Bandırma Ergili ve Manyas Eşenköy ile ilgili sit alanları kararı yayınlandı!

Kültür ve Turizm Bakanlığından:

BURSA KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU

KARARI

                                                                                              Dosya No. 10.03.34

Toplantı Tarihi ve No    : 07.08.2014/160                                  Toplantı Yeri

Karar Tarihi ve No        : 07.08.2014/3543                                    BURSA

Balıkesir ili, Bandırma ilçesi, Ergili köyündeki Daskyleion Antik Kenti ve Manyas ilçesi Yeniköy ile Eşenköyü de kapsayan yakın çevresiyle ilgili öneri ve taleplere ilişkin alınan Kurulumuzun 27.09.2013/2362 sayılı kararı gereğince iletilen DSİ 25. Bölge Müdürlüğünün 02.12.2013 gün ve 364277 sayılı yazısı ile Prof. Dr. Kaan İren’in 11.11.2013 günlü başvurusu, Balıkesir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün 13.09.2013 gün ve 4206 sayılı yazısı ve Müdürlüğün 31.07.2014 gün ve 3948 sayılı raporu okundu ekleri ve ilgili dosyası incelendi, Kazı Başkanı Prof. Dr. Kaan İren’in de katılımıyla anılan karar gereğince alan Kurulumuz tarafından yerinde incelendi, yapılan görüşmeler sonucunda;

Balıkesir ili, Bandırma ilçesi, Ergili köyündeki Daskyleion Antik Kenti ve Manyas ilçesi, Yeniköy ile Eşenköyü de kapsayan yakın çevresinde

1-a) Daskyleion antik kentinin akropolünü oluşturan Hisartepe 1., 2. ve 3. derece Arkeolojik Sit alanının,

b) Eşenköy ve Koru tümülüsleri ve nekropolü 1.ve 3. derece Arkeolojik Sit alanının,

c) Yeniköy tümülüsleri ve nekropolü 1.ve 3. derece Arkeolojik Sit alanının,

d) Hacıhasan (Kocaresül) tümülüsü 1.derece Arkeolojik Sit alanının,

e) Aksakal (Kocahöyük) tümülüsü 1. ve 3.derece Arkeolojik Sit alanının,

f) Kargılıhöyük (Arabacıoğlu) tümülüsü 1.derece Arkeolojik Sit alanının,

g) Kösemtuğ (Mehmethöyük) tümülüsü 1.derece Arkeolojik Sit alanının önceden alınan kararlarla tescil edilmiş olduğu;

2-a) Kurulumuzun 16.11.1992/2814 sayılı kararıyla 3.derece Arkeolojik sit olarak belirlenmesine karşın, Kurulumuzun 04.04.1993/3117 sayılı kararıyla, K.T.V.K.Y.K.’nun 09.02.1993/299 sayılı kararındaki, bu alanın 1. derece Arkeolojik sit olarak belirlenmesinin uygun olacağı yönündeki tavsiyesi dikkate alınarak bölgede bilimsel çalışmalarda bulunan Prof.Dr.Tomris Bakır’dan ayrıntılı bilgi istenerek, gerekli bilgilerin kurulumuza gelmesinden sonra konunun açıklığa kavuşturulmasına karar verilen, Prof.Dr. Tomris Bakır’ın bu alanın 1.derece Arkeolojik Sit olarak kabul edilmesinin uygun ve zorunlu olduğu yönünde görüş iletmesine karşın ayrıntılı bir inceleme raporunun iletileceğinin belirtilmesi nedeniyle işlem tesis edilmediği anlaşılan Doğu Nekropolünün;

b) Kurulumuzun 04.04.1993/3117 sayılı kararında zikredilmemiş olmasına karşın karar eki sit paftasında işaretlenmiş olan, Doğu nekropolü içerisindeki Antik Yerleşimin;

c) Kurulumuzun 04.04.1993/3117 sayılı kararında zikredilmemiş olmasına karşın karar eki sit paftasında işaretlenmiş olan Yeniköy yakınlarındaki Antik Taş ocağının, önceki yıllarda belirlenmesine karşın bunların tesciline yönelik işlemlerin belirsiz kaldığı ve belirsizliğin giderilmesi gerektiği;

3-a) Prof.Dr. Tomris Bakır tarafından Akyarlar mevkiinde bir Höyük saptandığı;

b) Prof.Dr. Kaan İren tarafından Ergili köyü 197, 362, 363, 364, 653, 654 ve 655 parseller ile çevresindeki 570, 576, 191, 192, 199, 325, 327, 356, 357, 360, 361, 629, 630, 645, 646, 649, 650, 656, 659, 2470 ve 2471 parsellerde, Daskyleion ile ilişkili küçük yerleşimler belirlendiği;

c) D.S.İ. çalışmaları sırasında, Güney Nekropolü olarak adlandırılan Hisartepenin güneyindeki bölümde, aralarında önem arz eden ve yayınlara konu olan Manes Stelinin de bulunduğu stellerin ortaya çıktığı,

d) Müze Müdürlüğü uzmanlarınca, yine D.S.İ. çalışmaları sırasında Aksakal Beldesindeki 40 parselde pişmiş toprak lahit ortaya çıkartıldığı,

e) Eşen köyü ve Yeniköy’ün kuzeyindeki tepelerin kuzey eteklerinde Koruiçi tümülüsünün bulunduğu, bu kısımda muhtemelen çok sayıda tümülüsün tarımsal faaliyet nedeniyle düzleştiği ve tespit edilmez hale geldiği,

f) Hisartepenin doğusu ile Ergili Köyünün kuzeyinde kalan bölgenin antik Kentin aşağı şehir bölümü olduğu, bu bölümde ayrıca geç dönem nekropollerinin de yer aldığı,

g) Ergili köyü içinde metruk bir bina altında tümülüs bulunduğu,

h) Yeniköy’ün kuzeyinde ikinci bir Antik Taş Ocağının tespit edildiği ve bunların koruma altına alınması gerektiği;

