Doğalgazda şirketlerin indirim yarışı!
Alınmayan doğalgaza para vermek istemeyen şirketlerin indirim yarışı, krize dönüştü
Krizi çözmek için cuma günü Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) dahil doğalgaz ithalatçı şirketleri Ankara'da toplanıyor. Ana gündem ise BOTAŞ'ın son günlerde toptan gaz alan müşterilere yaptığı indirimler. Doğalgaz İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (DİVİD) Başkanı Fatih Baltacı, kamunun özel şirketlerle indirim yarışına girmesini eleştirerek, "Yapacak başka bir şey yok. Biz de indirimin üzerine indirim yapacağız. Hep beraber batacağız." diyerek, serbest piyasaya müdahaleye son verilmesini istedi.
Doğalgaza geçen yıl Hazine ve Maliye'nin baskısıyla yapılan zamlar ve ekonomik kriz, bu yılki gaz satışlarını olumsuz etkiledi. Kamu şirketi BOTAŞ'ın satışları, temmuz itibarıyla geçen yıla göre 2,8 milyar metreküp azaldı. Düşüş devam ederse şirket için bu yıl da 'al ya da öde' riski söz konusu. Alınmayan gaza para ödemek istemeyen Boru Hatları ile Petrol Taşıma Şirketi, yeni bir kampanya başlatarak, müşteriye özel indirim yapacağını duyurdu. Uygulama, pazara yeni giren özel şirketlerin tepkisine neden oldu. Zaman, bu yıl da tüketilmeyen gaza ödenecek para konusunu 2 Eylül'de kamuoyunun gündemine taşımıştı. Türkiye, geçen yıl İran'a almadığı gaz için 704 milyon dolar ödemişti.
Doğalgazda yaşanan indirim yarışı, yarın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda masaya yatırılıyor. Zaman'ın edindiği bilgiye göre sektörde yaşanan krize, Bakanlık'ta düzenlenecek toplantıda çözüm aranacak. Bunun için kamu-özel şirket temsilcileri Ankara'ya çağrıldı. BOTAŞ'tan 4 milyar metreküp doğalgaz kontratlarını devralan Enorce Enerji, Bosphorusgaz, Shell ve Avrasya Gaz'ın oluşturduğu dernek, arz güvenliği tehlikeye düşürülmeden sorunun çözülmesini istiyor. BOTAŞ'ın son indirim kampanyasından rahatsız olduklarını söyleyen DİVİD Başkanı Fatih Baltacı, müşterilerinin ellerinden alınması durumunda alınmayan gaz riskinin kendileri üzerine kalacağı bilgisini verdi. Baltacı, en çok merak edilen "İndirimler, konut abonelerine yansır mı?" sorusuna şu cevabı verdi: "Hayır. Çünkü toptan alım yapan müşterilerin ne zaman ne kadar alacağı belli ve yüklü miktarda alım yapılıyor. Konutta ise tüketim rakamları kesin değil ve inişli-çıkışlı bir satış grafiği söz konusu. Doğalgaz satışları için bu risktir."
Öte yandan elektrik faturalarına yansıyacak elektrik zammı bugün belli oluyor. TETAŞ'ın toptan elektrik satışlarına yüzde 21,08 zam yapmasından sonra, EPDK yeni tarifeyi onaylamıştı.
BOTAŞ'ı, mahkemeye verecekler
Doğalgaz satışlarındaki düşüş, şirketleri müşteri arayışına itti. Gaz alım kontratlarında yazan "al ya da öde-Take or pay" şartına takılmak istemeyen şirketler arasında yoğun bir fiyat rekabeti başladı. Pazarın hakimi BOTAŞ, büyük müşterilere yöneldi. Daha önce BOTAŞ'tan kontrat devri alan özel şirketler de müşterilerini kaptırmamak için karşı atağa geçti. Ancak BOTAŞ'la rekabete zorlanan şirketler, pes etmek üzere. Enerji Bakanlığı ile görüşmelerini sürdüren şirket temsilcileri, sonuç alamazlarsa konuyu mahkemeye taşıyacak. Doğalgaz İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (DİVİD) Kurucu ve Onursal Başkanı Tuğrul Erkin, BOTAŞ'ın son indirim uygulamasını eleştirerek yaşanan sıkıntıyı doğalgaza yapılan anormal zamlara bağladı.
İsmail ALTUNSOY/Zaman
İlgili haber:
