Datça'da iki katlı tarımsal villa var sit alanı yok!

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Datça - Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi’ne ait 1/25.000 ölçekli planı, örnek plan olarak açıkladı. Bilimsel çalışmalar ışığında 10 yılda hazırlandığını belirterek bölge ekonomisini canlandıracağını öne sürdü. Ancak planın doğaya vereceği zararlardan, sit alanlarının nasıl korunacağından, turizm amaçlı da olsa imara açılan bölgelerin getireceği yoğunluğun yarımadaya vereceği zararlardan söz edilmedi. Şimdi size planın eksiklerinden, uygulanması halinde olası etkilerinden bahsedelim. Planda arkeolojik sit alanları ya işlenmemiş ya da yanlış derecelendirilmiş. Ekolojik tarım adı altında, villa turizminin önü açılmış....

Plan revizyonu yapılırken öncelikle arkeolojik sit alanlarının da var olması nedeniyle Muğla Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun hiçbir şekilde görüşüne başvurulmamış. Hatta bazı bölgelerde sit dereceleri değişmesine karşılık, plan revizyonunda bu değişiklikler bile gözden kaçırılmış. Bu durum aslında  Ankara  ’dan plan yapmanın bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Muğla Büyükşehir Belediyesi de plan revizyonuna yaptığı itirazda bu duruma parmak basıyor. 29.04.2014 tarihli plan itirazında şöyle deniliyor: 

‘‘Sit alanlarının sınırlarının güncel olmadığının tespit edildiği, bu nedenle söz konusu sınırların ve bu alanlarda getirilen yeni kullanım kararlarının bir kez daha gözden geçirilmesinin uygun olacağı... Örneğin, Karaköy’de yer alan ve Muğla Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun (MKVK) 17.04.2013 tarihinde ilan ettiği 1. derece arkeolojik sit alanının plana işlenmediği, eski planda Kepçemel ve Liman Burnu arasında kalan koy 1. derece arkeolojik sit alanı iken, MKVK’nın 18.09.2013 tarih ve 1394 sayılı kararı ile sit derecesinin koyun batısında A3 (3. derece arkeolojik sit), doğusunda ise A1 (1.derece arkeolojik sit) olarak belirlendiği, ancak 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı revizyonunda söz konusu alanın tamamen 1. derece arkeolojik sit alanı olarak işaretlendiği, hiçbir şekilde yapılaşmaya açık olamayan A1 alanına planda üç farklı öneri getirildiği, Sındı - Mesudiye sınırları içinde MKVK’nın 23.06.2005 tarihli kararı ile tescil edilen 1. derece arkeolojik sit alanının da plana hiç işlenmediği tespit edilmiştir.’’

Tarım mı, villa mı, villa tarımı mı?

Bakanlık açıklamasından da anlaşılacağı üzere plan bütününde kırsal kalkınmanın ön plana çıktığını görüyoruz. Açıklamada ‘‘Revizyon planla bölgede geçim olanaklarının sınırlı olmasından kaynaklı yoksulluk, göçün ve mülkiyetin el değişmesini ve buna bağlı kırsal kimliğin yok olmasının önlenmesi amacıyla tarım ve tarım dışı ekonomik faaliyetlerin desteklenmesi suretiyle kırsal ekonomiye canlılık kazandırılması, girişimciliğin arttırılmasına yönelik istihdam olanaklarının yaratılmasını sağlamak amaçlandı ‘‘ deniliyor. Bu duruma yönelik olarak da yeni planda ekolojik tarım turizmi / agro turizminin önünü açacak uygulamalar getirilmiş. Ancak plana işlenen bu uygulama ekolojik tarımdam çok tarım alanlarında villa yapımının önünü açacak. Sadece tarım yapacaklar için dinlenme ve duş alma yeri yapımına izin vermek yerine, planda iki katlı toplam kapalı alanı 150 metrekareyi bulan villa yapılmasına olanak sağlanıyor. Muğla Büyükşehir Belediyesi de bu uygulamanın plandaki yanlışlıklarına itiraz ediyor: 

‘‘Ekolojik tarım turizmi için getirilen yapılaşma koşullarında mutlak, özel ürün, dikili tarım arazilerinde belirlenmiş emsal (E:0,05) dahilinde taban alanı 45 metrekareden küçük olmayan, yüksekliği iki katı geçmeyen, toplam inşaat alanı 150 metrekareyi aşmayan kırsal nitelikli 10 adet turizm yapısı yapılabilir. 30 metrekareyi geçmeyen bir tane yüzme havuzu yapılabilir.’’ 

İtirazın devamında da ‘otopark, teras, havuz gibi yapıların önünün açılmasının bu alanların tarımsal niteliğini ortadan kaldıracağı, sadece binaların önüne çeşitli hobi amaçlı, tarımsal fayda sağlamayan bahçeli ev turizmi oluşturacağı, tarımsal niteliği korunacak alanların özelliğini ortadan kaldıracağı’’ vurgulanıyor.

Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin diğer itirazları

Revizyon plan 1/25.000 ölçekli olmasına rağmen planın yapılaşma koşullarında 1/1 detaya girildiği, kapı, pencere oranları ile çatı ve bacaların bile belirlendiği, bunun planlama anlayışına ters olduğu vurgulanıyor.

Eski plan ile revizyon plan arasındaki farklılıkların net olarak anlaşılamadığı, hangi sebep ve kriterlere göre plan kararlarının değiştiği tespit edilememiştir.

Lejantta belirtilen semboller / ifadelerle planda gösterilen semboller arasında farklılıklar tespit edilmiştir. Örneğin kentsel sit alanları ile onaylı yerleşik alan sınırları her köy için oluşturulmamıştır. 

6360 sayılı kanun gereği planın askı ve ilan yetki ve görevinin Muğla Büyükşehir Belediyesi’nde olduğu, ancak Muğla Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından askıya çıkarılmasının yanlış olduğu belirtiliyor.

Radikal