Emlak Terimleri

8 soruda damga vergisi!

Kimi mükellefler ne zaman ve nasıl damga vergisi ödeyeceği hakkında bilgi sahibi olmuyor. Bu noktada, GİB tarafından damga vergisi ilgili merak edilenler 8 soruda toplanıyor. İşte 8 soruda damga vergisi..

8 soruda damga vergisi!

Damga vergisi, kişiler veya kuruluşlar arası hukuki işlemlerin geçerliliğini belgeleyen kağıtlardan alınan vergi olarak karşımıza çıkıyor. Damga vergisinin kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlar damga vergisine olup; bu tabloda yer almayan kağıtlar damga vergisine tabi olmuyor.


Damga vergisi, kira sözleşmeleri için, vergi beyannameleri için de ödeniyor. Ancak kimi mükellefler ne zaman ve nasıl damga vergisi ödeyeceği hakkında bilgi sahibi olmuyor. Bu noktada, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından damga vergisi ilgili merak edilenler 8 soruda toplanıyor.


Damga vergisi..


SORU 1:Kira sözleşmesine istinaden damga vergisi doğar mı? Doğması durumunda damga vergisi nereye ödenecektir?


Kira sözleşmeleri sözleşme süresine göre kira bedeli üzerinden nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 1,89) damga vergisine tabi tutulur. Bu kağıtlara ilişkin damga vergisi kağıdı imzalayanların sürekli damga vergisi mükellefi olması halinde Damga Vergisi Kanununun 22/a maddesi uyarınca ertesi ayın yirmi üçüncü günü akşamına kadar vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenir. Sözleşmeyi düzenleyenlerin sürekli mükellefiyeti olmaması halinde ise sözleşmenin düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün içinde vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve aynı süre içinde ödenir.

Damga vergisine tabi kağıtları imzalayanların damga vergisi açısından müteselsil sorumluluğu vardır. Bu nedenle kağıdı düzenleyen taraflardan birinin vergiyi ödemesi yeterlidir.


Gelir vergisinden muaf esnaf, muaf serbest meslek erbabı ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından işyeri olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadî işletmelere dahil olmayan taşınmazlara ilişkin kira mukavelenameleri ile dernek ve vakıflarca yerleşim yeri, gerçek kişilerce mesken olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadî işletmelere dahil olmayan taşınmazlara ilişkin kira mukavelenameleri damga vergisinden istisnadır.


Ancak,  istisna kapsamındaki kira  sözleşmelerinin  ayrıca   kiracı ve kiralayan yanında "adi kefil" veya "müteselsil kefil", "müşterek borçlu ve müteselsil kefil" olarak kefil imzasını içermesi halinde, Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-3 fıkrası uyarınca kefalet şerhi üzerinden düzenlenme tarihi itibarıyla (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 9,48 oranında) nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.


SORU 2: Kira sözleşmelerinde kefalet durumu olması halinde Damga Vergisi ne şekilde hesaplanır?


Bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı ayrı vergi alınır. Kira sözleşmesinde adi kefalet olması halinde kefalet işlemi için nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 9,48 oranında), kiralama işlemi için nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 1,89 oranında) ayrı ayrı damga vergisi hesaplanması gerekmektedir.


Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır. Kira sözleşmesinin müteselsil kefalet durumunu da içermesi halinde, söz konusu sözleşmenin en yüksek vergi alınmasını gerektiren kefalet işlemi üzerinden nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 9,48 oranında) damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.


SORU 3: Kira sözleşmesinin süresinin uzatılmasında damga vergisi uygulaması nasıldır?


Kira sözleşmesinin süresinin, süre uzatımına ilişkin yazılı bir karar/olur alınmaksızın veya yeni bir sözleşme düzenlenmeksizin veyahut mevcut sözleşmeye bu hususa ilişkin ayrıca bir şerh konulmaksızın otomatik olarak uzaması halinde, damga vergisine tabi bir kağıt bulunmadığından, uzatılan süre için damga vergisi aranılmayacaktır.


Ancak, söz konusu sözleşmeye süre uzatımına ilişkin şerh konulması veya bu konuda bir karar/olur alınması veyahut süre uzatımına dair ilk kağıda atıf yapan yeni bir kağıt düzenlenmesi halinde, sözleşme değişikliğine ilişkin bu kağıdın/şerhin, uzatılan süre ve kira bedeli esas alınmak suretiyle hesaplanacak matrah üzerinden Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasına göre damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.


SORU 4: Konut kira sözleşmesine istinaden damga vergisi doğar mı?

İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin gerçek kişilerce mesken olarak kiralanması durumunda buna ilişkin olarak düzenlenen kira sözleşmeleri damga vergisinden istisnadır.


Ancak,  istisna kapsamındaki kira  sözleşmelerinin  ayrıca   kiracı ve kiralayan yanında "adi kefil" veya "müteselsil kefil", "müşterek borçlu ve müteselsil kefil" olarak kefil imzasını içermesi halinde, Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-3 fıkrası uyarınca kefalet şerhi üzerinden düzenlenme tarihi itibarıyla (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 9,48 oranında) nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.


SORU 5: Ücret ödemelerinde damga vergisi kesintisi yapılmakta mıdır?


Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 7,59 oranında) damga vergisine tabidir.


SORU 6: Konut kapıcı ücretlerinden damga vergisi kesilir mi?


Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun "IV Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün 34 numaralı fıkrasında, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinde belirtilen ücretlere ilişkin kağıtların damga vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır. Buna göre söz konusu istisna şartlarını taşıyan kapıcıların ücret ödemesine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi aranmayacaktır.


SORU 7: Ücret avanslarından damga vergisi kesilmesi gerekir mi?


Ücret avanslarının ödenmesi sırasında düzenlenen kağıtların 488 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı tablonun IV/1-b fıkrası uyarınca nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için, binde 7,59 oranında) damga vergisine tabi tutulması, kati ödemeye ilişkin düzenlenen kağıdın ise, daha önce ödenen avansın mahsubunu da içerecek şekilde düzenlenmiş olması halinde kalan ödeme tutarı üzerinden aynı nispette damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.


SORU 8: Harcırah ödemelerinde damga vergisi kesintisi yapılmakta mıdır?


Harcırah ödemeleri sırasında düzenlenen kağıtların 488 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı tablonun IV/1-b fıkrası uyarınca nispi (58 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2015 yılı için binde 7,59 oranında) damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.


Yıllık gelir vergisi beyannamesi damga vergisi 2015!



Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com