Erdoğan Bayraktar: Deprem fayındaki 6,5 milyon konut yıkılacak!

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, ''Kalkınmayı engelleyen ve hayat standardını bozan, enerjiyi savuran, mühendislik hizmeti almayan, yoksulluğu artıran köhnemiş, kaçak yapılardan bu ülke artık kurtulmak zorundadır'' 

     Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Yerel Yönetimler Kamu İşverenleri Sendikası (YERELSEN) ve Van Valiliği tarafından düzenlenen ''Kentsel Dönüşümde Sektörler Buluşuyor'' toplantısı, başladı. 

     Toplantının açış konuşmasını yapan Çevre ve Şehircilik Bakanı Bayraktar, 7 milyara ulaşan dünya nüfusunun yüzde 50'sinin şehirlerde yaşadığını anımsatarak, şehir nüfusunun gün geçtikçe daha da artacağını söyledi. 

     Türkiye'nin 76 milyonluk nüfusunun yüzde 76'sının şehirlerde yaşadığını dile getiren Bayraktar, şöyle konuştu: 

     ''Bu ülkenin insanları olarak, tarihte 23 milyon kilometrekare toprağa sahip bir imparatorluğun bakiyesiyiz. Bu topraklarda 35 devlet kuruldu. 4,5 milyon kilometrekare ile girdiğimiz Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra geriye 333 bin kilometrekare toprağımız kaldı. 1914 yılında 16 milyon olan nüfusumuz, 1927 yılında rağmen 13 milyona düştü. 1950 yılına geldiğimizde yaklaşık 20 milyon nüfusa ulaştık ve bunun sadece yüzde 10'u şehirlerde yaşıyordu.'' 

     Bayraktar, son 10 yılda Türkiye'nin sadece ekonomik bakımdan değil, dünyada önemli bir aktör olma doğrultusunda ve Birleşmiş Milletler (BM) karar aşamalarında görüşüne müracaat edilmesine gerek duyulan bir ülke haline geldiğine dikkati çekerek, Türkiye'nin çok ciddi ve şerefli bir ilerleme, gelişme süreci içinde olduğunu ifade etti. 

     Ülkenin coğrafya olarak, gerek dünya konumu itibarıyla gerekse tarihten gelen müktesebatları nedeniyle zor bir yerde bulunduğuna değinen Bayraktar, dünyada San Fransisco, Kobe, Türkiye'de ise Erzincan, 1999'daki Gölcük ve Düzce ile 23 Ekim ve 9 Kasım 2011 tarihlerindeki Van depremlerinin hafızalardaki yerini koruduğunu dile getirdi. 

     Van depremlerinden sonra 75 milyon insanın 8 elle kente yardım için sefer olduğunu vurgulayan Bayraktar, ''Bunu görünce nasıl bir millet olduğumuzu net bir şekilde gördük'' ifadelerini kullandı. 

     -''Geldiğimiz noktada kentsel dönüşüm kaçınılmazdır''- 

     Bayraktar, bir ülkenin kakınması, gelişmesi ve insanlarının mutlu olabilmesinin, sadece kişi başına düşen milli gelirin artırılmasıyla olmayacağına işaret ederek, şunları kaydetti. 

     ''Sadece sanayisini geliştirmekle de buna ulaşılmaz. Sadece yüksek binalar değil, barajlar, köprüler ve havaalanları ile yapılacak bina stoku, bir ülkenin medeniyet göstergesidir. Teknik altyapı medeniyet göstergesidir. Bu bakımdan geldiğimiz noktada kentsel dönüşüm kaçınılmazdır. Afet riski taşıyan binaların dönüştürülmesi son derece elzemdir. Kalkınmayı engelleyen ve hayat standardını bozan, enerjiyi savuran, mühendislik hizmeti almayan, yoksulluğu artıran köhnemiş, kaçak yapılardan, afet ve depreme dayanıksız yapılardan bu ülke artık kurtulmak zorundadır.'' 

     Sağlam ve emin adımlarla ne yaptığını bilerek yollarına devam ettiklerini anlatan Bayraktar, Van depreminden sonra merkez ve Erciş'te yapımına başlanan 17 bin 500 kalıcı konutun bitme aşamasına geldiğini hatırlattı. 

     Depremden sonra ortaya konulan bu başarının bir benzerinin ne ABD, ne Avrupa ülkeleri ne de Japonya'da olduğunu açıklayan Bayraktar, ''Japonya, deprem konusunda bizden çok öndedir. Bunu kabul ve takdir ediyoruz. Ama böyle manevra kabiliyeti olan koordinasyonu sağlayan bir yapısı yok'' diye konuştu. 

     Bayraktar, bir felaket olan depremi fırsata dönüştürmek gerektiğini bildirerek, Edremit'te başlayan kuşaklama yolu ile bu yoldan Van merkeze gelecek ara yolların en kısa sürede tamamlanacağını belirtti. 

     Van Gölü'nün kurtarılması için çaba içerisinde olduklarının altını çizen Bayraktar, Van Belediyesi'nin imkanları yetmediği için şehir şebeke suyunu, bakanlık olarak yenileme yoluna gittiklerini ve en kısa sürede tamamlayacaklarını kaydetti. 

     -''İllerde, işin esas sahibi ve sorumlusu valilerdir''- 

     Bayraktar, 2 ay önce ''Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi'' 6306 sayılı yasanın çıkarıldığını anımsatarak, yasanın ikincil mevzuatlarını da düzenlediklerini söyledi.

