2024’te vergi yükü tabana daha fazla yayılacak! Vergiler yüzde 73,5 artacak!

Üç yıllık yeni Orta Vadeli Program (OVP) döneminde tek haneli enflasyon hedefi doğrultusunda sıkı parasal duruş ile iç talebin baskılanması öngörülürken, ilk yıl olan 2024’te tüketimden alınan dolaylı vergilerin vergi pastasındaki payının daha da artırılması amaçlandı.

TBMM Başkanlığına sunulan 2024 Mali Yılı Merkezi Bütçe Teklifinde brüt vergi geliri 8 trilyon 335,6 milyar öngörülürken bunun 2 trilyon 597,5 milyar lira ile yüzde 31,5’i gelir vergisi mükellefleri ve şirketler ile mülk sahiplerinden, 5 trilyon 708,7 milyar lira ile yüzde 68,5’i ise KDV, ÖTV gibi dolaylı vergiler yoluyla tüketimden alınması amaçlanıyor. Bu da 2023 gerçekleşme tahminlerine göre dolaylı vergi yükünün yaklaşık 2 puan artması anlamını taşıyor.

KİM NE ÖDEYECEK?

Dunya.com köşe yazarı Naki Bakır’ın konuyla ilgili yazısı şöyle: 2024 yılında doğrudan vergiler kapsamında, büyük bölümü ücretlerden alınan kaynağından kesintilerin oluşturduğu gelir vergisinde brüt tahsilatın, 2023 gerçekleşme tahminine göre yüzde 70,7 artışla 1 trilyon 206,4 milyar, kurumlar vergisindeki brüt tahsilatın ise yüzde 63,2 yükselişle 1 trilyon 314,5 milyar lira olması hedefleniyor.

Bu yılki Ek Motorlu Taşıt Vergisi ile artan MTV’de tahsilatın gelecek yıl yüzde 3,5 azalarak 69 milyar liraya düşmesi bekleniyor. Mülkiyet üzerinden alınanlardan veraset intikal vergisinde yüzde 58,3 yükselişle 7,5 milyar, değerli konut vergisinde ise 115 milyon liralık bir tahsilat bekleniyor.

BÜTÇEYİ KDV, ÖTV FİNANSE EDECEK

KDV’de 2024 yılı brüt tahsilat hedefi 1 trilyon 670,6 milyar lira olarak belirlendi. 2024-2026 Orta Vadeli Programda (OVP) 2024 yılı için TÜFE bazında yüzde 33 enflasyon hedeflenirken, KDV tahsilatında beklenen yıllık artış ise yüzde 76,8 olarak belirlendi.

Özel tüketim vergisinde (ÖTV) de brüt 1 trilyon 409,8 milyar lira ile bu yılkinden yüzde 71,8 daha fazla tahsilat bekleniyor. 498,2 milyar sıfır motorlu taşıt satışlarından, 455,1 milyar akaryakıt ve doğal gaz tüketiminden ÖTV tahsilatı amaçlanıyor. 2024’te akaryakıt ve gaz tüketiminden sağlanacak ÖTV gelirinin yüzde 129,4, taşıt satışlarından gelecek tahsilatın yüzde 43,6 artması bekleniyor.

Tütün mamulleri tüketiminden 251,6 milyar, alkollü içkilerden 107,6 milyar, kolalı gazoz tüketiminden 11,4 milyar, dayanıklı tüketim ve diğer malların tüketiminden de toplam 85,9 milyar liralık brüt ÖTV geliri amaçlanıyor. 2024 yılında ithal ürünlerden beklenen KDV ise 1 trilyon 671,4 milyar lira olarak belirlendi.

253,5 MİLYAR TL HARÇ ALINACAK

2024 yılında yargı, noter, tapu, pasaport, gemi ve liman, ruhsatname ve diploma, trafik harçları ve diğer harçlardan toplam tahsilatın yüzde 86,5 artışla 253,5 milyar liraya ulaşması bekleniyor. Diğer dolaylı vergilerden banka ve sigorta muameleleri vergisinde 214,4 milyar, damga vergisinde 145,9 milyar, şans oyunları vergisinde yüzde 109 artışla 54,9 milyar, özel iletişim vergisinde yüzde 68,6 artışla 37,5 milyar, dijital hizmet vergisinde yüzde 70 artışla 15,6 milyar liralık brüt tahsilat amaçlanıyor.

NET VERGİ GELİRİ HEDEFİ: 7,4 TRİLYON TL

2024 yılında toplam net vergi gelirinin 7 trilyon 407,7 milyar lira olması öngörülüyor. Bu da 2023’ün tümünde beklenen net 4 trilyon 270,7 milyar liralık vergi gelirine göre yüzde 73,5 artış anlamını taşıyor. 2024’teki toplam brüt bütçe gelirinin (brüt) 9 trilyon 404,7 milyar TL; 967,6 milyar liraya ulaşacak red ve iadeler ile paylar hariç net bütçe geliri 8 trilyon 437,1 milyar lira olarak hesaplanıyor.

2024 yılı bütçe giderleri Hazine yardımı ve gelirden ayrılan paylar hariç 11 trilyon 89 milyar TL olarak belirlenirken, bütçe açığının 2 trilyon 651,9 milyar TL, faiz dışı açığın ise 1 trilyon 397,9 milyar TL olarak gerçekleşmesi bekleniyor.