Arsa alırken nelere dikkat edilmeli

Bu da insanların yatırım araçları arasına arsayı yeniden eklemelerini sağlıyor. Arsa satın alırken, imar ve sahiplik durumu gibi dikkat edilmesi gereken önemli hususlar bulunuyor.

Yatarım aracı dendiğinde ilk akla gelenler döviz, altın, borsa, gayrimenkul ve arsa geliyor. Döviz, altın, borsa gibi yatırım araçları bir anda yatırımı ikiye, üçe katlayabilirken bir anda da ciddi zararlar edilmesine neden olabiliyorlar. Ancak gayrimenkul ve arsa yatırımları deyim yerindeyse en güvenilir yatırım araçları olarak gösteriliyor. Türk halkı da daha çok bu yatırım araçları ile parasını değerlendirmeyi tercih ediyor.

Türk halkının arazi yatırımı konusundaki istekli tutumunu göz önünde bulundurarak bu konuda dikkat edilmesi gereken hususları araştırdık. Çünkü her yatırım aracında olduğu gibi arsa satın alırken de belirli dönemler alım için uygun dönemler oluyor. Örneğin kış ayları piyasanın durgun olması nedeniyle fiyatların göreceli de olsa bir miktar aşağıya indiği aylar olduğundan dolayı alım için fırsat dönemi olarak gösteriliyor.

Bununla birlikte geçmişten günümüze en sağlam yatırım aracı olan taşınmazların alımı öncesinde üzerinde durulması gereken önemli detayları Altın Emlak Genel Müdürü Hakan Erilkun’dan öğrendik.

Arsa alırken öncelikle imar durumunun ilgili belediyeden öğrenilmesi gerektiğini belirten Altın Emlak Genel Müdürü Hakan Erilkun, arsa almadan önce arsa üzerindeki sahiplik durumunun da incelenmesi gerektiğini söylüyor. Erilkun, ayrıca arsanın yerinin doğru bir şekilde tespit edilmesinin, faydalı olacağını da vurguluyor.

Püf noktaları
Arsa üzerinde borç gözüküp, gözükmediğine de bakılarak, aynı zamanda altyapı ihtiyaçlarının karşılandığından emin olunması gerektiğini belirten Erilkun arsa satın alırken dikkat edilmesi gereken hususları şöyle özetliyor:
“Arsanın konum yönünden ulaşılabilirliği, bölgede ki gelişim potansiyeli, belediye hizmetlerindeki yeterlilikler ve merkezi olmasının, değer bakımından etken teşkil ediyor.
Arsa başka kişiler tarafından işgal ediliyorsa veya üzerinde bir kaçak yapı varsa bunlar doğru yatırımı olumsuz etkileyecektir. Diğer taraftan, arsa üzerinde olumlu yönde yapılmış düzenlemeler arsanın değerini artıracaktır”
Arsa alırken, konusunda uzman, bölgeyi ve gelişme potansiyelini bilen bir emlak müşaviri ile çalışmanın faydalı olacağını belirten Erilkun, yerleşim veya yatırım amaçlı olarak arsa almak isteyenlerin, konusunda deneyim sahibi ve uzman satış ofislerinden tam destek almaları gerektiğini söylüyor.

Nerede ne kadara
Arsa fiyatları arsanın yola yakınlığı, bulunduğu bölgenin gelişim hızı gibi faktörlerden etkileniyor.
Altın Emlak Çorlu ofisinden Murat Com, Çorlu Merkez’de arsa fiyatlarının imar durumuna göre fark ettiğini söylüyor.
Com, “Konut imarlı arsalarda metrekare fiyatları 800 USD civarında seyrederken ticari imarlı arsalarda bu durum bin 250 TL’ye kadar çıkıyor. Özellikle Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı Kanal Projesi’nden sonra arsa talepleri yoğunlaştı” diyor.
Altın Emlak Silivri Ofisi sorumlusu Cengiz Şengün ise, Kanal Projesi’nden sonra Silivri’de taleplerin yüzde 60’dan fazlasının arsaya yoğunlaştığını söylüyor.

Şengün, “Silivri merkezde arsa fiyatları 100 TL’den başlıyor 400 TL’ye kadar çıkıyor. Ancak merkeze yakın yerlerde tarla vasfındaki gayrimenkullerde ise fiyat 35 TL’den başlayıp 55 TL’ye kadar çıkıyor. Fiyatı etkileyen ana kriterler, arsanın vasfı ve merkeze yakınlığı oluyor” diyor.

Talep yoğunlaştı
Son dönemde arsa yatırımına yönelik talebin artması bazı bölgelerde fiyatların hızla artmasına neden oluyor. Bir bölgede yeni yatırımlar yapılacak olması ya da o bölgeden otoyol gibi yatırımların geçecek olması da arazi fiyatlarının yukarı doğru seyretmesine neden olabiliyor.

Altın Emlak Kırklareli Ofisi sorumlusu Oktay Buzol, Kırklareli’de arsa fiyatlarının yoğun talep nedeniyle artış gösterdiğini söylüyor.
Buzol, “Arsaya talep o denli yoğunki tarla vasfında olan gayrimenkullerin fiyatları bile konumuna göre yüzde 50’lere varan artış eğiliminde. Özellikle üniversitenin gelmesiyle beraber burada yerleşecek 30 bin öğrenci kentteki imar faaliyetlerinin hızla artırdı. Bu da yapılaşmaya müsait arsalara talebi pompalıyor” diyor.

Kentteki arazi fiyatlarının yükseklik kriterinin kente yakınlık olduğuna dikkat çeken Buzol şunları söylüyor:
“Kırklareli merkezde arsaların metrekare fiyatları 200 TL-250 TL civarında seyrediyor. Tarlalarda ise dönüm fiyatı 10 bin TL’den başlayıp kente yaklaştıkça 50 bin TL’ye kadar çıkıyor. Tarlalarda fiyat artışındaki ana kriter tarlanın şehre yakınlığı. Kırklareli Babaeski Yolu da talep gören bir başka bölge. Babaeski yolundaki arsaların fiyatı ise dönüm başına 30 bin TL’den başlayıp 50 bin TL’ye kadar çıkıyor.

Altın Emlak Bursa İznik Ofisi sorumlusu Abdullah Balcı İznik’teki arsa piyasasını şöyle özetliyor:
“İznik merkezde arsaların metrekare fiyatı 250 TL civarında seyrediyor. Köylerde ise durum farklı, bu kesimde arsaların 1000 metrekaresi 5 bin TL ile 25 bin TL arasında değişiyor. Talep merkezden çok köylere doğru kayıyor. Çünkü İznik köyleri, büyükşehirlerin stresli ortamından uzaklaşmak isteyenler için konumu ve doğası itibariyle cazip olanaklar sunuyor. En fazla talep gören köyleri ise Göllüce, Yörükköy ve Ömerköy.”

Püf noktaları neler
• İmar durumunun ilgili belediyeden öğrenilmesi gerek.
• Arsa üzerindeki sahiplik durumu incelenmeli.
• Arsanın yeri doğru bir şekilde tespit edilmeli.
• Arsa üzerinde borç gözüküp, gözükmediğine de bakılmalı.
• Altyapı ihtiyaçlarının karşılandığından emin olunmalı.
• Arsa konum yönünden ulaşılabilir olmalı.
• Bölgede ki gelişim potansiyeline bakılmalı.
• Belediye hizmetlerindeki yeterlilikler ve merkezi olmasına bakılmalı.

Levent Gökmen/Ekonomist