Emlakçılık yasası çıktı mı?

İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü Yönetim Kurulu Başkanı Ulvi Özcan "Taşınmaz Ticareti Hakkında Değişikliğin Bazı Maddelerin Değiştirilmesi" konusunu kaleme aldı. İşte Özcan'ın o yazısı...

Bugünlerde yolda karşılaştığım, oturup çay/kahve içtiğim çok kimse ‘’Hayırlı olsun Emlak Yasası çıktı’’, ‘’Bundan sonra herkes emlakçılık yapamayacak mı…’’, ‘’Ben de bir emlakçılık belgesi alsam işe yarar mı’’ gibi soruları çokça sorar oldular. Demek ki 14 Ekim 2020’de Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğin Bazı Maddelerinde Yapılan Değişiklikler kamuoyunun dikkatini çekti …

Bir toplumda hukuğun, yasaların genel kabul haline gelebilmesi, huzurun/iç barışın toplumda sürdürülebilir olması için ; toplumun etik kabullerinin ve örfün dünya standartları ve bilimsel çalışmalar ile senkronize edilmesi ve bu kabullerin hem toplum, hem de kamu düzenince kontrol edilebilmesi, uymayanların yaptırımlarla cezalandırılması ile mümkün olabilir. Bu durum  belirtildiği şekilde gerçekleşmediği, sadece yazılı  metinlerin mevzuat (yasa, yönetmelik, vb.) haline getirildiği takdirde veya hiç üzerine durulmayıp derlenmediği takdirde ise bir kamu düzeninden veya iç barıştan söz edebilmek mümkün değildir.

Bu durumun öznesini değiştirerek birçok alanda genel kabullere gidebiliriz. Tabii ki her durumun kendine özel durumu, istisnaları vardır elbette…

Yaşadığımız bugünlerde emlakçılar olarak bir heyecan içindeyiz. Çünkü 5 Haziran 2018’de yürürlüğe giren Taşınmaz Ticareti Hakkındaki Yönetmeliğin 22 maddesi 14 Ekim 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan bir düzenlemeyle değiştirilerek yürürlüğe girdi. 

Geçtiğimiz günlerde ülkemizin ticari gayrimenkul alanında saygın ve öncü firmalarından Kuzeybatı Gayrimenkul’ün sahibi, dostum/meslektaşım Murat Ergin’in Youtube kanalının misafiriydik. https://www.youtube.com/watch?v=We9IspBdPm0&t=922s 

Murat bey sohbetin bir yerinde : ‘’Ulvi bey Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğin bazı maddelerinde değişiklikler oldu. Görüşünüzü alabilir miyiz ? İyi mi oldu ? Halen eksikleri var mı ? …’’ minvalinden sorusuna : ‘’Bu sorunun 2 X 2 = 4 doğru cevabı yoktur, olamaz. Ancak 5 Haziran 2018, 4 Haziran 2018’den, 14 Ekim 2020’de 13 Ekim 2020’den iyi olmuştur buna hiç şüphe yok. Ancak bu tür çalışmalar yaparken dünya standartları incelense, geniş katılımlı sektör içi çalışmalar olsa daha verimli sonuçlar elde edilebilirdi …’’ şeklinde bir cevap vermiştim. 

Nitekim 25 maddelik bir yönetmeliğin geçen 2 yıl içinde 22 maddesi değişiyorsa hem bu işe emek harcayanlar, hem de ‘’koşulsuz alkışlayıp, sonra değişiklikler için yüzlerce sayfa çalışmalar yapanlar’’ biraz şapkalarını önlerine alıp düşünmeliler.

