Ev kiralarken bilmeniz gereken 10 altın kural!
Türkiyede yaklaşık 5,5 milyon ev kiralık peki, ev kiralarken nelere dikkat etmeliyiz ? Ev kiralamadan önce dikkat edilmesi gerekenler neler? Ev kiralarken dolandırılmayın. Harita Yüksek Mühendisi Uğur Örs, altın tavsiyelerde bulundu.
Ev kiralamak gerek ev sahibi gerek ise kiracı için karşılıklı güven ilişkisisi gerektiriyor. İşte ev kiralamadan önce bilmeniz gereken altın kurallar…
1- Araştırmanızı İyi Yapın
Tüm ihtiyaçlarınızı karşılayacak bir ev bulmak kolay değil. Ev ararken aceleci davranmamak gerekiyor. Öncelikle internette kiralık konut araştırması yaparak başlamalısınız. Beğendiğiniz evi görmek için internette bulunan ilanlarda bulunan telefon numarasını arayarak emlakçı ya da ev sahibiyle direkt iletişim geçebilirsiniz. İnternetin dışında sokak sokak gezerek evlerin pencerelerine asılı ilanlarda yer alan numaraları arayarak ya da hemen her semtte bulunan emlakçıları ziyaret edip kiralık evlere bakabilirsiniz.
2- Evi Kim Kiralıyor ? Ev sahibi mi yoksa vekili mi ?
Evi kiralayacağınız kişinin evin sahibi olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Tapuda bütün bilgilere ulaşmanız mümkün. Sözleşmeyi imzalayacak kişinin, mal sahibinin yasal vekili olup olmadığını da araştırmalısınız.
3- Kiraladığınız ev ile tapu kayıtları örtüşüyor mu?
Kiraladığınız ev ile tapuda görülen yerin aynı olduğundan emin olmanız gerekiyor. Konu hakkında bazı sahtekârlıklar yapılabiliyor. Dikkat etmeniz gereken yine tapu kayıtlarına bakarak, kiralayacağınız gayrimenkulün kapı numarası ve adresi ile sözleşmedeki kapı numarası ve adresinin aynı olmasıdır.
4- Apartman Yöneticisi veya yetkili ile görüşün!
Apartmanın ortak kullanım alanları, aidatı ve apartman genel kuralları ile ilgili mümkünse apartman yöneticisiyle veya bir yetkiliden bilgi almalısınız.
5- Emlakçıya Ne Kadar Komisyon Ödeyeceksiniz?
Eğer ev sahibiden değil bir emlakçıdan kiralama yapacaksanız emlakçıya komisyon ödemeniz gerekiyor. Emlakçı aracılığıyla ev kiralarsanız emlakçıya komisyon ödemeniz gerekiyor. Kontrat süresi ne olursa olsun yalnız kiracıdan bir defaya mahsus olmak üzere, bir yıllık kira bedelinin %10’u + KDV (%18) olarak alınır.Yani aylık kirası 1000 lira olan bir daireyi kiralamak istediğinizde kiracıya 1200 lira + 216 lira KDV olmak üzere 1416 lira ödemek durumundasınız.Tabii emlakçıya başvurmadan direkt mülk sahibiyle anlaşarak da ev kiralayabilirsiniz. Bu durumda 1416 liralık emlakçı komisyonu vermemiş olursunuz.
6- 3 Ay Kira Ödememek Tahliye Sebebi
Aklınızda bulunsun, eğer kiracı üç kirayı ödeyemezse / zamanında ödeyemezse bu durum kesin tahliye sebebi arasında bulunuyor. Geçerli olan ve sözleşmede bulunan muacceliyet şartına göre eğer kiracı bir aylık kirasını ödeyemez ya da geç öderse mal sahibi, kiracıdan bir kira döneminin tamamı ödemesini isteyebiliyor. Eğer bir yıllık kira kontratı yaptınız fakat kiralayacağınız evden erken çıkma ihtimaliniz var. Bunu sözleşmede belirtmelisiniz. Eğer bu belirtilmezse mal sahibi kalan kiranın hepsini isteme hakkına sahip eski borçları ödemek zorunda kalmamaları için kiracılara su, elektrik ve doğalgaz aboneliklerini üstüne almalarını tavsiye ediyor. Binayla ilgili her türlü tamirat, (lağım patlaması, apartmanın iç ve dış cephesinin boya-badanası, çatının tamir edilmesi vs) mal sahibine ait. Kiracı bunlar dışında evle ilgili olarak her türlü yapacağı değişiklik için izin almak zorunda. Ve bu değişiklikler için mal sahibinden bedel isteyemiyor.
