2014'te hangi yatırımlar gerçekleşti?

2014 yılının ikinci üç aylık dönemi, 30 Mart yerel seçimlerinde çıkan sonuçlarının da etkisiyle Türkiye ekonomisinde yeni bir istikrar dönemini başlattı. Piyasaların rahatlamasıyla birlikte Başbakanlığı döneminde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın "Faizler inmeli" çağrısına, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın ‘’Ölçülü indirim olabilir’’ yanıtı faizi gevşetti. Mayısta MB Para Politikası Kurulu, 4 ay aradan sonra ilk indirimini yaptı. İkinci çeyrekte Kurul, faizi önce % 10’dan % 9,50’ye daha sonra da % 8,75’e düşürdü. Yılbaşında yüzde 1’e indirilen 2014 büyüme tahminleri de yüzde 4’lere kadar çıktı. Yine, ihracatta da ‘bahar havası’ yaşandı. İlk 4 ayda toplam ihracat yüzde 9.5 artışla 53 milyar doları aştı.

3. HAVALİMANI TEMELİ ATILDI

İkinci çeyrekte öne çıkan yatırımların başında, fizibilite çalışmalarının tamamlanmasıyla temeli atılan İstanbul’daki 3. havalimanı oldu. Bunun yanında Marmaray’dan sonra, İstanbul trafiğini rahatlatacak İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi’nin tünel açma işlemi de başladı. Yine bu üç aylık dönemde, Japonya’da üretilen ve Türk mühendislerinin de üretiminde görev aldığı TÜRKSAT 4B uydusu tamamlandı. 

ÖZELLEŞTİRMELER YAPILDI

Öte yandan yılın ikinci çeyreğinde önemli özelleştirme ihaleleri ve özel yatırımları gerçekleştirildi. Kemerköy ve Yeniköy termik santrallerinin özelleştirme ihalesinde en yüksek teklifi, 2 milyar 671 milyon dolarla IC İçtaş Enerji Üretim ve Ticaret AŞ verdi. TMSF'nin düzenlediği BMC Ticari ve İktisadi Bütünlüğü’nün satış ihalesini 751 milyon TL ile iş adamı Ethem Sancak’ın ES Mali Yatırım ve Danışmalık AŞ şirketi kazandı. Diğer önemli yatırım olay ise Bank of China'nın, Tekstilbank’ın % 75.5 hissesini 315 milyon dolara alması oldu.

FITCH GÜVEN DUYDU

Bu dönemin bir diğer kritik kararı da Twitter ve Youtube'a erişim engelinin kaldırılmasıyla yaşandı. Twitter, Türkiye’de ofis açmayı kabul etti. Türkiye’nin makroekonomik verilerinin güven verdiğini belirten Fitch ise, Türkiye’nin kredi notunu ‘’BBB-’’ olarak teyit ederken, not görünümünü de ‘’durağan’’da bıraktı. 

TPAO'nun Şah Deniz payı yüzde 19'a çıktı

Kuzey Irak’tan Ceyhan’a akan 2,5 milyon varillik petrolün 1 milyonluk bölümü, uluslararası piyasalara satıldı. Enerji Bakanı Taner Yıldız, Kuzey Irak’tan sevk edilen petrol değerinin yaklaşık 97 milyon dolar olduğunu ve Halkbank’a 93 milyon doların yatırıldığını açıkladı. Bu dönemde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ise, Total’ın Şah Deniz Projesi’ndeki % 10'luk payını alıp hissesini % 19’a çıkardı. Socar Türkiye’nin İzmir’de yapacağı Star Rafinerisi için 3,29 milyar dolar proje finansmanı kredisi ise Türkiye reel sektörünün en büyük proje finansmanı kredisi oldu.

