1999 Marmara Depremi'nde çürük bina felaketi!

Çürük bina felaketi

Depremde hasar gören binalarda malzeme, işçilik ve tasarım hataları tespit eden uzmanlar ''Doğa, kurala uygun olmayanı affetmedi'' dedi

Ali Eyüboğlu, Gönül Hanbay

     İstanbul’un depremden en fazla etkilenen ilçelerinden biri olan Avcılar’daki hasarlar binalardaki tasarım, malzeme ve işçilik hatalarından kaynaklandı.

     İlçede incelemelerde bulunan Türk Mühendis Mimar Odaları Birliği (TMMOB) üyesi Mutlu Öztürk ile İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Ülkü Özer, “Deprem, kötü binaları tek tek ayıkladı... Doğa çürük olanı, kural ve kaidelere uygun yapılmayanı seçmiş, elemiş ve affetmemiş'' dedi. 

     Ülkü ve Özer, Avcılar Belediyesi’nin depremden bir gün önce yapıların denetimi konusunda İnşaat Mühendisleri Odası’yla anlaşma yaptığına dikkat çekti.

     TMMOB Yönetim Kurulu üyesi Öztürk, depremde hasar gören binalarla ilgili tespitlerini şöyle anlattı:

     ''Bir sokak üzerinde üç tane blok apartman var. Diğer binalar, zemin artı üç kat iken, yıkılan üç blok zemin artı beş kat. Zemin etüdüne dikkat edilmeden irtifa verilmiş. Bunun üzerine tasarım hatası ve malzeme hatası da bir araya gelince, o binalar bugün kullanılamaz hale gelmiş.''

Dükkan katı uyarısı

     İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Özer de şöyle konuştu: ''Özellikle İstanbul’da, birçok yapımızın giriş katında dükkan olması arzu ediliyor. Dükkan da yüksek katlı binalarda yapının mukavemeti açısından yumuşak kat ve bu tip durumlarda tehlike arzediyor. Yıkılan binaların yüzde 90’nının altında ya bir dükkan, ya bir fırın, ya bir mağaza var.''

     Avcılar’da yıkılan binalarda dikkat çeken bir başka konun da ilave katlar olduğunu belirten Özer, ''Mal sahipleri üç katlı binalara, iki, üç kat çıkma cesaretinde bulunmuş'' diye konuştu.

İstanbul'un risk tablosu

    Resmi Gazete'de 2 Temmuz 1998'de yayınlanan, depremden etkilenme derecesini gösteren İstanbul'un deprem kuşağı tablosu:

    Birinci derece: Büyükşehir, Adalar, Avcılar, Bakırköy, Gürpınar, Kavaklı, Kumburgaz, Mimarsinan, Yakuplu, Eminönü, Kadıköy, Kartal, Samandıra, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sultanbeyli, Tuzla, Üsküdar, Zeytinburnu.

    İkinci derece: Büyükçekmece, Bağcılar, Mahmutbey, Bahçelievler, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Mahmut Şevket Paşa, Beyoğlu, Çatalca, Boyalık, Esenler, Kemerburgaz, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kağıthane, Silivri, Büyükçavuşlu, Şile, Ağva, Teke, Yeşilvadi, Şişli, Ümraniye.

    Üçüncü derece: Durusu, Eyüp, Göktürk, Arnavutköy, Boğazköy, Bolluca, Haraşcı, Taşoluk, Sarıyer, Değirmen, Sinekli.

    Dördüncü derece: Binkılıç, Karacaköy. 

Kamu binaları yıkıldı

    Depremde hasar gören binaların çoğu kamu binası. İşte depremin bilançosu;

     Bolu: Gölyaka’da PTT binası yıkıldı. Mudurnu’da hükümet binasında çatlama oldu.

     Düzce ve Adapazarı: 380 kilovatlık trafo merkezlerinde çok önemli hasar oldu. Düzce’de santral binasında hasar var. Düzce Devlet Hastanesi’nin A Blok kısmı çöktü. Yine Düzce’de Büyük, Düzce, Gürcü, Kadınpınar ve Mimar Sinan camileri yıkıldı.

     Yalova: Yalova Topçular’daki araç iskelesi çöktü. Topçular - Eskihisar arasında araç geçişi yapılamıyor. Yalova’da santral binasındaki akü sistemi patladı ve enerji ihtiyacı karşılanamıyor. Hastane, PTT ve belediye, binaları hasar gördü.

     Adapazarı: Adapazarı cezaevi ağır hasar gördü. Hasar gören diğer binalar arasında bir otel, hastane, üniversite, öğrenci yurdu, ve askerlik şubesi bulunuyor.

Milliyet 18 Ağustos 1999

Abdullah Kutalmış MIZAK/Emlakkulisi.com