Eğitim

Afrika Han yıkım tehlikesiyle karşı karşıya!

Büyükparmakkapı Sokak'taki Afrika Han, yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya...

İstiklal Caddesi'ne girdiğinizde eğlenmek için ilk adres Büyükparmakkapı Sokak. Gecenin kalbinin attığı yer 24 saat yaşıyor. Buranın hayat damarı Afrika Han ise yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya...

Sokağa girdiğinizde tostçusundan kitapçısına, kafesinden, restoranına, butiğinden barlarına, hatta uzay müzesine kadar her şeyi bulmak mümkün. Canınız çay içip tavla oynamak isterse adres 5 Kuruş Cafe, karnınız acıktığında Nizam Pide, iyi müzik dinlemek ve eğlenmek için 17 yıldır değişmeyen adres Hayal Kahvesi... Saydığım mekanların hepsi bu sokakla özdeşleşti. Büyükparmakkapı Sokak'taki Afrika Han, 1906'ta Ragıp Paşa Ailesi için Sarıca Arif Paşa tarafından yapılmış, tarihe şahitlik eden, soğuk yüzlü ve heybetli bir yapı. Han üç bloktan oluşuyor. Terasından Boğaz'ı ve Haliç'i görebileceğiniz, avlusuna yukarıdan bakıldığında haç görüntüsünde, Osmanlı paşalarına, Pera'nın eski sahiplerine, tiyatro atölyelerine ve son olarak Beyoğlu'nun en nezih mekanlarına ev sahipliği yapan heybetli bir bina. Son on yıldır işleyen dükkanlar dışındaki alanlar çürümeye bırakıldı.

Bugün, Afrika Han'daki bütün dükkanları boşaltmak zorunda bırakılıyorlar. Afrika Han İşletmeciliği Turizm San. ve A.Ş adına  2006'da 10 milyon dolar karşılığında satıldı ve esnafın da mekanlarını terk etmesi istendi. Anıtlar Kurulu'ndan tadilat izni alınmış, Beyoğlu Beldiyesi'nden de restorasyon izni bekliyorlar. Hanın üst katları boşaltılmış bile. Küçükparmakkapı Sokak'a bakan mekanlardan Pen Cafe, Akşam Sefası ve Peripetie Cafe'nin mahkeme süreci devam ediyor. Tabii mağdur olan sadece kafeler değil. Sokağın bakkalı, büfesi, kahvesi ve kırtasiyecisi de şikayetçi. Büyükparmakkapı Sokak'ta 20 yıldır marka olmuş Nizam Pide, 33 yıllık 5 Kuruş Cafe ve Hayal Kahvesi de bu tehlikeyle yüz yüze. 2006'dan beri tahliye davası devam ediyor. Esnaf, uzlaşma sağlanamadan çıkartılma sıkıntısıyla karşı karşıya. Üstelik satın alan şirket, kiralara yüzde 100 zam yaparak esnafı yıldırmaya çalışmış. 

Çünkü buraya bir iş merkezi yapılması planlanıyor. Yatırımcıların kar etme isteği doğal olsa da, söz konusu olan tarihi bir bina. Diğer yandan,  sokaktaki komşu esnaf da bu durumdan şikayetçi. Zira bu mekanlar boşalırsa sokakta en az iki yıl iş makineleriyle tadilat yapılacak ve iskele kurulacak. Yani diğer esnaf da mağdur olacak.

5 KURUŞ CAFE'NİN SAHİBİ KEREM GENÇ:
"BOŞALTIP DEĞİŞTİRMEK İSTİYORLAR"
"Aile olarak 33 yıldır bu sokakta işletmecilik yapıyoruz. Beyoğlu'nun bilinen mekanlarından biri haline geldik. Büyükparmakkapı'yı popüler yapan mekanların çoğu bu handa. Burası Ragıp Paşa Aile Vakıfı'na aitti.
Kurduğumuz markayı korumak amacıyla mekanın mülkünü almak istedik. Ama bu mümkün olmadı. Daha sonra 2006'da bütün hanın Afrika Han İşletmeciliği Turizm San. ve Tic. A.Ş adına satıldığını öğrendik. Bizimle hiç görüşülmeden tahliye davası açıldı. Bir çırpıda burayı boşaltıp değiştirmek istiyorlar. Beyoğlu'da mekanlar bulundukları sokak ve konumları ile özdeşleştikleri için başka sokağa taşımamız, müşterilerimizi oraya götürebilmemiz çok zor. 33 yıldır yaptığımız yatırım ve oluşturduğumuz marka hiçbir anlaşma zemini oluşturulmadan elimizden alınmak isteniyor."

PERİPETIE CAFE'NİN SAHİBİ ATİLLA KILIÇ:
"BİR GÜN DUVARA TOSLAYACAKLAR"
Peripetie'yi 1989'da açtık. Yani 20 yıldır buradayız. Tabii bu yıllar içinde çok yatırım yaptık. Başka yerlerde de mekanlarımız var, fakat Peripetie bizim için çok özel. İlk çocuğumuz gibi. Afrika Han'da işler belirsiz gidiyor ve bu hepimizi çok yıprattı. Mal sahibi ile asla iletişime geçemiyoruz. Önce otel yapılacağı söylendi. Ama şimdi iş merkezi olacağını duyduk. Galiba 2010 Kültür Başkenti Projesi'ne yetiştirmeye çalışıyorlar. Dolayısıyla da bizi burada istemiyorlar. Beyoğlu'da ciddi bir yapılanma var. Fakat yanlış yöne doğru gidiyor. Elbet bir gün duvara toslayacaklar. Önemli olan burayı satın alanların doğru iş yapması.

"ENDİŞELİYİZ"
"Beyoğlu'nu bilenler bilir, İstiklal Caddesi'nin tarihi dokusunu günümüze taşıyan sembol binalar vardır. Afrika Han bunlardan biri. Tahminen Afrika Han asıl sahiplerinden üç kuşak sonra 2005 yılında bir yatırımcıya satıldı. Yatırımcının ilk yapmak istediği şey, Afrika Han'ın tarihi dokusunu korumak yerine, burayı çok karlı bir yatırım aracı haline getirip bizi dışarı atmak. Afrika Han'a geldiğinizde Beyoğlu'nun en nezih mekanlarını görürüsünüz. Buradaki mekan sahipleri, yatırımcıya inat Afrika Han'ın bakımını, ışıklandırmasını, temizliğini ve dokusunu korumaya çabalıyor. Buraya gelen turistlere güven veriyor. Afrika Han ile ilgili endişeliyiz. Yatırımcı tüm uzlaşma çabalarımıza rağmen görüşme dahi kabul etmeyerek ve en önemlisi gerçekte ne yapacağını açıklamayarak bizleri mahkemelerde süründürüp çıkarmaya çalışıyor. Yatırımcının dört yıldır Afrika Han'ı korumak adına bir şey yapmadığına bakılacak olursa tarihi dokuyu korumaya çok da hevesli olmadığı ortada. Endişeliyiz çünkü babamızın birikimleri ile açtığımız mekanımızdan çıkarılmakla karşı karşıyayız."
Handan Yıldırım/Milliyet Cadde