Havacılıkta tüm zamanların rekoru

Mayıs ayının ilk günü İstanbul Atatürk Havalimanı’nda bin 267 uçak trafiği ile tüm zamanların rekoru kırıldı. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, Aralık 2013’ten beri 299 lira olarak uygulanan iç hat uçuş bileti tavan fiyatının 309 lira olarak revize edildiğini açıkladı. Yine bu dönemde Dünya Bankası’nın satın alma gücü paritesine göre, Türkiye’nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası 1 trilyon 315 milyar dolara ulaştı. Dünya Bankası, Türkiye’nin 2014 yılı ekonomik büyüme tahminini ise yüzde 2,4’ten, yüzde 3,5’e yükseltti.

Soma'da şehitlere Türkiye sahip çıktı

Manisa ilinin Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan facia. 

301 işçinin yaşamını yitirmesine sebep olan olay, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçti. 

Maden faciasının ardından Türkiye tek yürek oldu. Devlet, sivil toplum kuruluşları, bankalar ve cep telefonları operatörleri madencilere yardım eli uzattı. Maliye Bakanlığı, geçici vergi beyanname sürelerini uzatırken, bankalar Soma’da hayatını kaybeden madencilerin borçlarını silmeye başladı.

Konut satışları 11 ayda 1 milyonu aştı

2014 yılında konut satışlarında daralma bekleniyordu ancak son 4 ayda ertelenen talebin devreye girmesiyle satışlar atağa geçti. Ağustos’tan itibaren yükselişe geçen konut satışları, geçen yılla farkı kapattı ve ikinci kez 1 milyon seviyesini aştı. Ülkedeki ekonomik ve siyasi ortam nedeniyle Ağustos ayına kadar gerileyen konut satışları, yazın yakaladığı yükselişini sürdürüyor.

KURUM: TAŞLAR OTURUYOR

Türkiye’deki 2014 yılı gayrimenkul pazarını değerlendiren Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, 2014’ün sektörde taşların yerine oturmaya başladığı ve normalleşmenin başladığı bir yıl olduğunu söyledi. Emlak Konut GYO’nun sektöre soluk getirdiğini anlatan Kurum, “Şirketimiz, 3,8 milyar liralık ödenmiş sermayesi ve 2014 yılı 3.çeyrek itibariyle ulaştığı 14,8 milyar liralık aktif toplamıyla finansal kabiliyetlerini ciddi şekilde arttırdı. Yılsonu hedefimiz olan 10 bin adetlik satışa ciddi yaklaştık. Bu hedefi yakalarız" dedi. Kurum, hedeflerinin gerçekleşmesiyle 2015’te 6,7 milyar TL'lik 12 bini aşkın adet bağımsız bölüm satışı yapabileceklerini anlattı.

KAMUDA PARALEL TASFİYESİ

17 Aralık sürecinin ardından kamuda mayıs ayında kritik günler yaşandı. Çoğu Maliye Bakanlığı’nda olmak üzere 11 Bakanlıkta ve Hazine Müsteşarlığı'nda 50’den fazla üst düzey yöneticinin yeri değişti ya da görevden alındı. Bunun yanında yıllık tüketici fiyatları enflasyonu ise mayısta 25 ayın en yükseği olan % 9.66’ya çıktı.

CERN İLE ORTAKLIK

İkinci çeyrekte inovasyon açığına ilaç olacak önemli bir imza atıldı. Türkiye, Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi’ne (CERN) ortak üye anlaşması imzaladı. Fizikçilerimizin CERN’de daimi kadro alabilmesine ve ülkeye teknoloji transferine de imkan sağlayacak anlaşmanın Türkiye’ye maliyeti ise yıllık 2.8 milyon Euro oldu. 

YABANCI GÜVENE GELDİ

Uluslararası şirketlerin, bu yılın ilk dört ayında ülkemizdeki net doğrudan yatırımı 5.1 milyar dolara ulaştı. Bir önceki yılın aynı dönemine göre yatırımlarını % 45.8 artıran yabancılar, Türkiye'ye güvenini gösterdi. Yabancıların aynı dönemde gayrimenkule doğrudan yatırımları ise 1.26 milyar dolarla Cumhuriyet rekoruna ulaştı.

