Gayrimenkul Hukuku Derneği: Kentsel dönüşüm yapmak şart!

Gayrimenkul Hukuku Derneği açıklaması:

Bugün Hürriyet Gazetesinde çıkan "kentsel dönüşümde bomba haciz şoku" yazısını okuduğumda aylardan bugüne gerek Gayrimenkul Hukuku Derneği olarak gerekse de şahsen tarafımca yapılan itirazların ne denli haklı olduğunu üzülerek gördüm. 

Evet üzülerek gördüm diyorum nedeni ise çok basit; Kentsel dönüşüm olması gereken yapılması şart olan bir uygulama. 

Kentlerimiz özellikle de büyük şehirlerimiz nefes alamıyor, yeşil alanlar bitme noktasında, bina stoğu fazla ve dayanıksız. İşte bu nedenle ki; kentlerimizin daha yaşanılır halde olmaları şart. İşte bu nedenledir ki; kentsel dönüşümü yapmak şart

Ancak başladığı günden bugüne adeta değeri yüksek bölgeleri hedefleyen, bu bölgelerde riskli yapı tespitleri yapılan, sadece ve sadece yıkıp yeniden yapmak üzerine kurgulanmış bir kentsel dönüşüm süreci ilerletildi. 

Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Erdoğan Bayraktar'ın tüm iyi niyetli çabalarına rağmen süreç müteahitlerin yönettiği, master planı olmadan yürütülen bir ekonomik değer yaratma süreci olarak ilerledi. 

Geldiğimiz yer işte bu nedenledir ki korkutuyor bizleri;

1) İlçe sınırı ayırmaksızın bir deprem gerçeği yaşayacağımız düşünüldüğünde 30-40 yıl önce projesiz olarak bizzat vatandaşların taşınmaz yaptığı bölgelere adeta hiç dokunulmadı. Aylardır gazetelerde medyada bir Kadıköy Kadıköy türküsü adeta tutturuldu ve Kadıköy Türkiyenin en dayanıksız bölgesi ilan edildi. Bizler ise gerçeğin böyle olmadığını Kadıköy'ün dayanıkısz olabilecğeini ancak asıl afet bölgelerinin riskli, dayanıksız yapı stoğu barındıran yerler olduğunu biliyoruz. Buralardaki riskli yapı tespitleri %10'lara dahi gelmedi. 

2) Süreç başladığı günden bugüne master bir plan yapılarak yapı stoğu azaltılarak güçlendirildikten sonra daha geniş kaldırımlar, büyük parklar, yeşil alanlar, spor ve sanatsal külütürel alanlar, bilim ve tekno parklar yaratılacağı hiç söylenmedi. Deprem olduğu gün toplanacağımız bir tane dahi büyük alanımız ortada yok .Bu mu kentsel dönüşüm? 

3) Kadıköy gibi değeri yüksel bölgelerde ise neredeyse tüm komşular birbirine düştü, hiçbiryerde uzlaşma kültürü sağlanmadı sizleri uzlaştıralım diye bir kamu gücü tahsis edilmedi. insanlar akıntıya kürek çeker misali yollarını bulmaya çalıştıkları gibi bu arada yıllardır süren dostluklarını ve komşularını rant uğruna kaybettiler ve kaybetmeye de devam ediyorlar. 

Evet geldiğimiz nokta burası üzülerek söylemek isterim ki; daha planlı, belediyelerin işin içine katıldığı, uzlaşmacı bir kentsel dönüşüm sistemi yaratılmaz ve bu şekilde devam da ısrar edilirse karşımıza çıkacak tablo beklediğimz tablonun çok ötesinde olacaktır. 

1) Yıkıp yenisin yaptığımız binalar dayanıklı olacak ancak daha büyük ve daha fazla alan kaplayacaktır. 

2) Yeşil alanlarımız son 15 yılda %44'den %9 'a düşmüş durumda ve bu şekilde daha da azalacaktır. 

3) Türk insanın bir arada tutan ve hep ana özelliğimiz olarak lanse ettiğimiz komşuluk olgusu tamamen ortadan kalkacaktır. 

4) Ülkemizin tekno parklara, bilim enstitülerine, spor alanlarına, sanatsal ve kültürel alanlara ihtiyacı olduğu halde bu şekilde sadece yıkıp yaparak bu alanları kazanma şansımız hiçbir zaman olmayacaktır. 

Kentsel dönüşüme karşı olmak dünya gerçeğine, bilime, can güvenliğine karşı olmaktır. Bizler kentsel dönüşüme karşı değiliz. Ancak yaklaşık 1,5 yıldır sürdürülemeyen bir sürecin neden sürdürülemediğini anlatmaya yol göstermeye çalışıyoruz. İtiraz ettik ve 15 Aralıkta bir yönetmelik değişikliği sağlattık. İşte 1,5 yıl önce doğru şekillendirilen bir süreç olarak başlatılabilseydi kentsel dönüşüm bugün vatandaşlar gönüllü olarak binalarını yıkmış ve yeniden yapıma başlamışlardı. Yine de geç değildir. Bir seferberlik projesi olarak ele alınmalı, daha bilimsel olarak ve uzlaşma kültürü üzerinden daha yaşanılır bir kent master planı çizerek kentsel dönüşüm yapılmalıdır. 

Aksi halde yazının en başında olduğu gibi "kentsel dönüşümde bomba haciz şoku" gibi birçok yazıyı göreceğiz. 

Bilgilerinize saygılarımla

Av.Ali Güvenç KİRAZ

Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı