Doçent Viktor Bokov: Deprem vergileriyle çok bina inşa edilemez!

Rusya Hidrometeoroloji Üniversitesi Jeofizik Uzmanı Doçent Viktor Bokov, Türkiyede, Ege ve Marmara denizlerinde son günlerdeki depremleri ve kayıpları en aza çekmek için alınması gereken tedbirler hakkında Sputnik’e değerlendirme yaptı. Viktor Bokov’a göre, yeraltındaki hareketliliğin artması, atmosferdeki sirkülasyonun değişmesi ve yerkabuğu ile jeobloklar üzerindeki yüklerle alakalı.

Sputniknews'ta yer alan habere göre; Doçent Bokov, “Jeoblokların hareketlerinde siklonlar nedeniyle dahi değişiklikler meydana geliyor. Baskının 1 milimetre civa oranında dahi artması, yer levhaları üzerindeki yükü 13 milyon kilograma kadar arttırıyor. Bu nedenle erken tahminde bulunmak çok zor” dedi.

Depremi önceden tahmin etmek için neler yapılabilir?

“Sismologlar yalnızca sismik parametreleri, endojen tektonik süreçleri hesaplıyor ve ekzojenleri dikkate almıyorlar. Sismologlar, ekzojen değişimlerini de hesaplayan meteorologlarla birlikte çalışırsa, yani sismik-sinoptik yöntemi kullanırsa depremler önceden bilinmesi olasılığı daha fazla olur” ifadelerini kullanan Bokov’a göre, 1930-40’lı yıllarda sismik öncüler üzerinden tahminlerde bulunmanın kolay olduğu düşünülüyordu, ancak artık güçlü bir şüpheciliğin olduğu bir dönemde yaşıyoruz.

Bokov, “Sismologlar depremlerin sismik öncüler gözlemliyor. Bunlar jeokimyasal göstergeler ve yeraltı su seviyesi… Ancak bunlar düzenli şeyler değil. 1996 yılında Londra’daki jeofizik sempozyumunda tektonik hareketlerin rastgeleliği nedeniyle kısa vadeli tahminler oluşturulmaması kararı alındı. Aslında bilim insanları hala jeofiziksel değişimler ve sismisite arasında bir ilişki bulabilmiş değil. Türkiye’deki gibi depremlerin aniden yaşanması da bundan dolayı” şeklinde konuştu. 

Depremin zararlarını en aza indirgemek için neler yapılmalı?

Doçent Viktor Bokov Bokov,: ”Japonlar yapılması gerekenlerle ilgili halkı bilgilendirmek ve bunu uygulama ile sabitlemek konusunda iyiler. Biz de Uzak Doğu bölgesinde bunu yapmaya çalışıyoruz, zira doğal afet anında en kötü şeyin yani paniğin oluşmasını önlemek için en etkili yöntem bu. Depreme dayanıklı binalar inşa edilmesi de faydalı, ancak bu çok pahalı bir yöntem. Büyük şehirlerde kullanılıyor, ancak tamamen etkili olduğu söylenemez. Ayrıca kaynaklar, tahminlerin daha iyi hale getirilmesi ve operasyonel hizmetleri desteklemek için kullanılmalı. Bir ülkede deprem vergisi alınıyorsa bu paranın deprem konusunda eğitim ve tahminlerin iyileştirilmesi için kullanılması gerekiyor, zira bu paralarla çok bina inşa edilemez.” dedi.