6 soruda kat irtifakı!
Yeni bir ev almak istiyorsunuz, bir evi görüp beğendiniz. Karar vermeden önce tapudan kat irtifaklı olup olmadığını araştırmanız gerekir. İşte kat irtifak ile ilgili merak edilen her şey...
Kat irtifakı, bodrum kat çıkıldıktan sonra kişilerin arsa üzerindeki yapılacak olan konutlar için paylarını gösteren, bir tapu türüdür. Kat irtifakının alınmasının nedeni, kişilerin kâğıt üzerinden yaptıkları anlaşmayı resmi olarak belgelemesidir.
1- Kat irtifakı nasıl kurulur?
Kat irtifakının kurulması için Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından düzenlenecek resmi bir senet istenir. Kat irtifakı, tapu kütüğüne bu belge aracılığı ile tescil edilir. Kat irtifakı, bir arsanın sahipleri adına, arsadaki payları oranı hesaplanarak belirlenir. Satın alınan daire, konut, dükkan vb. gibi taşınmazlarda satan taraf, alıcıya kat irtifakı tapusu verilir. Arsa payının devir etmek gerekirse, arsaya bağlı kat irtifakı da devredilir.
2- Kat irtifakı hangi durumlarda sona erer?
Kat irtifakı, ideal durumda binaya iskan alınmasını takiben, kat mülkiyeti tapusu almak için gerekli işlemler başlatılarak sora erer. Kat irtifakı kurulan bir inşaatın, bu tarihten sonra en fazla 5 yıl içinde projesine uygun şekilde tamamlanması gerekiyor. Kat irtifakı tapusu olan kişilerden biri, Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak kat irtifakının talep edebiliyor.
3- Kat irtifaklı konut almanın sakıncaları nedir?
İnşaata başlanmadan önce arsanın bağlı olduğu belediyeye konutun nasıl yapılacağı gösterilen bir proje verilir. Belediye ilgili mevzuatla inceler ve sonuç olarak, projeyi onaylar veya ret eder. Onaylanması halinde inşaat başlar ve bodrum kat çıkıldıktan sonra isteğe bağlı kat irtifaklı tapular alınabilir. Kat irtifaklı tapular alındıktan sonra ise belediyeye verilen projeden aykırı olarak inşaat tamamlanabilir.
4- İnşaatların sahiplerine yaşatabilecekleri temel sorunlar neledir?
- Belediye yıkım kararı alabilir.
- Diğer arsa sahipleri davalar açabilir ve yıkım kararları alabilir.
- Konut kredisi kullanılamaz.
- Diğer hak sahipleri ilgili daire hakkında yıkım kararı aldırabilir.
5- Nelere dikkat edilmeli?
Kat irtifaklı bir yapı tamamlandıktan sonra, belediyeye projeye uygunluğunun denetimi için başvuru yapılır. Belediyedeki ilgili kişiler, inşaatı yerinde inceleyip projeye uygunluğu denetlenir. Denetim sonucunda inşaat projeye uygun ise ilgili belediye tarafından “Yapı Kullanma İzin Belgesi” veya diğer ismi “İskan” verilir. Bankalar kat irtifakları bir yapıya konut kredisi kullandırmak için iskân şartı arıyor. Bundan dolayı konut projeye uygun dahi yapılsa, iskânı olmayan bir konutu almak her zaman risk taşır.
6- Kat mülkiyeti ve kat irtifakı arasındaki fark nelerdir?
Kat mülkiyeti, apartman için iskan alındıktan sonra tapuya başvurulup çıkartılan ve konutların sahip oldukları bağımsız bölümleri belirten bir mülkiyet tapusuna denir. Sonuç olarak, kat mülkiyeti kat irtifakının bir üstüdür. Kat mülkiyetine sahip olan bir dairenin tüm mevzuatlara uygun olarak yapıldığı belirlenir. Kat mülkiyeti alındıktan sonra herhangi bir değişiklik yapılabilir. Kat mülkiyetine sahip olan konutlar gönül rahatlığı ile alınabilir, ancak sonradan bir değişiklik yapılıp, yapılmadığı araştırmalıdır.
Diğer yandan bir yapının kat mülkiyetine sahip olduğunu anlamak için sadece tapuya bakmak yeterli oluyor. Tapu üzerinde bulunan kat mülkiyeti kısmı işaretli ise ilgili tapu mülkiyet sahibidir.