7.2'lik depremde binalar yıkıldı, 400 yıllık camiler ayakta!
Türkiye depremi hep yaşadıkça anladı. Her acıdan sonra, "Önlemler alınmalı" uyarısı yapıldı. Ancak o uyarılar hep başka bahara kaldı. Van'da meydana gelen 7.2'lik facia ise "Deprem öldürmez insan öldürür" ifadesini bir kez daha kanıtladı
Eski Van şehrinin Orta Kapı mahallesinde yer alan 444 yıllık Hüsrev Paşa Camii'nde de tek bir çatlak oluşmadı. 1567 yılında Van Beylerbeyi Koca Hüsrev Paşa tarafından yaptırılan camide, herhangi bir yıkım yaşanmadı. Diğer yandan, 350 yıllık Kaya Çelebi Camii'nin ise yalnızca bir minaresi yıkıldı. Yıkılan minarede de daha önce restorasyon çalışması yapılmıştı.
YENİLERDE HASAR BÜYÜK
Acının merkez üssü olan Erçiş ilçesindeki görüntü de teknik sorunu gözler önüne serdi. Depremde en çok hasarın meydana geldiği Van'ın Erciş ilçesinde, en çok yeni binalar yıkıldı. Depremden henüz birkaç yıl önce yapılan binaların bazıları büyük hasar görürken, bazıları tamamen yerle bir oldu. İlçede Van Yolu Caddesi üzerinde bulunan biri 4, diğeri 2 yıl önce yapılmış iki binanın büyük hasar gördüğü gözlendi. Aynı cadde üzerinde bulunan ve dönemin Belediye Başkanı Ebubekir Çiftçi tarafından 1997 yılında yaptırılan iki ayrı saat kulesi ise depremde hasar görmedi.
TEHLiKE 6 YIL ÖNCEDEN DÜŞÜNÜLMÜŞ
7.2'lik facianın 2005 yılındaki Deprem Sempozyumu'nda da masaya yatırıldığı ortaya çıktı. Doç. Dr Ali Özvan, İsmail Akkaya, Doç. Dr. Mucip Tapan ve M. Alper Şengül'ün yaptığı çalışmada şu tespitler ortaya kondu: "Olası bir depremde ilk olarak hasar görebilecek yapı tipleri, betonarme binalardır. Bu binalar içerdiği nüfus bakımından kayıpların fazla olmasına olanak sağlayacaktır. Yapı kalitesi son derece düşük bulunmuştur."
TOKi'DEN ÇiVi DÜŞMEDi
Doğal afetlerle baş etmenin imkansız olmadığını, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi de (TOKİ) kanıtladı. Van ve Erciş'teki yüksek binaların tamamı yıkılırken, sadece TOKİ'ye ait yapıların ayakta kalması bir kez daha ibretlik bir tablo ortaya çıkarttı! TOKİ konutlarında tek bir çivi dahi yerinden kıpırdamazken, ne yazık ki diğer binaların neredeyse tamamı 7.2'lik sarsıntıya teslim oldu.
TAHMİNİ TUTTU
Zonguldaklı Timuçin Özat (23), Van depremini aylar öncesinden bildiğini söyledi. Özat, "Her gün fayları inceliyorum. Van'da yıkıcı bir depremin olacağını Ekim 2010 tarihinde tahmin etmiştim" dedi. Bu arada Özat, Van'dan sonra ikinci öngörü olarak Kahramanmaraş'ı gösterdi. Özat, "Türkoğlu ve Pazarcık arasına dikkat" diye konuştu.
Takvim/Sinan AYDIN - Nurdeniz ERKEN