Erdoğan Bayraktar: Kimse SİT'i bir telefonla bitiremez!

çevre ve şžehircilik Bakanlığı 'nın görevlerini ve yapısını düzenleyen 648 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname 'de değişiklik yapılması eleştirileri de beraberinde getirdi. Ancak çevre ve şžehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, doğal SİT alanlarının yok edileceği ve rant kapısı olacağı yönündeki iddiaları yanıtlarken, tedirgin olmayı gerektirecek bir durum olmadığını söyledi. Konuyla ilgili tepkileri normal karşılayan Bayraktar, SİT 'lerin kaderinin bir telefonla değişmeyeceğini vurguladı.

Proje ve uygulamalar için

Bayraktar, bir grup gazetecinin sorularını yanıtlarken, “son kanun hükmünde Kararname ile bakanlığının olağanüstü yetkilerle donatıldığı ” yönündeki yorumları şöyle değerlendirdi. “Bakanlığımın yetkileri; özellikle yatırımların hızlandırılması, bürokratik sürecin kısaltılması noktasında ve afet zararlarını azaltmaya yönelik dönüşüm proje ve uygulamalarının yapılabilmesine imkan sağlayacak şekilde yeniden düzenlendi. ”

Zaman kaybı yaşanmasın

Bunu yaparken işlerin hızlandırılmasının amaçlandığını anlatan Bayraktar, sözlerine şöyle devam etti: “Bakanlığımız, kamu yatırımlarına yönelik planlama iş ve işlemlerini hızlandırarak, bu yatırımları zaman kaybı yaşanmadan hızla ekonomiye kazandırmak amacıyla hazırlık onay ve işlemlerini yürüten merkezi bir kurum olarak tasarlandı. Bu yönüyle planlama bürokrasisinde yeni ve etkin bir yaklaşım sergileyecek olan bakanlığımız, ‘sürdürülebilir çevre ve yaşam kalitesi yüksek yerleşmeler ' hedefine ulaşmak için çalışmalarına başladı. ”

Bir kişinin kararı olamaz

Bayraktar, “SİT alanlarının kaderinin bir telefonla değişeceği ” iddialarına ise şu yanıtı verdi: “Kesinlikle tek kişinin bir telefonla verebileceği karar değildir. 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bu süreç belirlenmiştir. Tüm doğal SİT alanlarına ait dokümanlar Kültür ve Turizm Bakanlığı 'ndan teslim alınacak. Öncelikle korunan alanlarda boşluk analizleri ve temel araştırmalar yapılarak envanter oluşturulacak. Ülkemizin korunan alan sisteminin standardizasyonu sağlanacak. Bu alanlardaki peyzaj ve biyolojik çeşitlilik özellikleri ortaya çıkarılarak, tehdit analizine dayalı öncelikler ve alana özgü stratejiler belirlenerek geleneksel korumadan, bilgiye ve elde edilen verilere dayalı bilimsel etkin korumaya geçilecektir. ”

Tepkiler normal

Gösterilen tepkileri normal karşılayan Erdoğan Bayraktar, şöyle konuştu: “Mahalli idarelerin rehberliğini yapan bir kurumun yatırım kararları sürecinde özellikle üst ölçek planlamayla stratejik bir yaklaşım sergileyeceği düşünüldüğünde, üst düzey plan kararlarına uygunluk taşıyan yatırımların da tatbikat planları ve imar uygulamalarında hızlı hareket edilmesi ve sonuçlandırılması adına merkezi kurumun buna müdahil olması ve süreç içerisinde yetki kullanması kamu menfaatine olacaktır. Konuya bu açıdan baktığımızda tedirgin olmayı gerektirecek bir hususun olmadığı görülecektir. Ancak bütün bunlara rağmen resen yetki kullanımının doğasından ötürü bu tip tepkilerin olmasının normal karşılanması gerektiğini de ifade etmeliyim. ”

Kurullarda eskiden arkeolog vardı, şimdi mühendisler yer alacak

Hidroelektrik santral (HES) konusu ile doğal SİT konusunu ilişkilendirmenin kamuoyunu yanıltma amacı taşıdığını savunan Erdoğan Bayraktar, uygulamada neler değişeceğine ilişkin şunları söyledi: “Eskiden bölge kurullarında arkeolog, mimar, sanat tarihçisi, şehir plancıları meslek guruplarından uzmanlar vardı. Yeni bölge komisyonlarında biyolog, ziraat mühendisi, su ürünleri mühendisi, çevre mühendisi ve peyzaj mimarı yer alacak. Dolayısıyla doğal SİT 'lerle ilgili kararlar konusuna uygun meslek mensupları değerlendirilecek. Komisyonlar, eskiden olduğu gibi 2863 sayılı kanunu uygulayacak. Doğal sit alanlarıyla ilgili uluslararası standartlara uygun temel araştırmalar yapılmak suretiyle etkin koruma sistemi geliştirilecek. ”