4) Kurulumuzun 27.09.2013/2362 sayılı kararında belirtilen süre içersinde sadece DSİ 25. Bölge Müdürlüğünün görüşünün iletildiği ve sit sınırlarının genişletilmesiyle ilgili herhangi bir görüş içermediği de dikkate alınarak;

Tescil edilmiş veya belirlenmiş olan tüm bu alanların, kesinlikle ve doğrudan Daskyleion Antik Kentiyle ilişkili olduğu ve kentin geniş bir bölgeye yayılan öğeleri olduğunun anlaşıldığı, bu aşamada akropolde bilimsel kazı çalışmaları yürütülmesine karşın, özellikle tescilli tümülüsler ile tescil kaydı bulunmayan tümülüs ve nekropollerin kaçak kazı tehlikesiyle karşı karşıya olduğu, tarımsal faaliyetler nedeniyle de risk altında olduğu, bugüne kadar bunlara yönelik olarak yapılan çalışmaların, tahribatın ardından yapılan kurtarma kazıları şeklinde gerçekleştirilmesine karşın, bu yöntemle devam edilmesinin bilimsel ve koruma açısından uygun olmadığı, söz konusu Tümülüslerin tahrip edilmeden önce Kazı Başkanı tarafından bilimsel yöntemlerle kazılarak incelenmesi ve bunlardan elde edilen verilerin bütüncül yaklaşımlarla karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi gerektiği;

Günümüzdeki sit sınırlarının sadece Daskyleion’un akropolü ile çevresindeki Daskyleion ile ilişkili Tümülüsleri kapsadığı, bu haliyle arkeolojik potansiyelin tamamının korunmadığı gibi bilimsel ve sit açısından da parçacıl bir görünüm oluşturduğu, alandaki arkeolojik potansiyelin tamamının bütüncül bir yaklaşımla koruma altına alınmasının koruma felsefesi açısından yerinde olacağı,

Ancak, Kazı Başkanı tarafından önerilen sit alanı sınırları içerisinde bazı alanların birbiriyle fiziksel sit bağlantısının oluşturulmasına yönelik olarak bu aşamada yeterli bilimsel veri iletilmediği;

Bu nedenle, nedenle fiziksel bağlantının kurulabildiği alanların bir bütün halinde 1/25.000 ölçekli paftada sınırları belirlendiği şekilde, 2863 sayılı Kanun gereğince ve KTVKYK’nun 05.11.1999/658 sayılı İlke Kararı dikkate alınarak 1.derece Arkeolojik Sit olarak tescil edilmesine,

Belirlenen bu alan dışında kalan, önceden tescil edilen sit alanlarının mevcut sınırları korunarak tescil kayıtlarının devamına;

Tüm bu sit alanlarının Sit sınırlarının kadastral haritalara aplike edilerek Kurulumuza iletilmesine;

Kazı Başkanı tarafından sit olarak belirlenmesi önerilen tüm alanda, Kazı Başkanı tarafından kapsamlı bir yüzey araştırması gerçekleştirilerek sonuçlarının, önerilerle birlikte Kurulumuza iletilmesi halinde, bu alanların da sit alanına dahil edilmesi hususunun değerlendirilebileceğine;

Belirlenen sit alanı içerisindeki Tümülüslerde KTVKYK’nun 05.11.1999/658 sayılı İlke Kararı açısından tarımsal faaliyette bulunulamayacağı hususu dikkate alınarak, öncelikle bunların tespitine ve tarımsal faaliyetin yasaklanacağı alanların belirlenmesine yönelik olarak Kazı Başkanı tarafından yapılacak kapsamlı araştırma kapsamında sonuç ve önerilerinin Kurulumuza iletilmesine;

Belirlenen bu sit alanları içerisinde, DSİ tarafından yürütülen herhangi bir uygulama varsa durdurularak, Kurulumuzdan izin alınmaksızın devam edilmemesi ve proje safhasındaki uygulamaların Kurulumuzun görüşüne sunulması hususlarının DSİ’ye hatırlatılmasına;

DSİ tarafından 1.derece Arkeolojik Sit alanında gerçekleştirilmek istenen S1-K1 sulama hattının, zemin altında yapılacak uygulamalar yönünden arkeolojik verilere zarar verebileceği Kazı Başkanı tarafından iletilen görüşten anlaşıldığından uygun olmadığına, zemin altına girilmeden, yüzeyden bir alternatif geliştirilerek, Kazı Başkanın görüşüyle birlikte iletilmesi halinde konunun değerlendirilebileceğine karar verildi.