Evini hızlı satan için 'rant vergisi' geliyor

Maliye Bakanı Unakıtan, "Şimdiye kadar vergilendirilmemiş bazı rant gelirlerini de vergilendireceğiz" diyerek, gayrimenkul değer artışlarına uygulanacak yeni model verginin sinyalini verdi..

Maliye kurmaylarının üzerinde çalıştığı sistem, yıl içinde gayrimenkul değerinde ortaya çıkan artışın etkili biçimde vergilendirilmesini içeriyor. Mevcut sistemde, edinme tarihinin üzerinden 5 yıl geçtikten sonra satılan gayrimenkullerden değer artış kazancı vergisi alınmıyor. Yeni sistemde ise gayrimenkul ister 1 isterse 10 yıl sonra satılsın vergi alınması öngörülüyor. Özellikle, kısa süreli değer artışı için gayrimenkulünü satandan daha fazla vergi alınması amaçlanıyor. Unakıtan, dün gittiği Eskişehir'de yeni Gelir Vergisi sisteminin ipuçlarını açıkladı. Unakıtan, özellikle gayrimenkul rantını etkin vergilendirme niyetini şöyle yansıttı: "Vergiyi tabana yayan mahiyette bir vergi kanunu getiriyoruz. Bunu getirirken esnafın vergilerini düşüreceğiz. Daha ödenebilir bir hale getireceğiz. Hem onları kayıt içine alalım, hem de onları biraz daha rahat ettirelim düşüncesindeyiz. Şimdiye kadar vergilendirilmemiş bazı rant gelirlerini de vergilendireceğiz. Vergiyi daha basit hale getireceğiz. Vergi dışı kalmış bazı kesimleri de onun içinde kapsayacağız."

MALİYE Bakanlığı, gayrimenkul piyasasındaki canlılıktan kaynaklanan yüksek rantları aynı yıl içinde vergilendirmeyi hedefliyor. Ancak değer artışının nedeninin tespitinde güçlükler bulunuyor. Bu nedenle mevcut sistemi iyileştiren bir ara formül üzerinde duruluyor. Buna göre,

* Gayrimenkullerin elden çıkarılmasında 5 yıllık istisna süresi uygulanmayacak.

* Gayrimenkulün edinilme tarihi ile satış tarihi arasında geçen dönem için enflasyon düzeltmesi yapılacak, istisna tutarı (2008 için 6.800 YTL) düşülecek. Kalan tutar vergiye tabi kazanç olarak kabul edilecek. Ancak ilk yıl elden çıkarılan gayrimenkuller için örneğin bu tutarın yüzde 90'ı matrah kabul edilecek. İki yıl içinde satılan gayrimenkullerde net değer artış farkının yüzde 80'i, üçüncü yıl yüzde 70'i dikkate alınacak. 10. yılda ise net değer artış tutarının yüzde 10'u vergilendirilecek.

* Örneğin, 200 bin YTL'ye satın alınan bir gayrimenkulü, enflasyon farkı ile 210 bin YTL'ye mal olmuş kabul edelim. Bu gayrimenkul bir yıl sonra 310 bin YTL'ye satıldığında aradaki 100 bin lira farkın yüzde 90'ı üzerinden yani 90 bin lirasından vergi alınacak. İkinci yıl yine 310 bin YTL'ye satıldığı varsayıldığında bu kez 100 bin YTL farkın yüzde 80'i yani 80 bin lirası üzerinden vergi tahsil edilecek.

* Öneri, net değer artışının vergilendirilmesinden Gelir Vergisi Kanunu'ndaki kademeli tarifenin uygulanmasıyla yüzde 15-35 oranında vergi alınması veya yüzde 30 tek oranlı özel tarife uygulanması yönünde.

Sabah