Faizsiz ev hayaline yeni önlemler!

Küçük birikimlerle konut ve otomobil sahibi olmak isteyen vatandaşların yeni adreslerinden olan faizsiz konut sistemine yeni düzenlemeler getirildi. Sektör, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) denetimine alındı.

2017 yılına kadar sadece 2 firmanın faaliyette bulunduğu Tasarrufa Dayalı Finans sektörü, son 3 yılda 34 firma ile büyüdü. Firmaların Türkiye'de 760 şubesi faaliyet gösteriyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan verilere göre, bu sistemde şu ana kadar 100 bin 454 vatandaşa toplam 4 milyar 500 milyon lira değerinde taşınmaz veya araç teslimatı yapıldı. TBMM Genel Kurulu’nda önceki gece onaylanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Yasası değişikliği kapsamında sektöre yeni kurallar getirildi.

ÜÇ ÜRÜN VE YERLİ

Hürriyet'ten Bülent Sarıoğlu'nun haberine göre; yeni yasa kapsamında tasarruf finansman şirketlerinin asgari sermaye tutarı 100 milyon lira olarak belirlendi. Bu şirketler yalnızca konut, çatılı işyeri veya taşıt ediniminden oluşan borçları finanse edebilecek. Tasarruf sözleşmeleri haricinde finansman sağlayamayacak ve yalnızca yurt içinde tescil edilmiş konut veya taşıt alımlarını finanse edebilecek. Firmaların birleşme, devir, bölünme ve iradi tasfiyeleri; BDDK tarafından denetlenecek ve bir plan sunması, müşterilerine tüm yükümlülüklerinin yerine getirilmesi şartıı istenecek. Bu şirketler, tasfiye sürecinde yeni müşteri edinemeyecek. Şirketlerin aktif kalitesinin ve gelir-gider dengesinin bozulması ya da şirket yönetimlerinin basiretsizliği nedeniyle risklerin önemli ölçüde artması veya mali bünyeyi zayıflatacak şekilde yoğunlaşması durumunda BDDK tarafından ilave önlemler istenecek.

TASFİYE GÜVENCESİ

Şirketler, faizsiz esaslara göre faaliyet gösterecekler ve tasfiyeleri halinde tasarruf sahiplerine ödenmek üzere organizasyon ücretlerinin binde 5’ini ayıracaklar. BDDK, bu oranı firma bazında üç katına çıkarabilecek. Müşteri, 14 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayma hakkına sahip olacak. Bu durumda katılım bedeli dahil tüm kesintiler geri ödenecek. Müşteri, ayrıca tasarruf dönemi bitimine kadar fesih hakkını kullanabilecek. Katılım bedeli şirkette kalacak, diğer tasarrufları iade edilecek.

ERİŞİM ENGELİ

Cayma ve sözleşme fesih hakkına uygun olmayan işlem yapılması durumunda, 62 bin 500 liradan az olmamak üzere işlem tutarının 5 katına kadar, sözleşmeye aykırı işlem yapılması durumunda ise 25 bin liradan 50 bin liraya kadar para cezası verilebilecek. BDDK tarafından verilen kararla, dava açılması halinde mahkemece iş yerlerinin faaliyetleri ve reklamları durdurulacak, ilanları toplatılacak. BDDK, internetten içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı alabilecek ve izinsiz faaliyette bulunan firmaları tasfiye edecek.

18 YILA KADAR HAPİS

Bu alanda izinsiz şirkete karşı açanlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar para cezası uygulanacak. Fesih hakkını kullanan müşteriye zamanında ödeme yapmayan veya sözleşmeyi tek taraflı fesheden şirket yöneticilerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 500 güne kadar para cezası verilecek. Kendisine devredilmiş para, değerli evrak, senet veya diğer malları, kendisinin ya da başkasının zimmetine alan şirket yöneticilerine ve çalışanlara, 6 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar para cezası uygulanabilecek. 

Şirketinin uğradığı zarar da tazmin edilecek. Suçun, zimmeti perdeleyen hileli davranışlarla işlenmesi halinde cezalar 12 yıldan 18 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasına yükselecek. İzni iptal edilen şirket ortaklarının fonu menfaatlerine kullanmaları zimmet kabul edilecek. Bu durumda 10 yıldan 20 yıla kadar hapis, para ve tazmin cezası uygulanacak. Şirketler, yasa yürürlüğe girdikten sonra 6 ay içinde ödenmiş sermaye tutarını 50 milyon liraya çıkaracaklar. Sermayelerini arttırmayan firmaların faaliyet izinleri iptal edilecek.

‘SAADET ZİNCİRİ OLMASIN DİYE’

TBMM Sanayi Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş, yaklaşık 40 yıl boyunca devam eden sistemin son 3 yılda cazip hale gelmesiyle ilgili yasal düzenlemenin gerekli olduğundan bahsetti. Elitaş, şu açıklamalarda bulundu: “2019 ve 2020 yılında kurulmuş 25 firmanın bir saadet zincirini beraberinde getirmemesi, bu sektörün disipline edilebilmesi için kanun teklifini ortaya koyduk. 1991 ve 2017 arasında bu kadar olağanüstü şikâyet yok. Şikayetlerin bir kısmı teslimatın geciktirildiği, organizasyon ücretlerinin iade edilmediğiyle ilgili. Yani buradaki şikâyetler sözleşmeden kaynaklanan durumdan ortaya çıkıyor. Sistemde bulunan 373 bin vatandaşımızın kalpleri müsterih olarak herhangi bir sıkıntıyla karşılaşmayacaklarını, ayrılmak istedikleri takdirde BDDK vasıtasıyla hak ve menfaatlerinin en iyi şekilde korunacağını ifade etmek istiyorum. Sisteme girmek ihtiyari, sistemden çıkmanın da kişinin kendi talebi doğrultusunda olabilmesi hâlâ devam ediyor. Sisteme gelen kişi 3 ay sonra, 6 ay sonra, 1 yıl sonra hatta 3 yıl sonra da çıkma ihtiyacı hasıl olduğu takdirde sistemden çıkabiliyor.”

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununda Değişiklik!

Tasarruf finansman şirketlerine sıkı takip! TBMM'de kabul edildi!