Ankara’da işletmeler kira ve müşteri endişeleriyle açıldı!
Türkiye’de 21 Mart tarihinden bu yana işletmeci kararıyla kapalı olan alışveriş merkezleri ile İçişleri Bakanlığı genelgesi doğrultusunda kapalı kalan berber ve kuaför gibi iş yerleri hizmete açıldı. Fakat hem Corona virüsü salgını hem de ekonomi kaynaklı endişeler devam ediyor.
Başkent Ankara'da “normalleşme takvimi” uyarınca, 21 Mart tarihinden bu yana sadece süpermarket ve eczane hizmeti sunmakta olan alışveriş merkezleri (AVM’ler), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 4 Mayıs tarihindeki açıklamasıyla beraber açılma kararı aldı. Amerika'nın Sesi'nde yer alan habere görei Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği’nin tavsiye kararı uyarınca kapanma kararı almış olan alışveriş merkezlerinden bazıları ise 1 Haziran tarihini beklemeye karar verdi. AVM'lerin bazıları da Ramazan ayı bitimindeki bayram günlerini kapalı geçirdikten sonra açılmayı planlıyor.
Kapılarını açan alışveriş merkezlerinde bulunan uluslararası ve ulusal markalara ait zincir mağazalardan bir kısmı ise açılmamayı tercih etti. Pek çok marka 1 Haziran tarihinde açılmayı planladıklarını açıkladı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 6 Mayıs tarihindeki açıklamasında hükümet kararıyla kapanmamış bu işletmelerle ilgili yayımlayacakları rehberdeki kurallara uygun şekilde açılış yapılması gerektiğini belirtmişti.
Açılma kararı alan alışveriş merkezleri girişlerde ateş ölçümü, içeride mutlaka maske takılması, tek yönlü insan trafiğinin ve sosyal mesafenin sağlanmasına yönelik işaretlemeler gibi önlemleri de hayata geçirdi.
VOA Türkçe, Ankara’da hizmete açılan AVM’lerden birinde alışveriş yapanlara mikrofon uzattı. Alışveriş merkezine gidenlerin bazıları salgın endişesi olmakla birlikte salgın öncesinde alınmış ürünü değiştirmek, iki aylık süreçte ortaya çıkan kıyafet ihtiyacını karşılamak gibi gerekçelerle alışverişe geldiklerini anlattı.
Özellikle bebek ve çocukların hızlı büyümeleri nedeniyle, alışveriş merkezi içerisindeki açılma kararı alan bebek ve çocuk ürünleri mağazaları için gelenler çoğunluktaydı. Bazıları da elektronik ihtiyaçları için mağazalara geldiklerini belirtti.
Alışveriş merkezi müşterilerinden bazıları salgın sebebiyle endişeli olduklarını ancak ateş ölçümü, sosyal mesafe uyarıları gibi önlemlere uyuldukça sıkıntı yaşamayacaklarını düşündüklerini dile getirdi. Bazıları da alışveriş merkezi gibi mekanlar için alınan açılma kararının erken alındığını belirtmekle birlikte, bazı ihtiyaçlar için alışverişe gitmek durumunda kaldıklarını söyledi.
"AVM’lerin havalandırma sistemleri sakıncalı değil"
VOA Türkçe'nin sorularını cevaplayan Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş' a göre, AVM'lerdeki havalandırma sistemlerine ilişkin endişe duyulmasına gerek yok. Altaş, bunların 2000’li yıllarda yapılan modern yapılar olduğunu dile getirdi.
Son zamanlarda alışveriş merkezlerindeki havalandırma sistemleri üzerine yanlış bilgiler de paylaşıldığını dile getiren Altaş, Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği üyesi AVM’lerde temiz hava ile havalandırma yapılabildiğini ve bu süreçte kesinlikle bu şekilde havalandırma yapılacağını söyledi.
Mevsimsel bir avantaj bulunduğunu da belirten Altaş, bugünlerde temiz hava sirkülasyonuyla rahatlıkla AVM’leri havalandırabildiklerini ve bazı alışveriş merkezlerinde 1 Haziran tarihine değin gerekli hazırlıkların tamamlanacağını belirtti.
"Müşteri sayısına bağlı ekonomik kayıp devam edecek"
AVM işletmecileri olarak, Mart-Nisan ve Mayıs ayları için üç aylık dönemde kira almadıklarını dile getiren Altaş, bunun yıl sonu cirosunda yüzde 30’luk kayıp anlamına geldiğini ve bu dönemde yeterince müşteri gelemeyeceği için ekonomik kaybın devam edeceğini belirtti.
Pazartesi günü İstanbul’dan yansıyan alışveriş merkezlerindeki kuyruk görüntülerine tepki veren Altaş, kuyrukların doğalgaz ödemeleri ve banka ATM’leri için oluştuğunu tespit ettiklerini belirtti.
Alışveriş merkezlerini işletmeciler olarak herhangi bir kar amacı güderek açmadıklarını dile getiren Altaş, amaçlarının Türkiye’nin ekonomisine katkı vermek olduğunu, alışveriş merkezlerinden bazılarının küçük işletmelere de ev sahipliği yaptıkları için açılma kararı aldığını dile getirdi.
Berber, kuaför ve güzellik salonları gelir kaybı kaygısı yaşıyor
İçişleri Bakanlığı’nın kararıyla 21 Mart 2020 tarihi itibariyle kapatılmalarına karar verilmiş olan berber, kuaför ve güzellik salonları da Pazartesi günü kapılarını açtı.
Ankara’da kapılarını hizmete açan işletmelerin çoğu, metrekare olarak alanları küçük olduğu için bazen saatler devam edebilecek işlemler için içeride tek müşteri bulunması gibi kurallar yüzünden sıkıntı yaşayacaklarını düşünüyor.
Pek çoğu, yeterli sayıda müşteri olmaması durumunda maaşları ödeyemeyecekleri kaygısıyla yarı-zamanlı çalıştırdıkları personelini geri çağıramamış. Bu işletmeler, kısa çalışma ödeneği gibi devletin sunduğu imkanlardan faydalandıkları, yine de kira ve stopaj gibi giderler nedeniyle yeterince gelir elde edemediklerini belirtiyor.
VOA Türkçe’nin sorularını cevaplayan Berber Abdullah Hürgenç de, iki aydır dükkanını açmadığını ve zor günler geçirdiklerini dile getirerek, devletin yardımlarıyla ancak belirli bir noktaya kadar durumu idare edebildiklerini belirtti.
“Kendi imkanlarımızla çalışıyoruz. Elimizden geldiği kadar müşteriler, aileler ve kendimiz için dikkat ediyoruz. Ancak bunun da maddi yükü var” diye konuşan Hürgenç, bayram gününe kadar giderlerini karşılayacak kadar kazanç elde edebilecekleri konusunda pek umutlu değil.
Hürgenç, “Zaten hafta sonları sokağa çıkma yasağı var. Biz devletimizden yardım istiyoruz. Bu işi yapmak istiyoruz. Devletin himayesinde çalışmaya razıyım” diye konuştu.
Kuaför Fatih Kurt ise, esnaf odasına kayıtlı olmayan fakat ticaret odasına kayıtlı olan şirketler için banka kredisi alabilmeleri konusunda yardımcı olunması gerektiğini belirtti.
Müşteri sayısında azalma olacağı için yeterli düzeyde gelir elde edemeyeceklerini dile getiren Fatih Kurt, kapalı oldukları dönemde dükkan sahiplerinin kira almama kolaylığı sağladığını fakat şimdi açıldıkları için bu kolaylığın olmayacağını belirtti.
