Binalarda proje tasdik edilmeden inşaata kalkışmayın!

Proje ile yapılır
Biz emekli karı kocayız. Bir binanın beşinci katında oturuyoruz, binada asansör yok. Ancak belli bir yaştan sonra merdiven çıkılmıyor. Binanın arka tarafına asansör yapmayı düşünüyoruz. Alt kattakiler buna katılmak istemiyor. Acaba bunu nasıl sağlarız Ö.K.
Bir bina, ilgili belediyeden tasdik edilmiş projesine göre inşa edilir. (Kanuni mevzuat bunu demekte ise de 40 yıllık meslek hayatım içinde keşiflerde yüzlerce bina inceledim, yüzde 99'unun projesinin bile olmadığını gördüm, ancak siz elbette işini yasal yollarla yapacaksınız.) Binada bir değişiklik gerektiğinde bu defa tadilat projesi denilen yeni bir proje yapılır ve bu da ilgili belediyeden tasdik edilerek uygulamaya konulur. Tadilat projesi yapmadan binada değişiklik yapılamaz. (Birçok kişi bunu yapıyor o nasıl oluyor derseniz, yasa dışı oluyor, belediyeler de buna göz yumarak suç işliyor ama onlar hakkında hiçbir girişimde bulunulmuyor. Projesi dahi olmadan yapılan binlerce binada ölenlerden sadece müteahhit değil buna göz yuman belediye yetkilileri de sorumludur. Dikkat edin çürük yapılan bir kenara koydum, binlerce binanın projesi hiç yok.) Siz de tadilat projesi yapacaksınız ama tek başınıza yapacağınız proje tasdik olmaz. Bunun için öncelikle binada sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karar alacaksınız. Ancak karara katılanlar masrafa da katılmak zorunda değildir. Yeter ki buna izin versinler, masrafı siz karşılayın. Bu yolla projeye tasdik alabilir, tasdikten sonra asansörü yapabilirsiniz. Yasal yolu izlemeden bir ilave yapmanızı da tavsiye etmiyorum.

Tazminata konu olmaz
Dedemizden biz altı mirasçıya bir arsa kaldı. Diğer ortakların maddi durumu iyi, benim ise ihtiyacım var. Ortaklar müteahhitlerle anlaşmayı baltalıyor, buna yanaşmıyorlar. İzale-i şüyu talep ettiğimde de ölümle tehdit ediyorlar. İyi teklif veren müteahhide de, imar durumu üç kat olduğu halde beş kat şartı ileri sürüyorlar. Manevi oyalama olduğundan tazminat davası açabilir miyim Y.D.

Ortak mal kullanımında bu ve buna benzer önemli problemler yaşanır. Bir tek sizin başınızda değil. Ancak müteahhitlerle anlaşmama veya birlikte inşaat yapmama gibi nedenlerle tazminat isteme yoktur. Ortak mallarda ortaklıktan kurtulmanın yolu ortaklığın giderilmesi (izal-i şüyu) davası açılmasıdır. Böyle bir davada tehdit aldığınız takdirde ortaya ayrı bir hukuki mesele çıkar ki bu ceza hukukunu ilgilendirir. Nitekim siz de savcılığa başvurmuşsunuz. Oysa ortaklığın giderilmesi talebi olağan, yasal bir taleptir. Ortaklığın giderilmesini istemekten başka hissenizi ortaklara sarmayı da teklif edebilirsiniz.

Versinler hissenize düşecek makul parayı alsınlar hissenizi, arsayı ne yaparlarsa yapsınlar, ancak almadıkları veya müteahhide vermedikleri takdirde de bir tazminata konu olmayacaktır.

Tamer Heper/Posta