3. Köprü Fransa,İtalya ve Çin'in iştahını kabarttı!

İstanbul'a yapılacak üçüncü köprü ve Galataport için açılacak ihalelere en yoğun ilgi Körfez'den geliyor. Suudi Arabistan, Bahreyn, Kuveyt ve Katar gibi ülkelerin önde gelen sermayedarları Ankara'yı adeta mesken tutmuş durumda...
Küresel kriz sonrası bütün dünyanın gözü krizden zarar görmeyen Körfez sermayesine dikildi. Körfez sermayesi de paranın olmadığı dünyada, krizi fırsata çevirmek için dört bir yandaki özelleştirmeleri, şirket satışlarını ve ortak arayışlarını büyük bir dikkatle izliyor.
11 Eylül olaylarının ardından ABD'den kaçıp daha güvenli limanlar arayan bu sermaye uzun süredir Türkiye'de de fırsat arayışındaydı. İstanbul'a üçüncü bir köprü yapılacağının açıklanması ise ilginin tam anlamıyla patlamasına neden oldu.
Suudi Arabistan, Bahreyn, Kuveyt ve Katar gibi Körfez ülkelerinin önde gelen sermayedarları Türkiye'nin bu yıl içinde gerçekleştirmeyi düşündüğü Galataport ve üçüncü köprü ihalelerini yakın markaja aldı. Bu ülkelerden gerek devlet yetkilileri gerekse özel sektörün önde gelenleri bilgi almak için Ankara'da kapı çalmaya başladı.
Üçüncü köprü sadece Körfez sermayesinin değil Fransa, İtalya, Çin ve Japonya gibi ülkelerin de iştahını kabarttı. Bu ülkelerden işadamları da köprü hakkında bilgi almak için Ankara'yı mesken tuttu.

2.5 AYDA İHALE AŞAMASINDA

Üçüncü köprü, İstanbul Boğazı'mn Karadeniz çıkışına çok yakın bir noktada, Avrupa yakasındaki Garipçe Köyü ile Anadolu yakasındaki Poyrazköy arasında uzanacak. Köprüyle birlikte ayrıca iki kıta arasında yeni otoban yapılacak. 260 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu projesinde köprü ve otoyolun 90 kilometrelik kısmı 4 geliş, 4 gidiş olacak. Ondan sonraki kesimler 3'er şeritli yapılacak.
Köprü, 1.275 metre uzunluğa sahip olacak. Ayakları arasındaki mesafeyle dünyanın en büyük dokuzuncu asma köprüsü olacak. Toplam güzergahın yüzde 75'i kamu arazilerinden geçecek. Projenin maliyeti, kamulaştırma bedeliyle birlikte 6 milyar dolar civarında olacak. Yap-işlet-devret modeliyle gerçekleştirilecek ve ilk kez bir projede kamu kaynağı kullanılmayacak.
Kocaeli, Sakarya ve İstanbul Büyükşehir Belediyelerinin meclis onayının alınması ve 1/25'lik, 1/5.000'lik, 1/1.000'lik planlara işlenilmesiyle birlikte Karayolları Genel Müdürlüğü ihaleyle ilgili çalışmaları yürütecek. Plan çalışmalarının 2.5 ayda tamamlanacağı ve bu aşamadan sonra ihale sürecinin başlayacağı belirtiliyor. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, bu yıl içinde ihaleye çıkabilmek için çalıştıklarını vurguluyor. Proje 5 yılda bitirilecek. Asya-Avrupa arasındaki transit taşımacılık yeni köprü üzerinden sağlanacak.

KİMLER TALİP?

istanbul'un trafiğini rahatlatmak amacıyla planlanan bu büyük proje, anlaşılan Ankara'nın trafiğini artırdı. Küresel piyasalardaki krizden yara almadan kurtulan Suudi Arabistan, Bahreyn, Kuveyt ve Katar gibi Körfez ülkelerinin önde gelen sermayedarları Ankara'yı adeta mesken tuttu. Özellikle Suudi Kralı Abdullah'ın Türkiye için kesenin ağzını açtığı ve üçüncü köprü ihalesinin yakından takip edilmesi için özel talimat verdiği belirtiliyor.
Fransız şirketleri de köprü ihalesiyle yakından ilgileniyorlar. Fransa'nın önde gelen şirketlerinden Vinci bunlardan biri... Fransız şirketleri 4-5 ortaklı konsorsiyumlarla ihaleye girmeyi planlıyor. Fransızların yanı sıra Çin ve Japon firmaları da yoğun ilgi gösteriyor. Ayrıca Hindistan, Güney Kore, italya ve ispanya'dan da işadamları bilgi alabilmek için Karayolları Genel Müdürlüğü ve Ulaştırma Bakanlığı'nın kapısını çalıyor.
Yabancı şirketlerin çoğu bir yandan da Türk işadamlarıyla görüşüp konsorsiyum kurmak için çalışıyor. Türkiye'nin önde gelen şirketlerinin de yabancı arayışlarının sürdüğü belirtiliyor.

