2 soruda emlak vergisinde tarh zamanaşımı süresinin hesaplanması!

Vergi hukukunda zaman aşımı vergi alacağını süre geçmek suretiyle kendiliğinden ortadan kaldırmaktadır.

Nitekim Vergi Usul Kanunu 114.mad.vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh edilerek mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zaman aşımına uğrar hükmü bulunmaktadır.

Bununla birlikte Emlak vergisi kanunu ile Veraset intikal vergisi kanununa konulan özel hükümlerle bu vergilerle ilgili kanuni süresinde beyanname ve bildirim verilmemesi halinde zaman aşımının hesaplamasında farklı uygulamalara yer verilmiştir.

Bu yazıda Emlak vergisi kanununa göre süresinde bildirim verilmeyen bina ve arazilerde tarh zaman aşımı süresinin nasıl hesaplanacağı 2 maddede anlatılacaktır.

1)  Emlak vergisi uygulamasında mükellef tarafından bildirimi yapılmamış bina ve arazilerde zaman aşımı süresi nasıl hesaplanır ?

Emlak vergisinde zaman aşımı başlangıcı vergi alacağının doğduğu tarih değil bina ve arazinin bildirim dışı bırakıldığının idarece öğrenildiği tarih esas alınarak belirlenmektedir.

Dolayısıyla Emlak vergisi kanunu 40.mad gereğince bina ve arazinin vergi ve cezalarında zaman aşımı bu bina ve arazinin bildirim dışı bırakıldığının idarece öğrenildiği tarihi takip eden yılın başından itibaren başlar.

 Bu durumda idarece öğrenilen tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tarh edilip tebliğ edilmeyen emlak vergisi ve cezaları zaman aşımına uğrar.

ÖRNEK: Bayan (A) 1999 yılında bir arazi satın almıştır 2019 yılına kadar belediyeye hiç bildirimde bulunmamıştır. Dolayısıyla emlak vergisi de ödememiştir.

Belediye bu araziye ait bildirim verilmediğini 2019 yılı ağustos ayında öğrenmiştir emlak vergisi mükellefiyeti açılarak 2000 yılı dahil 2019 yılına kadar her yıl için ayrı ayrı olmak üzere 19 yıl için emlak vergisinin ayrı ayrı cezalı olarak tarh edilmesi gerekir.

İdarece tarh edilen bu cezalı tarhiyatlarda zaman aşımı 1.1.2020 tarihinden başlayarak 31.12.2025 tarihine kadar tebliğ edilmezse zaman aşımına uğrar.

Görüldüğü gibi 2000 yılına ait emlak vergisinde zaman aşımı 31.12.2025 tarihine kadar 25 yıl boyunca uzayabilmektedir.

2- Vergi usul kanununda zaman aşımı sürelerinin vergiyi doğuran olaya bağlanmasına rağmen emlak vergisi kanununda idarece öğrenilen tarihe bağlanması hükmünde  hukuka aykırılık  söz konusu mudur ?

V.U.K da zamanaşımı süresinin 5 yıl olduğu ancak emlak vergisi kanunu 40.mad dayanılarak idarenin öğrenme tarihinin esas alınarak geriye dönük borç çıkarılmasının anayasa ve hukuka aykırılığı iddiasıyla anayasa mahkemesine taşınmıştır.

Anayasa mahkemesinin 01.11.2017 tarih 2017/146 sayılı kararı ile emlak vergisi zaman aşımı süresinin başlangıcını vergiyi doğuran olay yerine idarenin öğrenme tarihini esas alan kuralını anayasa ve hukuk devleti ilkesine aykırı bulmamıştır.

Bu nedenle idarece öğrenilme tarihinin ucu açık  zaman aşımı süreleri içerdiği dikkate alınarak bina ve arazilere ait emlak vergisi  bildirimlerinin kanuni sürelerinde belediyeye bildirmeleri gerekmektedir.

Vergi Uzmanı
Mustafa Bey
Kurtulus Partners

Yazara [email protected]  adresinden ulaşabilirsiniz.

4 soruda müteahhite kat karşılığı verilen arsalarda vergisel durum!