Emlak Terimleri

Bağlanma parası nedir? Cayma parası nedir?

Bir sözleşme yapılırken bir kimsenin vermiş olduğu bir miktar para bağlanma parası mı oluyor? Yoksa cayma parası mı oluyor? Bağlanma parası nedir? Cayma parası nedir? İşte yanıtı...

Bağlanma parası nedir? Cayma parası nedir?


Bağlanma parası nedir?

Bağlanma parası; Sözleşme yapılırken bir kimsenin vermiş olduğu bir miktar paraya deniyor Bu para, cayma parası olarak değil sözleşmenin yapıldığına kanıt olarak verilmiş sayılıyor. Aksine sözleşme veya yerel âdet olmadıkça, bağlanma parası esas alacaktan düşülüyor.


Cayma parası nedir?

Cayma parası kararlaştırılmışsa, taraflardan her biri sözleşmeden caymaya yetkili sayılır; bu durumda parayı vermiş olan cayarsa verdiğini bırakır; almış olan cayarsa aldığının iki katını geri verir.


Bağlanma parası ve cayma parasına ve ceza koşulu hükümlerine ilişkin esaslar Borçlar Kanunu kapsamında şu şekilde açıklanıyor:


Ceza koşulu

I. Alacaklının hakları;Cezanın sözleşmenin ifası ile ilişkisi, Ceza ile zarar arasındaki ilişki ve Kısmi ifanın yanması başlıkları altında şu şekilde açıklanıyor:


1. Cezanın sözleşmenin ifası ile ilişkisi

MADDE 179- Bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun ya da cezanın ifasını isteyebilir.


Ceza, borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir.


Borçlunun, kararlaştırılan cezayı ifa ederek sözleşmeyi, dönme veya fesih suretiyle sona erdirmeye yetkili olduğunu ispat etme hakkı saklıdır.


2. Ceza ile zarar arasındaki ilişki

MADDE 180- Alacaklı hiçbir zarara uğramamış olsa bile, kararlaştırılan cezanın ifası gerekir.


Alacaklının uğradığı zarar kararlaştırılan ceza tutarını aşıyorsa alacaklı, borçlunun kusuru bulunduğunu ispat etmedikçe aşan miktarı isteyemez.


3. Kısmi ifanın yanması

MADDE 181- Ceza koşuluna ilişkin hükümler, dönme durumunda ifa edilmiş olan kısmın alacaklıya kalacağını öngören sözleşmelere de uygulanır. Taksitle satışa ilişkin hükümler saklıdır.


II. Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi

MADDE 182- Taraflar, cezanın miktarını serbestçe belirleyebilirler.


Asıl borç herhangi bir sebeple geçersiz ise veya aksi kararlaştırılmadıkça sonradan borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple imkânsız hâle gelmişse, cezanın ifası istenemez. Ceza koşulunun geçersiz olması veya borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple sonradan imkânsız hâle gelmesi, asıl borcun geçerliliğini etkilemez.


Hakim, aşırı gördüğü ceza koşulunu kendiliğinden indirir.