Dündar Yetişener: Denetim maliyeti artıran bir ayrıntı olarak görünüyor!

Sadece depreme dayanıklı olması için değil, tüm yönleriyle çağdaş özelliklere sahip binaların yapılması için standartların önemini vurgulayan Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) Başkanı Dündar Yetişener, dayanıklı, enerji verimliliği yüksek ve sürdürülebilir binalar için standart ve yönetmeliklere uygun binaların yapılması gerektiğinin altını çizdi. Yetişener; kaliteli, teknolojik ve sertifikalı yapı malzemelerinin kullanılmasının günümüz koşullarında zorunlu olduğunu belirtti. Afet kasaplarını en aza indirmenin etkin yolunun güvenli yapı olduğunu aktaran Yetişener, bunun da ancak doğru tasarım, doğru malzeme, üretim, uygulama ve denetim ile sağlanabileceğini vurguladı. Türkiye'de yapı üretimi sürecinin, yapı denetim sistemi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Dündar Yetişener, uygulamada yapıyı üreten kişi veya kurumun, yapı denetiminden sorumlu kurumun işvereni durumunda olduğunu söyledi. Denetiminin gerek kamu gerekse özel kişiler tarafından, hâlâ bir temel ihtiyaç değil, maliyeti artıran gereksiz bir ayrıntı olarak algılandığım dile getiren Yetişener, mevcut yapı denetim sisteminin bu algıyı güçlendirdiğini kaydetti ve sözlerine şöyle devam etti: "Örnek vermek gerekirse, TSE'nin, kendi hazırladığı standartlara göre laboratuvar ve denetim hizmetlerini birlikte vermesi, standart hazırlama ve geliştirme çalışmalarını olumsuz yönde etkililyor. Bu nedenle, TSE'nin, standartlara uygunluk belgesi vermesi ve kontrolünün sahada başarılı olması için bağımsız bir denetim şirketi oluşturulması gerekiyor. Böylece kuvvetler ayrılığı prensibine uygun bir yapı için< de«ygulama yap ması dah&doğsrubiryaklaşım olacak. Elimizdeki bilgilere göre, Avrupa'da aynı kuruluş tarafından standartları yazan ve yazdığı standartlara göre denetim yapan iki ülke kaldı. Bunlar Türkiye ve Yunanistan.

 "Hedeflenen deprem performansı için bağmsız hakem heyeti önemli" 

Bina tasarımı ve denetimiyle ilgili mühendislik hizmetlerinin de uzmanlığı belgelendirilmiş 'yetkin mühendisler' tarafından sağlanması ve bu hizmetlerin 'mesleki sorumluluk sigortası' ile güvence altına alınması gerektiğinin altını çizen Yetişener, "İnşa hizmetlerinin, yetkinliği belirlenmiş şirketler tarafından sağlanması, bu hizmetlerin şirket içi kalite güvence-kontrol sistemiyle desteklenmesi ve binanın gerek inşaatı gerekse kullanımı aşamalarında 'üçüncü şahıs mali sorumluluk sigortasının yapılmasına ihtiyaç var" diye konuştu. Özellikli yapısal denetim sistemleri içeren, yüksek ve büyük açıklıklı kritik binalar için 'bağımsız haTürkiye'de yapı üretimi sürecinin, yapı denetim sistemi kapsamında değerlendirilmesi gerekiyor. "kem heyeti' mekanizmasının oluşturulması gerektiğinin altını çizen Yetişener, "Bu tip binalarda hedeflenen deprem performanslarının sağlanabilmesi açısından 'bağımsız hakem heyeti' önemli bir uygulama olacaktır" görüşünü dije getirdi. Türkiye'nin bugün itibarıyla yjlda 3:' milyon metrekarenin üzerinde hafif çelik yapı inşa etme kapasitesi bulunduğünu ifade eden Yetişener, 50'nin üzerinde ülkeye ihracat yapıldığını söyledi. Öte yandan, hafif çelik yapı sektörünün ise hafif çelik yapı oranının yaklaşık yüzde l'e yükselmesinde ciddi bir katkı sağladığını ifade eden Dündar Yetişener, "İMSAD ve Türk Yapısal Çelik Derneği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) talebi üzerine, Haziran 201İ'de Deprem Yönetmeliği'nde yer almayan hafif çelik yapıların, müstakil bir bölüm olarak ilavesini talep etti ve taleplerimizi değerlendiren AFAD tarafından bu konuda çalışma başlatıldı. Deprem Yönetmeliği'nde; ahşap yapılar için olduğu gibi hafif çelik yapılarla ilgili müstakil bir bölüm açılması konusundaki çalışmalar sürdürülüyor" açıklamasını yaptı. 

"Çelik Yapılar Yönetmeliği koordinasyonu sağlayacak" 

Türkiye'de yapı malzemeleri, tasarım ve yapım işlerinde standart, yönetmelik ve teknik şartnamelere uygunluk ve düzenlemeler yapılması gerekliliğine işaret eden Yetişener, Yapı Çeliği İşleri Teknik Şartnamesi'nin, tasarım ve uygulama konularındaki güncellemeleri de kapsayacak şekilde geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Yetişener, bu gelişimin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Çelik Yapılar Yönetmeliği'nin yayımlanmasının, bakanlık ile diğer ilgili kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlayarak, aksaklıkları ortadan kaldırarak, önemli bir boşluğu dolduracağını ifade etti. 

Dünya Sektörel Ek