Aziz Torun: Talep düşse de fiyat ucuzlamaz!
GYODER Başkanı Aziz Torun yaptığı açıklamada konut talebinin arzın gerisine düşebileceğini ancak sektörde aşırı fiyat şişmesinden kaynaklı bir balon olmadığı için konut fiyatlarının ucuzlamayacağını söyledi
Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Aziz Torun, “Satışlarda durgunluk olsa bile konut fiyatlarında bir gerileme yaşanmasını beklenmemeli” dedi.
“Gayrimenkul sektöründe balon olup olmadığı” konusunda açıklamalarda bulunan Torun, balon denince arz ve talep arasındaki dengesizliğin akla gelmesinin doğru olmadığını kaydetti. Balonun anlamının aşırı fiyat şişmesi olduğunu belirten Torun, şöyle devam etti:
Ortada fiyat şişmesi yok
“Ortada bir fiyat şişmesi yok. Fiyatlardaki artış, belirttiğim nedenlerden oluşuyor. Belki 1 yıl sonra satışlarda durgunluk olsa bile fiyat ucuzlamayacak. ABD’deki gibi artık mal, gayrimenkul para etmiyor noktasına gelinmeyecek. Çünkü orada banka eğer 100 bin dolarsa 110 bin dolar kredi veriyordu. 10 bin dolar yanında bulunsun diyordu. Bu kadar şişmiş bir fiyat vardı ama Türkiye’de böyle bir durum yok. Ancak risk nedir? Benim 2 yıldır ifade ettiğim şey, gelecekte bir talep yetersizliği olabilir. Bunun altını çizmek lazım. Sektörümüz 2005 yılından bu yana hep talep arzdan daha fazlaydı, yap-sat modeli. Burada talebin arzın gerisine düşme süreci yaşanabilir. Yapılan projelerin yüzde 100’ü hemen satılıyordu. Önümüzdeki dönemde böyle devam edemez. Belki inşaat yapım sürecinde bittiği zaman yüzde 70’i satılacak yüzde 30’u stokta kalacak. O zaman bir B planıyla öz kaynak güçlendirilerek projenin aksamadan tamamlanmasının sağlanması lazım. Finansman modeli olarak başka modeller belirlenmeli ki böyle bir durumda projeler durmasın. Dolayısıyla inşaat bitince yüzde 100’ünün satılmaması bir balon olarak, risk olarak görülmemeli.”
Rant varsa, vergisi alınmalı
Aziz Torun, rant vergisine ilişkin, “Rant oluşuyorsa vergisinin alınması doğrudur. Ancak, ‘Her yerde imar değişikliğiyle rant oluşturuluyor” algısı yanlış. Vergi alınırsa kamuoyundaki spekülasyonların önüne geçilebilir” dedi. İnşaat sektörünün iddia edildiği gibi aşırı kârlı olmadığını belirten Torun kar marjlarının eskisi gibi olmadığını söyledi. Enflasyon, arsa fiyatlarının inşaat içindeki payının artması, reklam pazarlama gider payları ve gayrimenkul sektöründe 40-50 ay vade yapılmasının maliyet getirdiğini bu 4 sebepten dolayı kar marjlarının düştüğünün altını çizen Torun, fiyat artışları enflasyonun üzerinde seyrediyor görünse de geliştiricilerin cebine girenin azaldığını kaydetti.
1 milyonun üzerine çıkar
Aziz Torun, yıl sonu toplam konut satışlarına bakıldığında ise 2014’ün 1 milyonun üzerine çıkarak 2013 yılındaki rakamları yakalanacağı hatta aşacağı öngörüsünde bulundu. Daha önce ön satış olarak yapılmış ancak tapusu verilmemiş ciddi bir son aya yığılan işlem hacmi olduğunu vurgulayan Torun, “Özellikle yabancılardan gelip dairelerinin tapusunu almakta gecikenler, yıl sonu itibariyle tatil nedeniyle hem de tapularını almak için geliyor. Dolayısıyla toplam satışların yıl sonunda 1 milyonun çok üzerine çıkacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Bursa, Gaziantep, Denizli, Samsun ve Antalya gibi pek çok gelişen kentlerde gayrimenkul üretim ve satışında artış olduğunu belirten Torun, konut ve alışveriş merkezi, otel gibi alanlarda da yatırımın dönüşümün olduğunu aktardı. Torun, insanların artık standardı daha yüksek sosyal donatı alanlarına sahip güvenli konutlarda yaşamak istediğini dile getirerek, dolayısıyla o bölgelerde yeni standartlardaki gayrimenkule talep olduğunu ve sektörün gelişme gösterdiğini söyledi.
Vatan