Bosna Hersek'teki camiler Türkiye'nin yardımlarıyla korundu!
Bosna-Hersek in Banya Luka kentinde bulunan Ferhadiye Camisi nin Sırp çetniklerce 7 Mayıs 1993 te yıkılması üzerine 'Camiler Günü' ilan edilen bugün, ülke genelinde çeşitli etkinliklerle kutlanıyor
Bosna-Hersek İslam Birliği (Diyanet İşleri Başkanlığı) tarafından 1998
yılından bu yana düzenlenen çeşitli etkinliklerle kutlanan 'Camiler Günü'
kapsamında, başta Saraybosna olmak üzere Mostar, Tuzla, Zenitsa ve Bihaç gibi
önemli kentlerde konferanslar, ilahi konserleri veriliyor, mevlitler
okutuluyor.
çeşitli okullar tarafından da bugün için öğrenciler camilere getiriliyor
ve öğrencilere camilerin anlam ve önemi öğretmenleri tarafından öğretiliyor.
Reis-ül Ulema (Diyanet İşleri Başkanı) Dr. Mustafa Ceriç, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, ülkede 1992-1995 yılları arasındaki savaşta 600 'ün üzerinde
cami ve 400 'ün üzerinde vakıf eserinin Sırp çetnikler tarafından yerle bir
edildiğini belirtildi.
Buna rağmen kendisinin o dönemde, 'Hiçbir Boşnak, asla kilise ve
sinagoglara zarar vermeyecek, onlar da Allah 'ın evidir' şeklinde çağrıda
bulunduğunu belirterek, bu çağrıya kulak verildiğini ve hiçbir kilisenin zarar
görmediğini ifade etti.
İnancında, kimliğinde güçlü olanın hoşgörülü olduğuna işaret eden Dr.
Ceriç, 'Boşnaklar, onurlu bir millettir, bu nedenle de yıkmak gibi bir harekete
gereksinim duymaz. Mayıs 1993 'te Banya Luka 'da Ferhadiye Camisi yıkıldığında
yanımıza gelip Saraybosna 'daki Ortodoks kilisesini yıkmak için izin isteyen
Boşnaklar oldu. Tabii ki bu bizim başkalarıyla olan iletişim şeklimiz değildir ve
buna müsaade etmedik. Bundan dolayı da gururluyuz.'
Savaş sonrasında Bosna-Hersek 'te İslami bilincin daha iyi bir noktaya
geldiğini vurgulayan Dr. çeriç, savaşta asıl hedefin camiler ve din adamları
olduğunu söyledi.
Bosna 'daki savaş sırasında 100 'ün üzerinde imamın şehit edildiğini,
600 'ün üzerinde caminin, kendilerine bağlı 400 'ün üzerinde vakıf eserinin yerle
bir edildiğini anlatan Dr. çeriç, 'Savaş sonrasında 5 kat daha fazla camimiz,
medresemiz oldu. şu anda yıkılan camilerimizin onarım çalışmalarını hala
sürdürüyoruz, sadece bu yaz aralarında yeni camilerin de bulunduğu 60 camiyi
ibadete açtık. Belirtmeliyim ki, yeni camilerin açılmasında Türkiye şehirlerinin
rolü büyüktür. Biz Osmanlı mimarisini korumaya çalıştık, özellikle Türklerden
gelen yardımlarla onarılan, yapılan camilerde Osmanlı mimarisi korundu.'
-BANYA LUKA 'DAKİ FERHADİYE CAMİSİ 'NİN YIKILIşI-
Bosna 'daki savaş sırasında çetnik birliklerince işgal edilen Banya
Luka 'da, 7 Mayıs 1993 tarihinde UNESCO 'nun koruması altındaki Osmanlı yapıtı,
ülkedeki camilerin 'en güzeli' olarak gösterilen Ferhadiye Camisi, dinamitlerle
patlatılarak yıkıldı. Aynı gece Banya Luka 'daki diğer tarihi cami Arnavudiye,
aynı yılın Eylül ayına kadar da kentteki 16 tarihi caminin hepsi yerle bir
edildi.
Banya Luka kentiyle özdeşleşen, 1579 yılında yaptırılan Ferhadiye
Camisi 'nin yıkılması, Boşnaklar arasında adeta 'travma' oluşturdu ve büyük hüzne
neden oldu. Bunun üzerine Bosna-Hersek İslam Birliği, Ferhadiye Camisi 'nin
yıkılışı olan '7 Mayıs'ı Camiler Günü ilan etti. 1998 yılından itibaren de bu gün
çeşitli törenlerle kutlanıyor.
Ferhadiye Camisi 'nin yeniden inşasına başlanması nedeniyle 7 Mayıs 2001
tarihinde düzenlenen temel atma törenine gelen Boşnaklara, Bosna Sırp
Cumhuriyeti 'nin aynı zamanda 'başkenti' olan Banya Luka 'daki Sırplar tarafından
taş ve sopalarla saldırı düzenlendi. Saldırıda 2 Boşnak öldü, onlarca kişi
yaralandı.
Caminin bu saldırı yüzünden ertelenen temel atma töreni 2007 yılında
yapıldı. Caminin inşa çalışmaları Türkiye 'nin önemli destekleriyle devam ediyor.
AA