Gayrimenkulü olanlar dikkat!

2014 yılı için artırılan arsa değerleri, sadece arsası olanları değil evi, bürosu, dükkânı, mağazası, oteli ve fabrikası olanlar için de büyük süprizler içeriyor. Bu yüzden 6 gün sürecek bu yazı dizisini dikkatle takip etmenizde fayda var.

EVİ, dükkânı, bürosu, mağazası, arsa ve arazisi olanlar, 2014’de emlak vergisi yönünden, büyük sürprizlerle karşılaşabilirsiniz.

Nedenine gelince, Hürriyet’te daha önce yazdığımız gibi, 2014 yılı “arsa m2 bedelleri” yeniden belirlendi.

İstanbul başta olmak üzere, birçok il ve ilçede, yüzde 100-200, bazılarında yüzde 500-1.000 oranında artırıldı!

23 MİLYON KİŞİYİ İLGİLENDİRİYOR 

Emlak Vergisi, yaklaşık 23 milyon kişiyi ilgilendiriyor.

Başka bir anlatımla, neredeyse her aileyi ilgilendiriyor.

2014 yılı için artırılan arsa değerleri, sadece arsası olanları değil evi, bürosu, dükkânı, mağazası, oteli ve fabrikası olanları da etkileyecek. Nedenine gelince; örneğin bir evin emlak vergisi değeri, arsa payı değeri ile bina değerinin toplamından oluşuyor.

Böyle olunca, arsa değerindeki yüksek artış; ev, büro, dükkân, mağaza ve diğer işyerlerinin emlak vergisi değerinde, ciddi bir artışa neden oluyor.

BU DİZİDE NELERİ BULACAKSINIZ?

2014’de ev, büro, dükkân, mağaza, arsa ve arazilerin vergileri,

Emekli, ev hanımı, işsiz ve engellilere, 2014 yılında uygulanacak sıfır oranlı emlak vergisi,

Geçmiş yıllarda, bilmeden emlak vergisi ödeyen emekli, işsiz, ev hanımı ve engelliler, ödedikleri emlak vergisini nasıl geri alabilecek?

2014’de ev alan emekliler ve diğerleri, sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanmak için ne yapacaklar?

Yeni alınan evlerin emlak vergisinde 5 yıllık vergi muafiyeti nasıl oluyor?

Evini kiraya verip kirada oturan emekliler ve diğerlerinde , “sıfır oranlı emlak vergisi” nasıl uygulanacak?

Evinin yanı sıra gelir getirmeyen dükkânı, arsası, arazisi olan emeklilerde ve diğerlerinde, sıfır oranlı emlak vergisi nasıl olacak?

Büyükşehirlerde yüzde 100 zamlı emlak vergisi nasıl uygulanacak?

Arsa tapusu olan kat irtifaklı evlerin ve gecekonduların vergisi nasıl olacak? Bunlara da sıfır oranlı emlak vergisi var mı?

Kooperatif evlerinin emlak vergisi nasıl olacak?

2014’de gayrimenkul alan ve satanlar ne yapacaklar?

Yüksek arsa değerleri 7 ayrı vergiyi nasıl zıplatacak?

Büro olarak kiraya verilen konutların emlak vergisi, 

Hisseli evlerin emlak vergisi,

Yazlık evler ve devre mülklerin emlak vergisi.

Yazı dizimizde, sık sık Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) özelge tarih ve sayılarına yer verdik. Bunun nedeni, yazdıklarımızın dayanağını da göstererek, belediyelerin “yok böyle bir şey” demelerinin önüne geçmeyi amaçladık. GİB’in özelgeleri, belediyeleri bağlamaktadır.

YÜKSEK ARTIŞ OLANLAR YANDI

Gayrimenkulünün 2014 yılı emlak vergisi değerinde, yüksek artış olanlar yandı.

Hem de ne yandı!

Dört bir tarafından hatta yedi tarafından yandı!

1. Gayrimenkulü için 2013’e kıyasla, daha fazla “emlak vergisi” ödeyecek.

2. Daha fazla “Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı” ödeyecek.

3. Evi veya işyeri kirada ise, bir başka sorun daha var; “emlak vergisi değerinin yüzde 5’i kadar asgari kira geliri” beyan etmek zorunda olacak. Örnek; gayrimenkulünün emlak vergisi değeri 800 bin liraya yükselen ve kiracısından yılda 24 bin lira kira alan Fatma Teyze, en az 40 bin TL (800 bin TL’nin yüzde 5’i kadar), kira beyan etmek zorunda kalacak (Gelir Vergisi Kanunu Md.73).

4. Gayrimenkulü sattığında, gerçek satış tutarı düşük olsa bile “emlak vergisi değeri üzerinden beyan” edip, tapu harcı ödeyecek (Harçlar Kanunu Md.63/2). Örneğin, evini ya da arsasını 400 bin liraya satan kişi, emlak vergisi asgari değeri 1.5 milyon lira ise, 1.5 milyon lira üzerinden binde 20 “tapu harcı” ödeyecek. Kuşkusuz alıcı da..

5. Ölüm halinde, mirasçılar veraset ve intikal vergisi beyannamesi verirken, “emlak vergisi asgari değerini” beyan etmek ve daha çok vergi ödemek zorunda kalacak (Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu, Md.10).

6. Gayrimenkulü sattığında, emlak vergisi değerini göstermek zorunda olduğundan, son beş yılda alınanlarda daha yüksek “değer artışı kazancı” ve buna bağlı yüksek vergi çıkabilecek (GVK.Mük.Md.80/6).

7. KDV oranı, 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren ruhsatı alınan inşaatlarda “arsa m2 değerine göre” belirlendiğinden, arsanın emlak vergisi değerindeki artış nedeniyle, konut KDV oranı daha yüksek olabilecek.

Görüldüğü gibi, emlak vergisi değerinin gayrimenkulün gerçek satış değerinin üzerinde olduğu il ve ilçelerde, “7 ayrı vergi sorunu” yaşanabilir.

EMLAK VERGİSİ ORANI

Emlak Vergisi oranı, gayrimenkulün; Konut, konut dışı bina (büro, dükkân mağaza vb.), arsa ve arazi olma durumuna, Büyükşehir belediye sınırları içinde bulunup bulunmadığına, göre değişiyor.

Bu ayırımlara göre emlak vergisi oranları tabloda gösterilmiştir.

2014 yılı emlak vergisi oranı (binde)

Gayrimenkulün cinsi Büyükşehir Belediyesi Diğer İllerde

Konut                                     2                                1

Konut dışı (büro, dükkân vb.) 4                                 2

Arsalar                                   6                                 3

Araziler                                  2                                 1

NOT: Emlak vergisi tutarının yüzde 10’u oranında (örneğin 500 lira emlak vergisi ödeyecek olan 50 lira) ayrıca Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı ödeniyor.

Tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazinin vergisi, kısıtlamanın devam ettiği sürece 1/10 oranında tahsil olunuyor.

Hürriyet/Şükrü Kızılot