Ekmek ve simite yüksek zamlar yolda!
Rusya tarafından başlatılan Ukrayna saldırısının ardından buğday fiyatı 200 yılından bu güne olan en yüksek sevisini görürken; ekmek, bisküvi ve makarna gibi ürünlerin fiyatlarını yükseltecek baskı kaydediliyor. Rusya tarafından Ukrayna'ya başlatılan askeri müdahalenin ardından tarımsal emtia fiyatlarındaki artış ivmelenirken, yükselen fiyatlar küresel gıda enflasyonunda da yukarı yönlü riski gündeme getiriyor
Avrupa'daki "tahıl ambarı" şeklinde nitelendirilen Ukrayna'nın Rusya'nın saldırısına maruz kalması, buğday fiyatlarının 14 senenin en yüksek seviyesini görmesine neden olurken; ekmek, bisküvi ve makarna gibi ürünlerde fiyatları yükselteceği öngörülüyor. Rusya tarafından Ukrayna'ya başlatılan askeri müdahalenin ardından tarımsal emtia fiyatlarındaki artış ivmelenirken, yükselen fiyatlar küresel gıda enflasyonunda da yukarı yönlü riski gündeme getiriyor.
Peki Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş ekmek fiyatlarını nasıl etkileyecek? Ekmek fiyatları ne kadar yükselecek? İşte tüm ayrıntılar...
Dünya genelinde buğday ihracatında önemli bir rolü bulunan Rusya ve Ukrayna arasında yaşananlar, buğday arzının olumsuz etkilenebileceğine, fiyatlardaki yukarı yönlü baskılamanın devam edebileceğine ve bu ülkelerin buğday ihracatında durmaların yaşanabileceğine ilişkin endişeleri yükseliyor.
Azak Denizi ve Karadeniz'de bulunan pek çok limanın kapalı olması, sigorta uygulanamaması, nakliye maliyetlerinde yükselişlerin yaşanması ve bazı gemilerin savaş bölgesine ilişkin rotaları kullanmaya yönelmemesi ptoblemin daha da ağırlaşmasına neden oluyor.
Buğday fiyatları tarihi rakamları görürken; ayçiçek yağı ve soya fasulyesinde de kıtlık riskinin olduğuna dikkat çekiliyor.
Gübre fiyatlarında da artış sürerken, gerçekleşen son gelişmeler tarım sektörünün başlıca tedarikçi ülkeleri olan Rusya ve Ukrayna'ya ne kadar bağlı olduğunun ortaya çıkmasını sağlıyor.
Ekmek maliyetleri katlanacak
Batılı ülkeler tarafından Rusya'ya uygulanan ilişkin sert ekonomik yaptırımlarına karşın Ukrayna'da savaş sürerken, küresel arzla ilgili endişelerde yükseliş yaşanmasıyla buğday fiyatları da 14 senenin rekorunu gördü.
Chicago Borsasında (CBOT) buğday fiyatları kile başına 4 Mart tarihinde 12,09 dolarla 2008 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu şekilde en temel gıda maddelerinden biri olan buğday fiyatlarında hafta boyunca yüzde 40'ı aşan yükselişler kaydedildi.
Uzmanlar, Şubat ve Mart 2008 tarihlerindeki kısa süreli yükselişler haricinde, buğdayın modern tarihte şu an olduğundan daha pahalı olmadığına dikkat çekiyor. Buğday fiyatının nerede zirveye ulaşacağını öngörmek gitgide zor hale gelirken, 2008 yılında kaydedilen 13,17 dolarlık zirveyi aşmasının çok yakın olduğu da neredeyse kesin olarak görülüyor.
Yaşanan bu artışın halihazırda yüksek seyreden küresel gıda fiyatlarına daha da olumsuz yansıyacağı tahmin edilirken, un ve yem üretilirken kullanılan buğday fiyatlarındaki yükselişin ekmek, bisküvi ve makarna gibi ürünlerdeki fiyat artışını tetiklemesi de öngörülüyor.
Ukrayna ve Rusya dünya pazarının önemli buğday üreticileri
Yaklaşık yüzde 70'inin verimli topraklardan oluştuğu Ukrayna'da 32 milyon hektar büyüklükte ekilebilir arazi bulunduğu ifade ediliyor. Bu oran bütün Avrupa Birliği'ndeki (AB) ekilebilir arazinin 3'te 1'i gibi bir kısmına denk geliyor. Son 20 senede Ukrayna tarımında tırmanış kaydedilirken, bugün ülkenin dünyanın en büyük 10 tahıl ihracatçısından biri olduğuna dikkat çekiliyor.
Rusya ve Ukrayna, dünyadaki buğdayın yüzde 14 civarındaki kısmının üretimini gerçekleştiriyor ve bu oran küresel buğday ihracatının neredeyse 3'te 1'lik kısmını meydana getiriyor. İki ülke tarafından gerçekleştirilen küresel buğday ihracatındaki toplam paylarının 2019 yılında yüzde 25 seviyesinde olduğuna vurgu yapılıyor.
