Antik çağın lüks ısıtma sistemi, bugün villalarda bile yok!
Demre'de Likya Uygarlığı'nın önemli limanlarından Andriake ve çevresindeki yapıları toprak altından çıkarmak üzere başlatılan kazı çalışmalarında üçüncü yıla gelindi
Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Myra-Andriake Kazıları Başkanı Prof. Dr. Nevzat Çevik, Andriake Liman Kenti'nde yürütülen kazı çalışmalarında gün ışığına çıkarılan hamam yapısında, yerinde korunmuş halde duvar içi ısıtma sistemine rastladıklarını belirterek, ''Duvar içinden ısıtma, bugün modern villalarda bile kullanılmıyor'' dedi.
Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyeleri ve öğrencilerinin katılımıyla yürütülen kazılarla bugüne kadar hububat deposu, su sarnıcı, boya imalathaneleri ve hamam gibi yapılar gün ışığına çıkarıldı.
Kazılarda son olarak çok iyi korunmuş duvar içi ısıtma sistemine de rastladı.
Myra-Andriake Kazıları Başkanı Prof. Dr. Nevzat Çevik, yaptığı açıklamada, Andriake Liman Kenti'ndeki kazıların yıl boyunca devam ettiğini, ancak yaz sezonu kazılarının yoğun dönemine geçen hafta girdiklerini anlattı.
Andriake'de bu yılki kazılara ''küçük hamam''ı da eklediklerini anlatan Çevik, kazılara başladıktan sonra bir hafta içinde hamamda çok iyi korunmuş bir duvar içi ısıtma sistemine rastladıklarını bildirdi.
Bu tür ısıtma sistemlerinin bilim çevreleri tarafından bilindiğini, ancak çoğunlukla bulunan sistemlerin zarar görmüş halde gün ışığına çıkarıldığını vurgulayan Çevik, ''Ancak bu sistemi yerinde korunmuş halde bulduk. Artık çizim yaparak 'Bu esasında böyleydi' dememize gerek kalmayacak, duvar içi ısıtma sistemini burada gösterebileceğiz'' dedi.
Küçük hamamdan büyük veriler
Prof. Dr. Çevik, milattan önce 4 veya 2. yüzyılda yapıldığı sanılan ısıtma sisteminde, ocakta yakılan ateşten elde edilen gazın borular aracılığıyla hamamın içine taşındığını belirterek, şöyle konuştu:
''Bu sistem, antik çağda Roma'da kullanılan bir duvar içi ısıtma sistemi. Roma tarihi boyunca kullanılmış. Mekanlar, zemin ve duvarın içinde oluşturulan yaklaşık 10 santimlik boşlukların sıcak gazlarla doldurulmasıyla ısıtılıyor. Bu sistem bugün bile lüks ve çok pahalı. Duvar içinden ısıtma, bugün modern villalarda bile kullanılmıyor. Bu direkt lüks uygulamanın bir sonucudur. Hem zeminden hem duvarın içinden ısıtmak hem de harika mermerlerin içinde banyo ortamı sağlamak tam bir lüks uygulama sağlıyor. Bu sistemi bugün korunmuş halde bulmamız bizi çok sevindirdi. Hamamın küçüklüğüne bakıp aldanmışız, meğerse bize büyük veriler verdi.''
Çevik, Roma dönemi hamamlarının sadece temizlenmek için kullanılmadığını, bu mekanların insanların rahatlayıp sosyal paylaşımda bulunabildikleri yerler olduğunu anlattı.
Roma İmparatorluğu döneminde 3 bin kişilik hamamlar inşa edildiğine dikkati çeken Prof. Dr. Çevik, Andriake Limanı'nda gün ışığına çıkarılan yaklaşık 70 metrekare genişliğindeki küçük hamamın da denizcilere yönelik yapıldığının tahmin edildiğine değindi.
Andriake Limanı'nda aylarca karadan uzak kalmış denizcilerin ihtiyaç duydukları her tür yapıya rastladıklarını kaydeden Nevzat Çevik, Andriake'nin gelecek yıllarda bölgenin en çok ziyaret edilen ören yerlerinden birisi olacağını sözlerine ekledi.
AA
