Avrupa'da gayrimenkul değerlerinde ve finansmanında düşüş endişesi!
Gayrimenkul sektöründeki güven ve kârlılık beklentilerinin gerilediğini, buna karşılık resesyon beklentisinin büyüdüğünü ortaya koyan rapora göre, 2023 senesine dair en çok endişe yaratan konular ise inşaat maliyetleri ve kaynakların bulunabilirliği, borç ve sermayeye erişim olacak.
PwC ve Urban Land Institute (ULI) iş birliği ile düzenlenen Gayrimenkulde Gelişen Trendler® Avrupa 2023 raporunun sonuçları, İstanbul’da sektör temsilcilerinin bir araya geldiği toplantıda kamuoyu ile paylaşıldı. Avrupa gayrimenkul sektörü liderlerinin 2023 senesi öngörülerini ortaya koyan araştırmaya göre, sektördeki güven ve kârlılık beklentileri düştü. Bu eğilim, geçen sene Avrupa ekonomileri pandeminin olumsuz etkilerini yavaş yavaş atlatırken kaydedilen sektörel güven artışı rüzgârının tersine dönmesi adına çarpıcı.
Rapor için görüşlerine başvurulan Avrupa çapında yaklaşık 1.000 gayrimenkul liderinin büyük çoğunluğu iş dünyası, politika ile gayrimenkul ortamlarına yönelik çeşitli göstergelerle ilgili endişe taşıyor. Endişe kaynağı olan konuların başında yüzde 91’lik bir oranda enflasyon gelirken, bunu faiz oranlarındaki değişiklikler (yüzde 89) ve Avrupa’daki ekonomik büyüme (yüzde 88) izliyor. Katılımcıları kaygılandıran diğer konular ise sırasıyla küresel (yüzde 79), bölgesel (yüzde 68) ve ulusal (yüzde 54) çapta yaşanan politik belirsizlikler.
Gayrimenkul sektörü özelinde ise inşaat maliyetleri ve kaynakların bulunabilirliği 2023 senesine dair en çok endişe yaratan konular. Her 100 katılımcıdan 92’si maliyetler, 84’ü ise kaynaklar hakkında endişeli olduğunu ifade ediyor. Bir diğer önemli nokta ise, önceki senelere kıyasla bu sorunların daha uzun süreyle etkili olacağına dair beklenti; çünkü katılımcıların yüzde 76’sı maliyetlere, yüzde 73’ü ise kaynaklara ilişkin problemlerin önümüzdeki üç ila beş yıl içinde sektörü etkileyeceğini söylüyor. Tüm bu öngörüleri şekillendiren unsur ise, resesyon beklentisi. Çünkü araştırmaya göre gayrimenkul liderlerinin yüzde 71’i 2022 senesi bitmeden Avrupa’nın resesyona gireceğine inanıyor. Gerçekleşmesi halinde imar faaliyetlerini, finansmana erişimi ile yatırım hacimlerini doğrudan etkileyecek resesyon ihtimali nihayetinde doluluk oranlarına, kiralara ve gayrimenkul değerlerine de olumsuz yansıyacak. Birincil ve ikincil gayrimenkuller arasındaki fiyat arasıda artaacak.
