3 milyonla 20 milyonluk iş: 1940'ta Eminönü Unkapanı için büyük imar planı hazırlanmış!

1940 yılında Eminönü Unkapanı için 5 yılı kapsayan büyük bir imar programı hazırlanmış. İşte ayrıntılar...

Eminönü Unkapanı'nın imarı ilk beş senelik, imar proğramına dahil edilmiş. İstanbul Belediyesi İstanbul'un imarı için ayırdığı 5 milyon liranın 3 milyonunu bu imar projesi için ayırmış. 

Beş sene içinde 3 milyonu 20 milyon yapabilmek için istimlak sahalarını çok iyi tespit etmek, numaralandırmak ve kazma sallamamak, kar ederken vatandaşı zarara sokmak belediyenin düşüncesiymiş. 

YIKMA VE YAPMA SİYASETİ!

Plan gerçekleşirken yıkma ve yapma siyaseti  güdülmüş. Çünkü Eminönü - Unkaparu İstanbulun ticaret merkezidir. İmar edilecek diye piyasayı dağıtmak şehrin iktisadi bünyesini kökünden sarsmak olacağı belirtilmiş.

Söz konusu haber 23 Şubat 1940 ikdam Gazetesi'nde ''Üç milyona yirmi milyonluk iş/ Eminönü Unkapanı için bir imar planı hazırlanıyor'' başlığı ile kaleme alınmış. İşte o haber... 

''Üç milyona yirmi milyonluk iş/ Eminönü Unkapanı için bir imar planı hazırlanıyor

Eminönü Unkapanı'nın imarı ilk beş senelik imar programına ithal edilmiş bulunuyor. Prostun yaptığı Eminönü Unkapanı imar planı vokáletçe de tasdik edildiğinden bu sahalarda geniş mikyasta intimlake başlanmıştır.

Belediye, İstanbul'un imarına hasredilmek üzere istikraz ettiği bes milyon liranın üç milyon lirasını mütedavil sermaye olarak bu sahanın imarına tahsis etmiştir; plânın tatbik sahasına, konduktan sonra başarılması ise yirmi milyon liraya mütevakkıftır.

Buna nazaran, Istanbul beledi- yesinin beş sene içinde elindeki üç milyon lirayı devrede ede yirmi milyon liraya teblliğ etmesi zaruridir. İmar faaliyetine girişilmeden önce bu saha için ayrı ve değişmez bir program hazırlanması lüzumu kendini göstermektedir.

Beş sene içinde üç milyonu yirmi milyon yapabilmek için, is Canlak sahalarını çok iyi tesbit etmek, numaralandırmak, rastgele kazma sallamamak, kar ederken vatandaşı zarara sokmamak belediyenin belli başı düşüncesidir.

Plan tatbik edilirken yıkma ve yapma siyaseti güdülecektir. Eminönü Unkapanı İstanbul'un ticaret merkezidir. Imar edeceğiz diye piyasayı dağıtmak şehrin iktisadi bünyesini kökünden sarsmak olur. Bunun için belediye bir taraftan yıkarken, diğer taraftan yapacak ve bu suretle piyasayı dağıtmayacaktır.

Bugünku Eminönü Unkapanı sahas ile yarın meydana çıkacak on saha arasında hiçbir münasebet olmayacaktır. Ancak mühim tebeddülalyek diğerine çok yakın mesafelerde yapılacak vatandaş sıkıntı çekmeden yerinde kalacaktır.

Eminönü Unkapanı'nın imar planında Eminönü meydanına nazır güzel bir cephe; Mısır çarşısının tanzimi, Haliç boyunda rihtım ve yol, yeşil sahalar ve antrepolar vardır, Eminönü meydanına nazır güzel bir cephe vücuda getirmek, gerek bedil ve gerek temin edeceği kar bakımından ön safa alanmak gerektir. Meydan bir an evvel güzelleşmiş ve belediye da bir kalemde birkaç milyon kar temin etmiş olur.

Bundan sonra Mısır çarşısının tanzimi gelir. Çarşı asfalt yolları, elektriği, suyu, muntazam ve konforlu, sihhi şeraiti haiz, soKuk hava tertibatlı buzdolaplı dükkânlarile mükemmel bir pazar haline getirilecektir. 

Ancak Balıkpazarı yıkılmadan önce bu in yapılmayacak, Balıkpazarı tüccar ve esnafı yıkılma ameliyesi başlar başlamaz açıkta kalmıyarak derhal yeni Mısır çarşısına yerlesebileceklerdir.

Plana göre Galata köprüsü ile Gazi köprüsü arasında Haliç'e bir rıhtım yapılacaktır. Bu rıhtımın inşası çok paraya mütevakkıf olduğundan acele edilmeyecek. Rıhtımın inşası vaziyetin inkişafına bırakılacaktır.

En geriyede yollar ve yeşil sahalar kalmaktadır. Ticaret alemi dağıtmaya matuf olan bir programın tabikinde yolların, ve yeşil sahaların, en son safa alınmasının  faydalı olacağı düşünülmektedir.

Eğer antrepolar ve Mısır Çarşısı yapılmadan yollar açılmaya yeşil sahalar tanzim edilmeye başlanırsa, ticaret akamete uğrar piyasa dağılır.

İşte bu mühim noktaları göz önünde tutarak, hazırlanmakta olan program dahilinde işe başlayacak olan belediye 1946 senesinde Eminönü sahasını bir mamureye çevirecektir. ''