AVMlerin 2011de 9 aylık cirosu yüzde 12 arttı!

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneğinin (AYD) verilerine göre 2011in 9 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre AVMlerin ciroları yüzde 12 artarak 27,3 milyar lira oldu.

AYD Başkanı Hakan Kodal, 3. çeyrek değerlendirme toplantısında sektördeki toplam 35 milyar dolarlık yatırımın 12 milyar dolarının yabancı sermayeden geldiğini, 350 bin kişinin istihdam edildiğini, 291 aktif AVMde toplam kiralanabilir alanın bu yıl 850 bin metrekare ile 7,3 milyon metrekareye ulaştığını söyledi.

AVM sayısının yıl sonuna kadar 300e, 2015 yılına kadar yatırımın 50 milyar dolara istihdam edilen kişi sayısının da 500 bine ulaşacağını öngördüklerini dile getiren Kodal, AVMlerin yüzde 14ünün Ankara, yüzde 30unun İstanbul, yüzde 66sının da Anadolunun diğer kentlerinde olduğunu ve bunun da büyümenin Anadoluya ve diğer kentlere kaydığının göstergesi olduğunu söyledi. Kodal, Türkiye genelinde 49 ilde AVM bulunmadığını belirterek, ancak bunun her ilde alışveriş merkezi bulunması gerektiği anlamına da gelmediğini ifade etti. AVM alanında son 5 yılda yatırımlarda ciddi büyüme yaşandığını dile getiren Kodal, büyüme hızında Ankaranın şu anda bir numara olduğunu ve başkentin toplam yatırımlarda İstanbulu takip ettiğini vurguladı.

İstanbulun 102 AVM ile bu alanda birinci, Ankaranın 32 AVM ile ikinci, İzmirin 17 AVM ile 3. olduğunu ve 3 ilin toplamının sektörün yarısına tekabül ettiğini anlatan Kodal, önümüzdeki dönemde 81 ilin 4te 3ünde AVM yatırımlarının olacağını söyledi. Kodal, Türkiyede alışveriş caddelerinin bulunmadığını, İstanbuldaki 3 alışveriş caddesinin 15 milyonluk kent için çok az olduğunu, Türkiyedeki sorunun henüz yeterli ciroların ve satın alma potansiyelinin Avrupa seviyesinde olmamasından kaynaklandığını söyledi.

Hakan Kodal, 2011in ilk çeyreğinde yüzde 15lik büyümeye karşın 3. çeyrekteki büyümenin yüzde 7 olduğunu ve 9 aylık büyümenin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 olduğunu kaydetti. 3. çeyrekteki düşüklüğün dünya ekonomisindeki ve Türkiyenin bulunduğu coğrafyadaki gelişmeler ve bunların piyasalar ile döviz kurlarına yansımalarından kaynaklandığını anlatan Kodal, "Yıl bazında yüzde 15 büyüme hedefinin çok fazla değişeceğini düşünmüyoruz" dedi.

Kodal, AVM ciro endeksini metrekare olarak değerlendirdiklerini ve Türkiye ortalamasının metrekarede yüzde 12 artışla 394 liradan 442 liraya çıktığını, İstanbul ortalamasının yüzde 8 artışla 433 liradan 467 liraya, Anadolu ortalamasının da yüzde 14 artışla 341 liradan 390 liraya çıktığını belirtti. 

İstanbul halkının alışverişi kıstığını, Anadoluda ise artış oranı ile neredeyse İstanbulu yakalayacağını dile getiren Kodal, 2009 yılından beri cirodaki artışın yüzde 47 olduğunu, enflasyondaki artışın ise yüzde 16 olduğunu vurguladı. Kodal, kurla ilgili yorumlara ilişkin olarak, 2009 yılının başından itibaren ciroların kısa vadeli değil uzun ve orta vadeli değişiminin önemli olduğunu, TLnin kur karşısındaki üstünlüğünün 5-10 yıllık dönemlerde çok daha fazla olduğunu söyledi.

Avro ve dolar kurunun 2009un ortasında gevşediğini, ama özellikle orta ve uzun vadeli bakıldığında TLnin etkisinin yatırımcının aleyhine olduğunu dile getiren Kodal, "Sektör TL kiralamayarak orta ve uzun vadede para kaybediyor. Diğer taraftan cirolar enflasyonun üzerinde artıyor" dedi.

2011 CİRO BÜYÜKLÜĞÜ 

Kodal, AVMlerin 2010 yılındaki cirosunun 27,8 milyar lira, 2011 yılı tahmini ciro hedefinin ise 35 milyar lira olduğunu belirterek, "2011 yılının ilk 9 ayında gerçekleşen ciro rakamı 27,3 milyar lira. Bunun 15 milyar lirası Anadoludan, 12.3 milyar lirası da İstanbuldan geliyor. Yıl sonu itibariyle 35 milyar liralık hedefi geçeceğimizi düşünüyoruz" dedi. AVM ziyaretçi sayıları hakkında da bilgi veren Kodal, her alışveriş merkezinin kendi hedef kitlesini yarattığını va ziyaretçi sayısında 2011 yılının 9 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre  yüzde 5 arttığını söyledi.

Geçen yıl 1.07 milyar ziyaretçi olduğunu, bu yıl ki hedefin ise 1.2 milyar olduğunu belirten Kodal, 9 ayda 953 milyon kişinin AVMleri ziyaret ettiğini, ziyaretçi sayısında 536 milyon ziyaretçi ile Anadolunun 417 milyon ziyaretçisi olan İstanbulu geçtiğini kaydetti.