7- Komşularınız kim?
Kiralayacağınız evin sosyal yaşantısına uygun olup olmadığını araştırmanız gerekiyor. Oturacağınız apartmandaki komşuların kim olduğunu da araştırabilirsiniz.
8- İyi bir kira kontratı olmalı
Uzmanlara göre kiracıyla ev sahibi arasında mutlaka bir kira kontratının olması gerekiyor. Kira kontratında dikkat edilmesi gereken konuların başında ise kira artış oranı geliyor. Uzmanlar kira artış oranının sözleşmede net olarak belirtilmesi gerektiğini vurguluyor.
- Kiracı mutlaka ödemenin ne zaman, ne şekilde yapacağını sözleşmede belirtmeli ve ödemeyi yaptığına ilişkin dekontlarını bir yerde toplamalı
- Kiracı ödemelerin banka yoluyla yapmayı özellikle tercih etmeli.
- Kiracılar, kira artışı için taahhüt edilecek yüzdelik artışın maddi güçlerinin geçmemesine dikkat etmeli
- “Şimdilik bir sözleşme imzalayayım sonra ev nasıl olsa ev sahibiyle anlaşıp zam oranını düşürürüm” diye düşünülmemeli. Çünkü altına imza attığınız sözleşmenin bağlayıcılığı var.
- Kiralanacak evde herhangi bir eksiklik bulunması durumda mutlaka belirtilmeli
- Evin ne şekilde teslim alındığının yanı sıra nasıl teslim edileceğinin de sözleşmede belirtilmeli
- Depozito ve yapılan masrafları açık bir şekilde sözleşmede belirtilmeli
- Ne kadar para verilmiş ve bu para ne zaman ve hangi koşullarda ev sahibi tarafından kiracıya geri iade edilebilecekse bunların açık olarak sözleşmede belirtilmeli ve tüm masraf belgeleri saklanmalı
- Apartman aidatının ne kadar olduğu da araştırmayı ihmal edilmemeli
- Sonradan giderlerin yüksek olmasından doğan şikâyetlerin gelmemesi için aidat miktarının sözleşmede yer almalı
- Ortak alanların nasıl kullanılacağına da sözleşmede yer verilmelidir.
9- 3 ay kira ödememek tahliye sebebi
Eğer kiracı üç kirayı zamanında ödeyemezse bu durum kesin tahliye sebebi arasında bulunuyor. Geçerli olan ve sözleşmedeki muacceliyet şartına göre eğer kiracı bir aylık kirasını ödeyemez ya da geç öderse mal sahibi, kiracıdan bir kira döneminin tamamı ödemesini isteyebiliyor.
10- Sözleşmeye dikkat edin
Diyelim ki bir yıllık kira kontratı yaptınız fakat kiralayacağınız evden erken çıkma ihtimaliniz bulunuyor. Bunu sözleşmede belirtmekte fayda var. Eğer bu belirtilmezse mal sahibi kalan kiranın hepsini isteme hakkına sahip. Eski borçları ödemek zorunda kalmamaları için kiracılara su, elektrik ve doğalgaz aboneliklerini üstüne almalarını tavsiye ediyor. Binayla ilgili her türlü tamirat, (lağım patlaması, apartmanın iç ve dış cephesinin boya-badanası, çatının tamir edilmesi vs) mal sahibine ait. Kiracı bunlar dışında evle ilgili olarak her türlü yapacağı değişiklik için izin almak zorunda. Ve bu değişiklikler için mal sahibinden bedel talep edemiyor.
Bunlara dikkat edin!
- Evi görmeden sakın kiralamayın.
- Ev sahibiyle mutlaka kira kontratı yapın.
- Kontratta kira artış oranı net olarak yazın.
- Kiralayacağınız evle ilgili bir eksiklik varsa bunu sözleşmede mutlaka belirtin.
- Şofben, kombi gibi cihazların çalışır vaziyette olup olmadığını kontrol edin, bu tip cihazların çalışır
vaziyette olup olmadığını sözleşmede ifade edin.
- Verilen depozito ve yapacağınız masraflara sözleşmede yer verin.
- Apartman aidatını net olarak öğrenin ve sözleşmede aidata yer vermeyi unutmayın.
Yeni moda e-devlet dolandırıcılığına dikkat!