Doğal SİT alanları hakkında  bugüne kadar araştırma yapılmamış

Doğal SİT alanlarına ilişkin veri eksikliğine dikkat çeken Erdoğan Bayraktar, şöyle konutu: “Doğal SİT alanları, ulusal korunan alan sisteminin bir parçası olmasına rağmen Kültür ve Turizm Bakanlığı 'nın uzmanlık alanının dışında kalması nedeniyle, bugüne kadar doğa koruma ve biyolojik çeşitlilik ve peyzaj bütünlüğüne olan katkısı konusunda herhangi bir araştırma ve döküm yapılamamıştı. Yeni dönemde bu eksiklikler giderilecek. Doğal SİT alanlarıyla ilgili koruma sisteminde yetkimiz karar alıp karara aykırı hareket edenler hakkında yasal işlem yapılmasından ibaret iken, yeni düzenlemeyle özel çevre koruma bölgelerinde yürütülen etkin koruma sistemine dahil edileceklerdir. ”

Etkin teşhis önemli, dönüşümün sonuçları 2012 'den sonra görülür

Türkiye'nin doğal afetlerle ilgili risk düzeyi üst seviyede bulunduğunu vurgulayan Erdoğan Bayraktar, şunları söyledi: “Bu riski yönetebilmek ancak hızlı ve etkin teşhis ve müdahaleyle mümkündür. Birikimimizi depreme karşı dayanıksız yapılar ile heyelan, taşkın, su baskını gibi nedenlerle afet riski bulunan yerlerdeki imar mevzuatına aykırı yapıların ve bunların bulunduğu alanların dönüşüm projelerini ve uygulamalarını yapmak veya yaptırmak üzerine yoğunlaştırmak durumundayız. Daha önce deprem ve afetlerde yaşadığımız büyük acılar, ekonomik ve sosyal kayıplar ülkemiz için dönüşüm projelerini ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Bakanlığımızın özellikle 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile aldığı yeni yetkilerin asıl mahiyeti de budur. Bu alanlardaki dönüşüm çalışmaları hızlı sonuca giden, ihtiyaca yönelik farklı uygulama araçları ile çözüm üreten projeler olacaktır. Bakanlığımız çalışmalarıyla her yönüyle insan yaşamına değer veren ve mekanı yaşanabilir kılan uygulamaların yansımalarını 2012 yılından itibaren kamuoyu izlemeye başlayacaktır.

Bugüne kadar alınan kararlar aynen geçerli

Erdoğan Bayraktar, “Son kararnameyle 1234 doğal sit alanıyla ilgili kararlarının yeniden incelenmesinin yolu açıldı. Bu şekilde SİT 'lerin adeta yok edileceği ve HES 'lerle ilgili dava süreçlerine de darbe vurulacağı iddia ediliyor ” sorusuna,e “Bugüne kadar SIT alanlarıyla ilgili alınan tüm kararlar aynen geçerlidir ” yanıtını verdi.

Zaman ve kaynak tasarrufu yapmaktan başka şey değil

Erdoğan Bayraktar, “resen yetki kullanma kararıyla bakanlığın projelerinin hiçbir engelle karşılaşmadan dilediği gibi uygulama imkanına kavuştuğu ” ve “tek karar verici konumuna geldiği ” gerekçesiyle gösterilen tepkileri şöyle değerlendirdi: “Resen yetki kullanımı, önceki dönemlerin ‘yerine geçme ' veya ‘etrafından dolaşma ' çabalarının aksine, esasen temel gerekçelerini ve yer seçimi uygunluğunu sağlamış yatırımların proaktif bir yaklaşımla gerçekleştirme periyodunu hızlandırmak ve yeni yatırımlar için zaman ve kaynak tasarrufu yapmaktan başka bir şey olmadığını anlamamız gerekiyor. Ülkemizde planlama ve uygulamadaki çok başlılığın çözümüne yönelik önemli düzenlemeler yapılarak bakanlığımızın bu alanda düzenleyici ve denetleyici rolü güçlendirilmiştir. ”

Erdinç çelikkan / HÜRRİYET