Gayrimenkul değerleme ve arsa payı ilişkisi!
Lal Değerleme A.Ş. tarafından periyodik olarak hazırlanmakta olan Tellal’in yeni sayısı çıktı. Tellal bu sayısında gayrimenkul değerlemelerinden bahsederek, gayrimenkul değerlemenin arsa payı ile ilişkisinden bahsetti...
Ülkemizde gayrimenkul değerleme mesleğinin altyapısının oluşturulması, kurumsal bir kimlik kazanması ve gelişmesi, T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu’nun 2001 yılındaki “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama Ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliği” ve “Sermaye Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde Gayrimenkul Değerleme Hizmeti Verecek Şirketler ile Bu Şirketlerin Kurulca Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliği” ile başlayıp konuya ilişkin düzenlemeleri ile beraber gerçekleşmiştir. Gayrimenkul Değerleme Uzmanı: Bir gayrimenkulün, gayrimenkul projesinin veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesini yapacak gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından tam zamanlı istihdam edilen veya değerleme şirketleri ile tam zamanlı istihdam edilmeksizin, sözleşme imzalamak suretiyle değerleme hizmeti veren, Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde asgari 4 yıllık üniversite mezunu, gayrimenkul değerlemesi alanında en az 3 yıl tecrübesi olan ve kendilerine Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Lisansı verilen uzman kişiler olarak tanımlanmıştır. T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yapılan düzenlemeler ile gayrimenkul değerleme faaliyetlerinin kimler tarafından yürütüleceği, bu kişilerin ne gibi niteliklere sahip olması gerektiği ve değerleme faaliyetlerini yürütecek kişi ve kuruluşların çalışma esasları belirlenmiştir.
Gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansı ve unvanı, herhangi bir yüksek öğretim kurumundan, lisans ve/veya yüksek lisans diploması almak ile veya bir meslek grubu mensubu olmak ile edinilememekte, T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilmektedir. Bu sebeple değerleme uzmanlığı avukat, doktor, mühendis, mimar vb. gibi mesleki unvanlardan ayrılmaktadır. Aynı zamanda Değerleme uzmanlığı birçok meslek disiplinin bünyesinde barındırdığı bilgilere hakim olunması gerekliliğinden ötürü de değerleme konusunun bilirkişisi niteliğindedir. Zaman içinde T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilen lisanslar diğer kurumlar tarafından da referans alınmaya başlanmıştır. Günümüzde, birçok kamu kurumu, bankalar ve özel şirketler gayrimenkul değerlemesinde SPK lisanslı uzmanları ve SPK listesindeki gayrimenkul değerleme şirketlerini tercih etmektedir.
Yukarıda bahsedilen bütün teknik ve hukuki incelemeler neticesinde; arsa payları ilgili yasal mevzuatta belirtildiği üzere bağımsız bölümlerin konum ve büyüklüklerine göre hesaplanan değerleriyle oranlı olarak belirlenmesi gerektiğinden ve arsa payının bilerek veya bilmeyerek hatalı belirlenmesi sonucunda ortaya çıkan ve yargıya intikal eden olumsuz sonuçları en aza indirebilmek için arsa paylarını belirleme yetkisinin SPK lisanslı değerleme uzmanları ve SPK onaylı gayrimenkul değerleme şirketlerine verilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması, arsa paylarında yaşanan sorunların en aza indirgenmesi için atılacak çok önemli bir adım olacaktır.
Tellal