Nisan '14

 4 NİSAN - Enflasyon, mart ayında yüzde 1.13 artış gösterdi. Yıllık enflasyon yüzde 8.39 ile 8 ayın en yüksek seviyesine çıktı. 

 5 NİSAN- Fitch, Türkiye’’nin kredi notunu ‘’BBB-’’ olarak teyit ederken not görünümünü de ‘’durağan’’da bıraktı. 

 9 NİSAN- Gösterge tahvilin bileşik faizi, 3 ay sonra tek haneye düşerek, yüzde 10’dan yüzde 9,8’e geriledi.

 11 NİSAN-TÜİK verilerine göre, istihdam edilenlerin sayısında bir önceki döneme göre 238 bin kişilik artış, işsiz sayısında ise 80 bin kişilik azalış görüldü.

 20 NİSAN- İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi’nin tünel açma işlemi başladı

 22 NİSAN- Borsa İstanbul ile NASDAQ OMX'in stratejik ortaklığı çercevesinde New York’taki NASDAQ MarketSite’de seans, Borsa İstanbul için başladı.

 30 NİSAN- Türkiye’’ye patriot benzeri füze satmaya hazırlanan Çin, işe banka satın alarak başladı. Bank of China, Tekstilbank’’ın yüzde 75.5 hissesini 315 milyon dolara satın aldı. Çin finans devinin ilk hedefi, Çinli şirketlerin Türkiye’’de yapmak istediği doğrudan yatırımlara para sağlamak.

Mayıs '14

 3 MAYIS- Çoğu Maliye Bakanlığı’nda olan 11 Bakanlıkta ve Hazine Müsteşarlığında 50’den fazla üst düzey yöneticinin yeri değişti ya da görevden alındı.

 6 MAYIS- Enflasyonu kuraklık azdırdı

Kuraklığın fiyatlar üzerindeki etkisi ve kur baskıyla enflasyon çift haneye yaklaştı. 

 8 MAYIS- Bank Asya’nın mevduatı, 2013 yılı sonuna göre yüzde 32 düşerek 4,5 milyar lira azaldı. 

 13 MAYIS- Türkiye, Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi’ne (CERN) ortak üye anlaşması imzaladı. 

 14 MAYIS- Manisa'daki 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı olan iş ve madencilik kazası oldu.

 23 MAYIS- Kuzey Irak’tan 6 aydır Ceyhan’a akan 2,5 milyon varillik petrolün 1 milyonluk bölümünün uluslararası piyasalara satışı gerçekleşti. 

 31 MAYIS - TPAO Total’ın Şah Deniz Projesi’ndeki % 10 payını alarak hissesini yüzde 19’a çıkaran anlaşma imzalandı.

Haziran '14

 4 HAZİRAN - Yıllık tüketici fiyatları enflasyonu mayıs ayında 25 ayın en yükseği olan yüzde 9.66’ya yükseldi. 

 7 HAZİRAN- İstanbul'daki 3. Havalimanı temeli atıldı.

 12 HAZİRAN- IŞİD militan grupların, Musul’’u ve kentteki Türk konsolosluğunu ele geçirmesi borsayı vurdu. Borsa İstanbul’’da düşüş yüzde 3’’ü aşarken, Dolar, 2,1050 seviyesine kadar yükseldi. 

 22 HAZİRAN- Bu yılın ilk dört ayında ülkemizdeki toplam net doğrudan uluslararası yatırım 5.1 milyar dolara ulaştı. 

 24 HAZİRAN- Dünya Bankası, Türkiye’’nin 2014 yılı ekonomik büyüme tahminini yüzde 2,4’’ten, yüzde 3,5’e yükseltti.

 25 HAZİRAN- TCMB, Para Politikası Kurulu bir hafta vadeli repo ihale 

faiz oranını yüzde 9,50’den yüzde 8,75’e düşürdü. 

Yeni Şafak