Dünyadaki en büyük buğday ihracatçısı olarak ön plana çıkan Rusya'nın 2019 yılında küresel buğday ihracatındaki payının yaklaşık yüzde 18 seviyesinde olduğu belirtilirken, senelerdir önemli bir buğday üreticisi olarak dikkat çeken ve Avrupa'nın "ekmek sepeti" şeklinde de isimlendirilen Ukrayna ise dünyanın en büyük beşinci buğday ihracatçısı şeklinde görülüyor.
Buğday fiyatlarındaki artış et ürünlerinin fiyatlarını da tehdit ediyor
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşla hızlanan buğday fiyatlarındaki yükselişin özellikle Afrika ve Asya'da buğday ithal eden ülkeler için maliyetin yükselmesine neden olacağına ve sonuçlarının ağır olacağına dikkat çekiliyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından açıklanan veriler kapsamında, 2020 yılında Lübnan'da tüketilen bütün buğdayın yaklaşık yüzde 50'sinin, Yemen'de yüzde 22'sinin ve Libya'da yüzde 43'ünün Ukrayna'dan ithal edildiği belirlendi.
İki ülke arasındaki savaşın yansımasıyla enerji fiyatlarında yaşanan artışın, gübre fiyatlarındaki yükselişle beraber gıda fiyatlarının yükselmesine destek olduğu ortaya çıktı.
Çatışmalar sebebiyle tahrip olan yollar gibi ulaşımda karşılaşılan güçlüklerin ve düşen üretimin, olası bir "buğday kıtlığı" tedirginliğine neden olması öngörülüyor.
Uzman isimler, küresel buğday arzının yüzde 35'lik kısmının hayvan yemi için kullanıldığının altını çizerken, bu durumun et ve diğer hayvansal ürünlerin fiyatlarında da zarara neden olabileceğine vurgu yapıyor. Şu anda enerji krizi mücadelesinde olan AB'nin savaşla beraber gıda arzında sorunla karşılaşması öngörülmezken, fiyatların yükselmesinin kesin olduğu belirtiliyor.
"Fiyatlardaki yükselişin sonu görünmüyor"
Commerzbank Kıdemli Emtia Analisti Carsten Fritsch, buğday fiyatının haftanın ilk gününden beri yaklaşık yüzde 40 yükseldiğine dikkat çekti ve "Yükselişin sonu görünmüyor çünkü dünya buğday ihracatının yüzde 30'u Ukrayna'daki savaş nedeniyle küresel pazarda kesildi." diye konuştu.
Ukrayna'nın haftanın başında Karadeniz limanlarını Rus saldırısının bitimine kapalı tutacağını anımsatan Fritsch, Ukrayna'dan deniz yolu aracılığıyla buğday transferinin yapılamayacağına vurgu yaparak Rusya'nın da buğday ihraç etmekte güçlük çekebileceğine ve hiçbir geminin kriz bölgesinde bulunmak için istekli olmayacağına dikkat çekti.
Devam eden savaş bu yılki mahsulün ekimini de zorlaştırabilir
Anadolu Ajansı'ndan Bahattin Gönültaş ve Dilara Zengin Okay'ın haberine göre; sigorta şirketleri tarafından bunun giderilmesi için önemli ölçüde daha fazla prim isteyeceğinin altını çizen Fritsch, nakliye şirketleri tarafından Rusya'dan ya da Rusya'ya gerçekleştirilecek teslimatlar için sipariş kabul edilmediğini dile getirdi. Fritsch, "Her durumda hemen hemen hiçbir alıcı şu anda Rusya'dan buğday sipariş etmeye istekli değil." dedi.
Yüksek fiyatların talebi frenlediğine ilişkin de sinyaller olduğunun altını çizen Fritsch, talebin mümkün olan her yerde alternatif tahıl çeşitlerine kayması olasılığının olduğuna vurgu yaptı.
Fritsch, bu sebeple mısır fiyatlarının da son günlerde önemli oranda yükseliş gösterdiğine dikkat çekerek, mısırın haftanın başından bu güne yüzde 20 oranında değerlendiğini dile getirdi.
Mısırın da Ukrayna'da yaşanan savaştan etkilendiğine vurgu yapan Fritsch, dünya mısır ihracatının neredeyse beşte 1'lik kısmının Karadeniz bölgesinden geldiğine, Ukrayna'nın dünyanın en büyük mısır ihracatçılarından biri olduğuna dikkat çekerek, savaşın sürmesi halinde bu seneki mahsulün ekilmesinin de zorlaştırabileceğinin altını çizdi.
Ukrayna Rusya savaşı gıdayı vurdu! Fiyatlar rekor kırdı!
Bitcoin'e nükleer etkisi: Değer kaybediyor!
Bu senaryo gerçek olursa... Benzin ve mazotta en az yüzde 70 zam kapıda!
Dolarda nefesler tutuldu! İşte 5 Mart 2022 dolar kuru!
Benzin ve mazota bir zam daha! Pazartesi gününden itibaren...