Çatılar nasıl daha kullanışlı hale getirilebilir?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar Müdürlüğü tarafından düzenlenen, İstanbul İmar Yönetmeliği Çatı Uygulamaları Mevzuat Çalıştayı'nda evlerde genellikle atıl durumda olan ve kentsel dönüşüm konusunda ihtilaflara neden olan çatılar hakkında konuşuldu. İBB'nin resmi sitesinde yer alan habere göre, çalıştaya idari yetkililer ve bilim insanları da katıldı.

KULLANIŞLI ÇATILAR

Çalıştayda açılış konuşmasını yapan İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Mehmet Çakılcıoğlu, hiçbir zaman ‘Biz yaptık, oldu’ anlayışı içinde olmadıklarını, konuları taraflarıyla yapılan gerek geniş, gerekse dar katılımlı toplantılarla, kararlaştırdıklarını belirtti. Çakılcıoğlu konuşmasında şunları kaydetti:

“Bugün burada bulunma nedenimiz, çatıları mevcut durumdan daha kullanışlı, daha estetik, daha daha çevreci hale getirmek. Çatılar, sokak boyutundan çok algılanmasa da yapıların beşinci cephesidir. Bu nedenle, çatı düzeni, yapılar ve çatıların birbiriyle uyumu, malzemesiyle doluluk oranlarıyla kent estetiğinin oluşmasında önemli bir etkendir. Bugün konuşacağımız konuları iki başlıkta toplayabiliriz: ‘Yeşil Çatı’ ve Çatıların Kentsel Dönüşüme Uyumu’. Artan kentleşmeyle birlikte, kentsel sürdürülebilirlik kavramına rağmen, doğal çevrenin arka planda kaldığı ve kaynakların sorumsuzca kullanılmasına devam ediliyor. Kentlerde, artan su kullanımı ve betonlaşma sonucu, yağmur suyunu çekecek toprak yokluğu sorunu ortaya çıkmaktadır. Kentlerdeki kanalizasyon sistemleri de artan yük karşısında yetersiz kalmakta, meteorolojik olaylarla sel baskınları, dolayısıyla da erozyonlar ortaya çıkmaktadır. Ortaya çıkan sorunlar bağlamında, kentsel sürdürülebilirliği sağlamak adına kullanılabilecek araçlardan bir tanesi yeşil çatı uygulamasıdır.  Bu uygulama değerlendirilebilir görünmektedir. Bu kapsamda, kaybolan bitki ve toprak alanlarının yerine, geçmişten beri bilinen; ancak günümüz teknolojileri ile daha da geliştirilen çevreci çözümlerden biri olarak yeni ya da mevcut yapıların çatılarında yeşillendirme yapılması öngörülmektedir. Yeşil çatılar, bulundukları çevreye yeniden yeşili kazandırmaları ve yapıların da çevresel performansını arttırdıklarından dolayı önemli katkılara sahiptir. Verimli enerji kullanımındaki rolü, ekolojik anlamda da çevresel faydaları düşünüldüğünde, dünyadaki ısınma tehdidinin yol açtığı zararlara karşın, alternatif yollar gösteren bir unsur. Yalnızca 2001 yılında Almanya’da, yaklaşık on üç buçuk milyon metre kare yeşil çatılı alan oluşturulmuştur. Almanya, yeşil çatı uygulamalarını mevzuat ve diğer düzenlemeler ile teşvik etmektedir. Avrupa dışında yeşil çatı uygulamaları noktasında ise Japonya dikkat çekmektedir. Japonya, Asya’da yeşil çatı uygulamalarında önemli bir oyuncudur. Kentsel dönüşüm konusunda da söylemek istediklerim var. Bugünkü kullanımına baktığımızda çatılar, yapıların en atıl kullanılan, malzeme olarak da çok dikkat edilmeyen parçası. Çatılar, konforsuz, ekonomik olmayan, alınıp satılmasında güçlükler yaşanan alanlardır. Kentimizi hazırlamakla yükümlü olduğumuz deprem gerçeğini de düşündüğümüzde çatılar, kentsel dönüşümün önünü açacak alanlar olarak değerlendirilebilir.”

ÇATIDA TARIM

İBB İmar Müdürü Ramazan Gülten sunumda açıklama yapan bir diğer isim oldu. Çatı düzenlemelerini yaparak, kentsel tarımın yaygınlığını ve verimini artırmak istediklerini aktardı. Yapılacak yasal düzenlemelerle çatıların, kentsel tarımın yanı sıra güneş enerjisinden faydalanmaya da katkı sağlayacağını belirtti. Gülten, şunları söyledi: 

“Çatılarda kullanılacak malzeme ile binaların yalıtım kalitesi ile beraber, görsel kalitesi de yükselecek. Bu durum şehir silüetini pozitif olarak yansıma yapacak. Gelecek düzenleme ile çatı piyeslerinin alt kat ile ilişkilendirilmesi zorunlu olmayacak, bu durum da çatı katları en az diğer katlar kadar değerli hale gelebilecek. Çatı katlarının kalitesinin yükselmesi, ara katlara oranla daha düşük olan kira ve sarış bedellerinin artmasını sağlayacak.”

8 FARKLI KONU

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Mehmet Çakılcıoğlu ve İBB İmar Müdürü Ramazan Gülten’in konuşmalarının ardından yuvarlak masa toplantıları yapıldı. Tüm masalarda birer moderatör ve raportör de vardı. Masalarda farklı başlıklarda tartışmalar yapıldı, tartışılan başlıklar şu şekilde: 

“Silüet ve Estetik”, “Kentsel Dönüşüm”, “Hukuk”, “İmar Planları”, “Ruhsat-Tadilat-İskan”, “Çatı Malzemeleri”, “Enerji Verimliliği” ve “Kaçak Yapı”. Program, İmar Yönetmeliği görüşleri ve kapanış konuşmasının ardından sona erdi.