Fannie ve Freddie krizi çok bulaşıcı, dünya kaynıyor

Çöküşe geçen piyasaları ABD'nin Wall Street'e getirdiği spekülasyon yasağı kurtardı. ABD'nİn en büyük mortgage kuruluşları Fannie Mae ve Freddie Mac'te yaşanan sarsıntılarla alevlenen uluslararası mali kriz beklenenden çok daha bulaşıcı çıktı. Piyasalara toplam 5.3 trilyon dolarlık borcu bulunan ve ABD Hazinesi kadar güvenilir kabul edilen dev mortgage kuruluşlarının sattığı tahvillerden satın alan çok uluslu şirketler milyar dolarlık zararlarla karşı karşıya. Önceki gün Japon bankalarından gelen uyarıların ardından dün de Avrupa ve dünyanın en büyük sigorta kuruluşlarından Swiss Re, Fannie Mae ve Fredie Mac'ten kaynaklanan toplam riskinin 9.6 milyar doları bulduğunu açıkladı. Bu açıklama bugüne kadar ABD'deki mortgage krizine bulaşmamış Avrupalı sigorta devlerinin son dalgadan etkilendiği korkularını artırdı.

Borsada spekülasyon yasak

FANNİE Mae ve Fredie Mac krizinin Avrupa kıtasına bu kadar hızlı ulaşması piyasalarda endişeyi artırırken borsalarda hızlı dalgalanmalar yaşandı. Almanya ve Fransa borsası yüzde 1, İsviçre ve Hollanda borsaları ise yüzde 2'ye yaklaşan kayıplar yaşadı. Piyasalar ABD hükümetinin aldığı bir kararla günün son saatlerinde toparlandı. Amerikan Sermaye Piyasası Kurulu SEC, borsalardaki çöküşü önlemek için görülmedik bir karara imza atarak Wall Street'teki 19 hisse senedinde spekülasyonu yasakladı. Söz konusu hisselerde açığa satış işlemleri yasaklanırken piyasalarda kısmi toparlanma oldu. Uzmanlar toparlanmanını geçici olduğunu ve önümüzdeki günlerde yeni kriz dalgasının tüm dünya piyasalarını daha yüksek bir güçte etkileyeceğini belirtiyor. EKONOMİ SERVİSİ

1929 buhranını hatırlayan Amerikalı IndyMac'e koştu

ABD'NİN TMSF'si FDIC tarafından el konulan IndyMac Bancorp'un kapıları önceki gün açılınca kapısında kuyruklar oluştu. FDIC Başkanı Sheila Bair, zordaki bankaların ödeyemeyeceği mevduatlar için 53 milyar dolar ayırdıklarını söylemesi izdihama yol açtı. IndyMac önünde kuyruğa girenler arasında ilginç diyaloglar yaşandı. 1229'daki büyük depresyonu hatırladığını söyleyen bir Amerikalı `Bankanın tamamen kapanmasından korktum. Karım ve Ben emekliyiz. Bankadaki paramız sayesinde geçiniyoruz. Bu nedenle çok endişeliyim' sözleriyle krizin etkisini gözler önüne serdi. Bir başka IndyMac müşterisi `Neyse ki tüm paramı çekebildim' dedi. Şansız olanlar da vardı. Kuyrukta bekleyen başka bir mudi de `Artık sabırsızlanmaya başladım. Sabahtan beri burdayım. Saat 5'ten önce çıkamam' diye konuştu.

Enflasyon ABD'de 26 yılın AB'de 15 yılın rekorunda

KÜRESEL krizde korkulan oldu ve enflasyon hızlandı. ABD ve Euro bölgesi haziran ayı enflasyonları rekor seviyeye yükseldi. ABD tüketici fiyatları endeksi haziranda yüzde 1.1 artışla beklentilerin üstünde açıklandı. Bu artış, 1982 yılından bu yana en yüksek aylık artışı oluşturdu. Dalgalı seyreden gıda ve enerji dışındaki sektörleri kapsayan çekirdek endeks ise yüzde 0.3 arttı. Reuters anketine katılan uzmanlar tüketici fiyatlarında yüzde 0.7, çekirdek endekste ise yüzde 0.2 artış tahmin ediyorlardı. Açıklamanın ardından ABD borsa endeks vadeli işlemleri daha önceki kazançlarını geri vererek düşüşe geçti, dolar euro karşısında kazançlarını artırdı.