Çok detaya girmemekle birlikte olumlu ve olumsuz birkaç somut maddeden söz etmek istiyorum.
Olumlu olarak eğitim, staj, müktesap hakların teslimi, sözleşmeli işletmelerin kapsam içine alınması, portallara standart getirme çabası, işletmelerin sözleşmeli işletmelerin ve  gayrimenkul danışmanlarının yaptığı işlerden sorumlu tutulması gibi birkaç ana başlığı sayarken ; bu ana  başlıklarla ilgili nasıl bir standart oluşturulduğu, nasıl bir denetim yapılacağı halen belli değil ? Ayrıca en temel mesele emlakçı ‘’KİMDİR’’, emlakçılık ‘’NASIL’’ yapılmalı sorusu maalesef ki cevaba muhtaç bir haldedir. Sözleşmeli bir işletmenin kusurundan dolayı kendi lisansının ve işletmenin ruhsatının iptalinden dolayı o işletmede çalışan başka bir sözleşmeli işletmenin ve gayrimenkul danışmanının lisansının iptali hem kamu vicdanında, hem de genel hukuk anlayışında karşılıksızdır…

Belki de bu mevzuatın en aksayan yönü oluşturulmuş standartların, kuralların ‘’şikayet ve soruşturma’’ dışında denetlenemeyecek olmasıdır. Çünkü örneğin İstanbul’da İl Ticaret Müdürlüü’nün 10-15 personeli 39 ilçede tüm denetimleri yapmaktalar. Buna can mı dayanır, bu insanlara da yazık değil mi ???

Somut bir olayla bir örneği çarpıcı hale getirmek isterim. Geçtiğimiz günlerde tek yetkili bir portföyümüzün bir başka sözde meslektaşımızın web sayfasında olduğunu gördük. Hemen müşterimizi aradık. Müşterimiz ‘’O hanımefendiyi tanımıyorum ama bir yakınımızın tanıdığı. Görüştüğümüzde bir müşteriniz varsa getirin biz BOSFORCE’a ait hizmet bedelini öderiz, ama sakın ‘’aktif pazarlama’’ yapmayın, sadece kendi müşterinize bildirim yapın …’’ dediklerini söylediler. Durumu hemen kendilerine bildirdik, hemen ilanı kaldıracaklarını  söylediler. Söz konusu yeri kiraya verdik kira sözleşmesini gönderdik ; ‘’UNUTMUŞUZ’’ dediler.  Sonrasında konuyu Sahibinden.Com’a şikayet ettik ilan kaldırıldı. Ancak soruyorum size ‘’Bu durum ilgili firmanın, ilgili danışmanın veya brokerin siciline işlendi mi ? Ben şikayet ettim de düzeldi, onlarca yüzlerce şikayet olmayan yerlerde kamu denetimi olacak mı ? Şikayet olmaz çünkü bu toplumda şikayet edenin de onlarca açığı var. Bu ‘’AYIP OLUR’’ kisvesinde lanse edilse de aslında temel mesele ‘’TENCERE ALTIN KARA, SENİNKİ BENDEN KARA’’ meselesidir.

Arz etmeye çalıştığım konulardan sonra dileğim şudur ki ; bunca emekle hazırlanan bu mevzuatın işlemesi ve emlakçılığın daha saygın bir meslek haline gelmesidir. Ancak bir taraftan akademik çalışmalara destek vererek dünyada iyi örnekler araştırılmalı, bu örnekler makale ve kitap haline getirilerek başta kanaat önderleri olmak üzere sektör çalışanlarına dağıtılmalı, belgeseller çekilmeli, sektörde bu çalışmalar ve yaşanan olumlu-olumsuz deneyimler ‘’kurumsal hafızaya’’ kaydetmeli ; diğer yandan da sadece yapılan çalışmalarda benim bu kadar emeğim geçti, hayır benim daha emeğim fazla geçti ‘’UCUZLUĞUNDAN’’ kurtulmalıyız …

Bundan sonraki hedef kapsamlı araştırılmış, dünya örnekleriyle ülke gerçeklerinin iyi senkronize edilerek hazırlanacağı bir ‘’Emlakçılık Yasası’’ ve bu yasaya bağlı standartlar ve çalışma esaslarının düzenlendiği yönetmelikleri hazırlamak olmalıdır. Biz yine de olumlu yönden bakalım ve bu mevzuata ve mesleğimize sahip çıkalım. Ama bir zafer sarhoşluğu ve kibri ile değil ‘’Günümüzün, Dünümüzden Daha İyi Olduğu İçin’’ sahip çıkalım.  Yarın daha iyisini de yapabiliriz özgüveni ve umudu ile sahip çıkalım harcanan bu emeğe …
    
 

Emlak işletmelerinde çalışanlar dikkat!