Ayasofya'da restorasyonda sureler çıktı!

Daha önce de yazmıştım, İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansı deyince yıllar sonra aklımızda kalacak olan bir etkinlik var o da devlet eliyle seyrettiğimiz U2 konseri. Ama bir de imge var. O da Serafim. Fossati'nin restorasyonu sırasında yüzü kapatılan melek. Bildiğiniz gibi İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansı desteğiyle Ayasofya'da yapılan restorasyon çalışmasında bu meleğin yüzü açıldı. Ve ziyaretçilerin tepesinde, 700 yaşında olduğu tahmin edilen, son derece ilginç formu; egzotik bir kuşu andıran altı soyut kanadıyla yerini aldı. Serafim, ajansın restorasyona, kültürel mirasın korunmasına harcanan 160 milyon TL'lik bütçenin en somut imgesi olarak bize bakıyor. Ayasofya'da Serafim'in açılan yüzünün yanı sıra ilginç başka gelişmeler de yaşanmış.

Bunların başında bir mermerin üzerinde tesadüfen bulunan şeffaf Bakara süresi geliyor. Bakara suresinin kim tarafından, ne zaman Ayasofya'daki mermerin üzerine yazıldığı bilinmiyor. Nasıl bir malzemeyle yazıldığı da... Tahminlere göre Ayasofya'nın Osmanlı'ya geçmesinden kısa bir süre sonra yazılmış. Zaten levhalardan önce sureler, mermerlere yazılırmış. Bunun ilk örnekleri Bursa'daki Ulu Camisi'de varmış. Ayasofya'daki de şimdilik bunun bir örneği sanılıyor ama surenin gizemi hâlâ çözülmüş değil.

Ayasofya restorasyonu için 3.999.753 TL bütçe sağlanmış. Cephelerin temizliği için 11 bin kilo kağıt hamur kullanılmış. 80 ton Horasan harcı derzler ve cephelerde harcanmış. Çatılara 50 ton kurşun döşenmiş. Bütün hat levhaları elden geçirilmiş. Bu da yaklaşık 4 bin 100 defter 24 ayar varak demek. Bütün bu olağanüstü emek, bazı kesimlerce Ayasofya'yı 'bir Müslümanlaştırma projesi' olarak okunsa da, Serafim'le dev islami levhaların birlikteliğinin görkemine diyecek yok. Bu görkemin ilginçliğine, yarattığı Doğu-Batı karşıtlığına ve bir bakıma bileşimi ve alaşımına da...
Sabah/Adalet Cingöz