"YENİ AVM YATIRIMLARINA DİKKAT"

Kodal, "2011 yılının ilk 9 ayında ziyaretçi ve ciro hedeflerimiz tuttu. Yıl sonu itibariyle hem ziyaretçi hem de ciro hedeflerini aşacağımızı düşünüyoruz. Sektörde büyüme yavaşlayarak da olsa devam ediyor. Cirolardaki artış devam etmekle beraber sorun marjlardaki düşüş. Marjlarda önemli faktör kurlar ve vergisel faktörler olduğunu söyleyebiliriz. Yoksa Türk halkı harcamaya devam ediyor" dedi.

AYD Başkanı Hakan Kodal, sektöre yönelik uyarılarda da bulunarak şunları söyledi: "Kiralanabilir alan artışına rağmen metrekare başına cirolarda artış devam ediyor, yani verimlilik yükseliyor. Halen istediğiniz seviyede değil. Avrupa ortalamaların çok altındayız hala. Bu Türkiyenin potansiyelinin çok yüksek olduğunu da göstergesi. Ama diğer taraftan yeni AVM yatırımlarında dikkat. AVM lokasyonlarında çok seçici olmak lazım. Hem yatırımcı açısından, hem de mağaza açısından. Hiç kimse bir mağaza açıp da 3-6 ay sonra çok iyi para kazanacağını düşünerek alışveriş merkezlerine girmesin. Bunu özellikle perakende sektörüne değil, bayilere de söylüyorum. Bayiler eğer bir marka alarak mağaza açmayı düşünüyorlarsa 3-6 ay sonra çok sıkı para kazanacaklar diye hiç girmesinler. Hesap kitap yapmadan bir işe giriyorsanız o kadar yatırım boşa gidiyor. O yüzden bireysel sorunlar var. Bu bireysel sorunlar sektörün sorunu gibi veya o alışveriş merkezinin sorunu gibi yansıtılıyor. AVM ve perakende işi
 orta ve uzun vadeli bir iş. Eğer siz 2-3 sene dayanacak gücünüz yoksa girmeyin. Çünkü 10-15 senelik perspektiften bakmıyorsak bizler de girmeyelim sektöre. 291 AVMde yaklaşık 30 bin mağaza var. Tabii sıkıntı olabilir. Ama burada AVMler kadar perakende kanadının da sorunları diyalog içinde çözmesinin şart olduğunu düşünüyoruz. Uzun vadeli baktığınız zaman mutlaka potansiyeli var."

Kodal, satışlara baktıklarında da AVMlerde yüzde 15 ile en çok ayakkabı ve çanta satıldığını, yiyecek ve içecek kategorisindeki artışın yüzde 13, giyim ve aksesuarın yüzde 12, teknolojik market ve elektronik eşyadaki artışın yüzde 10 olduğunu söyledi.

KİRA BEDELLERİNİN TL OLMASI PERAKENDECİLERİN ALEYHİNE 

Soruları da yanıtlayan Kodal, kira bedellerinin TL olması konusunda yatırımcıların ne düşündüğü yönündeki bir soruya, uzun vadeli baktıklarında TLye geçişin karşısında olduklarını, bunun uzun vadede bunun AVM yatırımcısının lehine, perakendenin aleyhine olduğunu  söyledi.

Şu anda AVM yatırımlarının üçte birinin yabancı olduğunu ve yatırımların da döviz kredisiyle yapıldığını dile getiren Kodal, hem TL kredisinin uygun şartlarda olmadığını, bunun yabancı fonların Türkiyeye girişi açısından da sorun oluşturacağını söyledi.

Kodal, 35 milyar doların 12 milyar dolarının yabancı yatırımcı olduğunu ve AVMler belli doygunluğa ulaştığı anda yabancı fonların Türkiyeden gelip AVM satın almaya başlayacağına dikkati çekerek, "Yabancı yatırımcı satın almaya geldiği zaman AVMnin gelirlerinin TL olduğunu görecek. Bu yabancı yatırımcıyı ve fonları korkutacaktır. Bizim de ülke olarak çok fazla istemediğimiz bir durum. Şu andaki hedefimiz olabildiğince yabancı yatırımcının gelmesini ve para kazanmasını sağlamak. Eğer TLye dönen AVMler varsa bunu ilerde satmak istiyorlarsa, çok büyük zorluk çekerler. Bunu göz ardı etmemeleri lazım" dedİ.

2012DE 35 AVM AÇILMASI BEKLENİYOR

Hakan Kodal, önümüzdeki sene temmuz ayında yürürlüğe girecek olan yeni Borçlar Kanununun sektörün geleceği açısından ciddi sorun olduğunu, bu nedenle yürürlüğe girmeyeceğini umut ettiklerini söyledi. Önümüzdeki yıla ilişkin büyüme beklentilerinin devam ettiğini, ciro artışının metrekare bazında yüzde 10-15 düzeyinde olmasını öngördüklerini belirten Kodal, "Çok ciddi bir büyüme beklemiyoruz ama ciddi bir yavaşlama da beklemiyoruz. Bu sene 300ün üzerinde AVM yatırımları tamamlanır. Önümüzdeki sene yüzde 10 büyüme ile 35 alışveriş merkezi daha açılması bekleniyor" dedi.
         AA