KÖRFEZ SALI PAZARI'NDA

Bu arada, Türkiye'nin en önemli ve istanbul'un tek kruvaziyer limanı olan Galataport'un özelleştirme süreci tekrar hız kazandı. Körfez sermayesinin gözünü diktiği Türkiye Denizcilik işletmeleri A.Ş'ye ait 1.2 kilometrelik sahil şeridi bulunan Salıpazarı-Karaköy Kruvaziyer Limanı'nın ihalesinin bu yıl gerçekleştirilmesi planlanıyor, ihale sürecinde üniversitelerle de görüşülerek projeye katkı sağlamaları istenecek.
İhale sonrasında yapım aşaması yaklaşık üç yıl sürmesi öngörülen liman sayesinde istanbul'a günübirlik gelen turist sayısının 5-6 katma kadar çıkabileceği hesaplanıyor. 2006 yılında israilli işadamı Sami Ofer ile Türk ortağı Mehmet Kutman'ın yer aldığı konsorsiyumun 49 yıl için 4.3 milyar dolar önerdiği ihale iptal edilmişti.
Karaköy'den Tophane'ye kadarki alanı kapsayan bölgede lüks otellerden alışveriş merkezlerine birçok yeni yatırım yapılacak. Üç yılda bitirilmesi öngörülen proje için fiyat belirlenecek. Önceki ihalede 4.33 milyar dolarlık teklif gelen Galataport için yeniden değer tespiti yapılacak.
Körfez sermayesi Galataport'la da yakından ilgileniyor. Kuveyt Maliye Bakanı Bader Mişari el Humaidhi. Galataport ihalesine talip olduklarını açıklamıştı. Suudi Kralı'nın da istanbul için önemli bu proje için yetkililerini görevlendirdiği belirtiliyor. Geçenlerde israilli işadamı Eyal Ofer de Galataport'a ilgisinin sürdüğünü belirterek, "Galataport hem istanbul hem de Türkiye turizmi açısından önemli bir liman. Geçmişte ilgim samimiydi. Şimdi yeniden alevlenebilir. Elbette ihaleye bir katılımcı olarak kabul edilirsem" demişti...
Türk işadamları da Galataport için ilgisini açıkça belli ediyor. Akfen Holding ile Eczacıbaşı Holding, Galataport olarak bilinen Salı Pazarı projesi için ihaleye birlikte katılacaklarını bildirdiler. Limak, IC Holding, Nurol gibi Türkiye'nin önde gelen şirketlerinin de ihaleyi yakından takip ettikleri söyleniyor.

Türkler de bu köprülere talipi

Körfez ülkeleri Türkiye'deki projelere talip. Bir yandan da kendi yaptıkları projelerde Türk müteahhitleri görmek için çağrıda bulunuyorlar. Türk yatırımcılar da bir süredir Körfezdeki ihaleleri takip ediyorlar. Bu projelerin en önemlilerinden biri, Suudi Arabistan'daki Kral Fahd Köprüsü... Suudi Arabistan ile Bahreyn'i birbirine bağlayan bu köprü, 25 kilometre ile dünyanın ikinci uzunu olacak. Söz konusu köprünün 12 kilometresi deniz üzerinde. Bu arada Suudiler, dünyanın en uzun köprüsünü de inşa etmek istiyor. Suudi Arabistan'ın Tebuk kenti yakınlarındaki Ras Hamid ile Mısır'ın turistik kenti Şarm el Şeyh arasına kurulacak 50 kilometrelik köprüyle iki ülke arasındaki ulaşım süresi 30 dakikaya inecek. Köprünün 3 milyar dolara mal olması bekleniyor. Bu köprünün temeli de Kral Abdullah tarafından atılmıştı.
Özlem Doğaner/Para