AB'de gıda ve enerji fiyatlarının sürüklediği enflasyon, haziran ayında yüzde 4.3'e ulaştı. 27 üyeli AB'de enflasyon bir önceki ay yüzde 4 ve geçen yılın aynı döneminde yüzde 2.1 seviyesindeydi. Resmi istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre AB'de ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu Euro Bölgesi'nde ise enflasyon geçen ay yüzde 4 ile 16 yıllık tarihinin zirvesine çıktı.

Çin'in 1.8 trilyon doları tehlikede

KÜRESEL kriz, dünyanın en hızlı büyüyen ülkesi Çin'i de endişelendirdi. Çin'in önde gelen düşünce kuruluşundan bir araştırmacı, ABD'de mortgage kredisi sağlayan Fannie Mae ve Freddie Mac şirketlerinin içine düştüğü zorluklar nedeniyle, Çin'in 1.8 trilyon dolarlık döviz stokunun olumsuz etkilenebileceğini söyledi. Çin Sosyal Bilimler Akademisi araştırmacılarından Zhang Ming, Reuters'in elde ettiği raporunda, iki şirketin kurtarılması için ABD'de alınan önlemlerin, sadece doların değil, tahvil ve hazine tahvillerinin de değer kaybetmesine ve bunun da Çin'in döviz rezervlerinin düşmesine yol açabileceğini belirtiyor. Çin, döviz rezervlerini nasıl kullandığını açıklamıyor. Ancak öncelikli olarak hazine tahvillerine ve aynı zamanda dolar cinsi şirket bonolarına yatırım yaptığı kanısı yaygın olarak itibar görüyor.

Japon ekonomisi yavaşlıyor

ÖTE yandan Japonya Merkez Bankası (BOJ), ekonominin artan enerji ve ham madde fiyatları nedeniyle yavaşlamakta olduğunu açıkladı. BOJ'un dün açıklanan aylık raporunda, ekonomi hakkındaki tahminlerinde düşüş görüldü. BOJ'un raporunda ihracatın yavaşlamakta olduğu belirtildi.

IMF: Çıpası olmayan büyük risk altında

ULUSLARARASI Para Fonu (IMF) Para ve Sermaye Piyasaları Bölümü yöneticisi Jaime Caruana, özellikle yükselen piyasalardaki merkez bankalarının, enflasyon beklentisi çıpasına ihtiyacı olduğunu söyledi. Jaime Caruana, Avrupa Parlamentosunda yaptığı konuşmada, küresel mali sistemdeki sıkıntıya rağmen, Merkez Bankalarının, şu ana kadar, enflasyonist beklentileri kontrol altında tuttuklarını belirterek, ancak beklentilerin biraz yukarı yönlü olmaya başladığını, bu nedenle mutlaka beklenti çıpası oluşturulması gerektiğini vurguladı.

Petrol fiyatlarından Kral da rahatsız

DÜNYANIN en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, düşük petrol fiyatları görmek istiyor. Suudi Arabistan Kralı Abdullah, İtalya'da yayımlanan La Repubblica gazetesine verdiği demeçte `Biz fiyatların bu kadar yüksek olmasını istemedik ve istemiyoruz. Bu bizim çıkarımıza değil, dünyanın geri kalanının çıkarına değil' dedi.

Enflasyon İngiltere'de 600 bin kişiyi sokağa döktü

İNGİLTERE'DE son yılların en büyük işçi eylemi olarak kabul edilen, 600 bin belediye işçisinin 48 saatlik grevi dün sabah başladı. Sendikalar, bu grevle kendilerine önerilen, gerçek enflasyonun çok altında kalan ücret zamlarını protesto ettiklerini bildirdi. Unison sendikası sözcüsü Dave Prentis, işçilerin maaşlarının eridiğini, süt, ekmek, akaryakıt, gaz, elektrik fiyatlarının ayyuka çıktığını, bir yıl için yapılan yüzde 2,45 oranındaki zam önerisini kabul etmelerinin imkansız olduğunu söyledi.

Star