette olmadığından, Beyoğlu ile Gazi Bulvarı arasında yeni bir tramvay şebekesi kurmaya imkan görülememektedir. Esasen tramvay münakalatı da Avrupa'nın birçok yerlerinde otobüs işletilmesi tercih edilmektedir. Bununla beraber, bu ikinci yolun da İstanbul'un müstakbel nakliyat ihtiyacını tamamıyla karşılayamayacağı anlaşılmaktadır.

    İstanbul'un coğrafi ve topografik vaziyeti de üçüncü bir yolun tesisine müsait görülmüyor. Bu mühim vaziyeti göz önüne alan şehircilik mütehassısı B. Prost, İstanbul ile Beyoğlu arasında üçüncü bir yol açılmak üzere tetkikata başlamıştır. Fakat büyük metropolitan bir koldan Eminönü'nden başlayarak Beyazıt'a çıkacak ve Beyazıt'tan Aksaray'da Langa'ya gidecek, diğer bir kolda Eminönü'nden Beyoğlu'na çıkacaktır.

    Haliç'in zemini çok çürük olduğundan, metropolitan için denizaltı şebeke tesisi kabul olmayacaktır. Bunun için metropolitan vagonları, Karaköy köprüsüne muvazi olarak yapılacak bir köprünün üzerinden geçecek, bundan sonra Karaköy'de gene yer altından Taksim ve Şişli'ye ulaşacaktır.

    Metropolitanda -Karaköy ile Beyoğlu arasındaki tünelde olduğu gibi- ray üzerinden vagonları işleyecektir. B. Prost, bu projenin teferruatını tetkik etmek üzere şehrin Beyazıt - Süleymaniye mıntıkası üzerinde tetkikat yapıyor. Bu tetkikatın tamamlanması için icap ederse arazi üzerinde de sondajlar yapılacaktır.

    Ancak Süleymaniye, Yenicami gibi camilerin temelleri kısmen denizde olduğundan, metropolitan istikameti tayin edilirken bu mühim nokta da göz önünde tutulacaktır.

    Metropolitan için yapılan tetkikat henüz iptidai bir safhadır. Bu tetkikat tamamlandıktan sonra yeni bir plan ve metropolitanın kati güzergahı tespit edilecektir. Metropolitan kaça malolacağı ve bunun inşa masrafının nasıl temin edileceği bilahare tespit edilecektir.

Akşam 24 Ağustos 1942

Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com