     Uygulanma noktasına gelen yasayı 81 ilin valisine göndererek gerekli çalışma yapmalarını istediklerini söyleyen Bayraktar, konuşmasına şöyle devam etti: 

     ''Ama istenilen tepki gelmedi. Yine her şey bizden ve devletten bekleniyor. Ama bunu da adım adım yapacağız. Deprem kuşağı üzerinde bulunan Hakkari, Van, Bingöl, Erzincan, Bolu, Düzce, Sakarya, Kocaeli, İstanbul, Tekirdağ, İzmir, Afyon gibi illeri artık kendimiz tetiklemek zorundayız. Bunların hem yakasına yapışacağız hem de elinden tutacağız. Hangi belediye başarılı ve bu işe kafasını çok yoruyorsa, hangi belediye insanlarla rıza noktasına geliyorsa onlarla yürümek durumundayız. 

     Vatandaşımız artık beklenti içerisinde. İnsanların açık gözlülüğe yönelmemesi için nabzın iyi tutulması gerekiyor. Bakanlık olarak da evini yıkmak ve yıktırmak isteyen yoksullara kiracı da olsalar kira yardımı yapacağız. Riskli evini yıkan ve boşaltan  TOKİ  ve belediyelerin yaptığı konutlardan almak isteyenlerin bankalardan aldığı kredileri sübvanse edeceğiz. Kentsel dönüşümde, illerde işin esas sahibi ve sorumlusu olarak valileri tayin ettik. Afet riskinde bulunan veya deprem karşısında ayakta kalma mecali olmayan, evin veya binanın sorumlusu valiler olacaktır. Vali, bu binayı ya belediyeye veya özel sektöre yıktıracaktır. Bu sebeple bir afet karşısında bir risk taşıyan binaların sahipleriyle konuşarak önce elektrik, doğalgaz, ve suyunu keseceğiz. Belli bir süre sonra yıkımını yapacağız. 

     İstanbul'da yaşayanlar yeni binalara geçiyor eski binalara kırsaldan gelenler taşınıyor. Bunu engellememiz lazım. Onların da mutlaka elektrik ve suyunu kesmemiz lazım. Afet riski taşıyan binayı yıkamayınca, elektrik ve suyunu kesmeyince birileri gelip oturuyor. Son 10 yılda Türkiye'de devlet eliyle 500 bin konut yapıldı, bu büyük bir örnek oldu. Bu süreçte 145 noktada belediye işbirliği halinde kentsel dönüşüm yapıldı. Devlet ciddi bir tecrübe kazandı ve devam ediyor. Şimdiye kadar 37 bin konut yapılarak teslim edildi, 67 bin konutun yapımı ise sürüyor.'' 

     -6,5 milyon konut elden geçirilecek- 

     Bayraktar, geçen 10 yıllık süreçte özel sektörün 4 milyon 500 bin konut yaptığına işaret ederek, ülkedeki konut stokunun 20 milyona ulaştığını bildirdi. 

     Bu konut stokunun 5 milyonunun yenilendiğini ifade eden Bayraktar, konuşmasını şöyle sürdürdü: 

     ''Deprem fayı üzerinde bulunan illerde, TÜİK verilerinden aldığımız bilgiler ve yaptığımız çalışmalarla 6,5 milyon konutun elden geçmesi gerekiyor. Belli periyotlarla 2, 5, 7, 10 ve 15 sene nihai olarak bu işi tertemiz yapmamız lazım. Bununla Türkiye'nin teknik altyapısı düzelecek. Binalarımız mühendislik ve mimarlık hizmeti alarak, enerji çalmayan, afete dayanıklı olacak. Park ve bahçelerimiz olacak. Çok ciddi enerji tasarrufu sağlayacak. Ülke olarak yıllık petrol ve doğalgaz gibi enerjiye 50 ile 60 milyar dolar para ödüyoruz. Kentsel dönüşümle 9 ile 12 milyar dolar arasında bir enerji tasarrufu sağlayacağız. Şehirlerdeki ulaşımlarımız rahatlayacak, güzel meydanlar yapılarak insanlar rahat bir nefes alacak.'' 

     -''Türkiye, inşaat sektöründen Çin'den sora ikinci sırada''- 

     Türkiye'nin inşaat sektöründe Çin'den sonra ikinci sırada bulunduğunu anlatan Bayraktar, şunları vurguladı: 

     ''İş alıyoruz ama o doğrultuda bize para gelmiyor. Çünkü oyun kurucu değiliz. Oyun kurucu AB ülkeleri, ABD ve Japonya mühendislik ve müşavirlik firmalarıdır. Onlar projeleri yaparak şartnameleri hazırlıyor. İhaleleri biz kazanıyoruz ama istediğimiz hak edişi elde edemiyoruz. Müşavirlik sektörü gelişirse, gelecekte dünyada oyun kurucu olacağız. Bu da Türkiye'nin ayağa kalkmasına vesile olacak.'' 

     Bayraktar, artık bilgiyi ve teknolojiyi iyi kullanan, projeleri araziye iyi uygulayan ara teknik elemanlara ihtiyaç olduğunu belirterek, kentsel dönüşüm seferberliği sayesinde ara teknik elemanları çok iyi yetiştireceklerini kaydetti. 

     Bununla birlikte ülkenin kalkınacağını ve şehirlerin güzelleşeceğini dile getiren Bayraktar, dünyada artık şehirlerin yarıştığını sözlerine ekledi. 

     Toplantıda Vali Münir Karaloğlu, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu ve Van Belediye Başkan Vekili Abdurahman Doğar da birer konuşma yaptı. 

     AK Parti Van milletvekilleri Burhan Kayatürk ve Mustafa Bilici ile çevre illerin belediye başkanları ve bakanlık bürokratlarının katıldığı toplantı, ''Afetler, Dönüşüm ve Van'', ''6306 Sayılı Kanundan Beklentiler'' oturumlarıyla devam etti. 

AA