Gayrimenkulün Geleceği, Geleceğin Gayrimenkulü toplantıları!

TSKB Gayrimenkul Değerleme ve Arkitera Mimarlık Merkezi işbirliğiyle 6 Eylül Perşembe günü TSKB Cennet Bahçesi’nde gerçekleştirilen “Afet Yasası: Gayrimenkulde Yeni Bir Dönem mi?” isimli panele kamu, yerel yönetim, sivil toplum kurumları ve gayrimenkul sektörünün temsilcileri büyük ilgi gösterdi. 

Kentsel dönüşüm konusunda Ankara'da başarılı uygulamalara imza atan Kentsel Strateji yöneticisi Şehir Plancısı Faruk Göksu’nun moderatör; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kentsel Dönüşüm ve Altyapı Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Murat Oral, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Müdürü İdris Atabay, Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya,  Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, Kartal Belediye Başkanı Altıok Öz ve Küçükçekmece Belediye Başkanı Aziz Yeniay’ın konuşmacı olarak katıldığı panelde Türkiye’de gayrimenkulün bugünü ve geleceği ele alındı. Öte yandan Türkiye’de gayrimenkulün geleceğini etkileyecek Afet Yasası da sektör profesyonelleri tarafından değerlendirildi.

İnşaat sektörünün Türkiye’nin en hızlı büyüyen sektörü ve ekonominin katalizörü konumunda bulunduğunu ve bu kapsamda özellikle danışmanlık hizmeti sunan firmaların doğru konumlanmaları ve vaatlerini farklılaşan bir şekilde ortaya koymaları gerektiğini ifade eden TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. Genel Müdürü Işıl Dinçer “Gayrimenkul sektörünün dinamiklerini doğru anlamak ve geleceği doğru okumak sektörümüzde çok büyük önem taşıyor. Bu kapsamda Arkitera Mimarlık Merkezi işbirliğiyle Türkiye’de gayrimenkulün bugünü ve geleceğini tartışmak amacıyla “Gayrimenkulün Geleceği, Geleceğin Gayrimenkulü” toplantı serisini hayata geçirdik. Türkiye genelinde gayrimenkul projeleri için sunduğumuz yatırım ve geliştirme danışmanlığı hizmetimizle piyasaların nabzını sürekli olarak tutarken, sektörün geleceğini etkileyecek Afet Yasası’nın sektör profesyonelleri tarafından değerlendirileceği toplantılarımızın ilkine “Afet Yasası: Gayrimenkulde Yeni Bir Dönem mi?” paneli ile adım attık. Bu girişimimizin sektörümüzde fark yaratacağı inancıyla, bu kapsamdaki çalışmalarımıza ara vermeden devam ediyoruz.” dedi. 

Oral: “Afet riski olan alanların dönüştürülme maliyeti 600-700 milyar TL”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kentsel Dönüşüm ve Altyapı Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Murat Oral temel olarak Afet Yasası ile Riskli Alan olarak belirlenen alanlar ve riskli yapılara ilişkin temel ayrımlardan bahsetti. Afet riski olan alanların önümüzdeki 20 yılda dönüştürülmesi için gerekli bütçenin 600-700 milyar TL olduğunu belirten Oral, dönüşümün finansmanı konusunda 2B satışları, İller Bankası'nın desteği ve genel bütçe'den alınacak payın dışında kaynakların ve finans modellerinin kullanılacağını izleyenler ile paylaştı. Can güvenliğinin afet yasası ile ilgili itirazların önünde gelmesi gerektiğini ve sürecin hızla ilerlemesi için kanunun yönetmeliklerle destekleneceğini belirtti.

Atabay: “İstanbul’da 150 bin bina risk altında”

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Müdürü İdris Atabay, Bakanlık ve belediyelerin aynı amaç doğrultusunda çalıştığını, yerel yönetimlerin Belediye Kanunu'nun 73'üncü maddesi ile hala Kentsel Dönüşüm yapabildiğini ve Afet yasası ile ilgili süreçte belediyelerin önemli bir rolü olacağını belirterek sözlerine başladı. 

Kentsel eylemler içinde koruma ve geliştirmeden farklı olarak kentsel dönüşümün zorunlu hallerde yapıldığının anlaşılması gerekliliğini vurguladı. 

Malikler ile müteahhitlerin anlaşmasının kamu iradesinin ortaya konmadan gerçekleşmesinin zorluklarının yaşandığını ve bu nedenle yasanın öneminin iyi anlaşılması gerektiği vurgulandı. İstanbul'da 150.000 bina riski ise bunun çevresindeki yapılar ile birlikte 200.000-250.000 civarında binanın yeniden yapılması gerektiğini ve bunun için halkın kentsel dönüşümün gerekliliğine inanması gerektiğini vurguladı.

Kiraz: “Yasanın hukuksal eksiklikleri neler?”

Gayrimenkul Hukuku Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güvenç Kiraz, kanun yapma mantığının hızlı ihtiyaçlar çerçevesinde gerçekleştiğini ve yasanın birçok eksiğinin olduğunu belirtti. Yürütmeyi durdurma kararı alınamaması durumunun yasanın işlerliğini sağlamak için alınmış bir önlem olsa da hukuka aykırı uygulamalar oluşturacağı endişesini aktardı. Yasada belirlenen 2/3 kuralının uygulanmasında müteahhit ve halk arasında oluşabilecek anlaşmazlıklar ve istismarların sorun oluşturacağını söyledi. Bu hali ile uygulanması halinde İnsan Hakları Mahkemesi’ne kadar uzanabilecek karşı çıkışlar ile karşılaşabileceği için Bakanlığı uyarmanın görevleri olduğunu sözlerine ekledi.

Dumankaya: “Kentsel dönüşüm için yıllık 42 milyar TL’ye ihtiyaç var”

Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya,  yasada özel sektörün rolü ve işbirliği ortamını değerlendirdi. Ali Dumankaya, Fikirtepe örneğinde görüldüğü gibi halkın yükselen rant beklentisinin geliştiricileri zorlayan bir durum olduğu ile belli büyüklüğün üzerindeki projelerde, benzer iş tecrübesi aranmasının gerektiği, deneyimsiz olarak bu tip projelerin yürütülmesinin sorunlar yaratabileceği ve riskler taşıdığını belirtti. 

Dumankaya aynı zamanda, finansman sorununun gayrimenkul sertifikası ve benzeri yenilikçi gayrimenkul araçları yaygınlaştırarak çözülmesi gerektiğini düşündüğünü aktarırken, kent planlama konusunun, ülkesel ölçekten yapı adası ölçeğine kadar ele alınması gerektiğini söyledi. KONUTDER olarak yaptıkları çalışmalarda, yalnızca deneyimli firmaların kentsel dönüşümde görev alması gerektiği sonucuna vardıklarını da sözlerine ekledi.

Dumankaya, “Her yıl 350 bin bina dönüşüm geçirirse, kentsel dönüşüm için yıllık 42 milyar TL’ye ihtiyaç var. İşin planlaması önemli. Mahalle bazında, ilçe bazında, kent bazında hatta ülke bazında planlama yapmak gerekiyor” dedi.

Uygulamada başarılı olan iki Belediye: Kartal ve Küçükçekmece

İstanbul'daki kapsamlı iki vizyon çalışmasından biri Kartal'da Zaha Hadid tarafından, diğeri ise Küçükçekmece'de Ken Yang tarafından hazırlanmıştı. Bu iki yerel yönetim toplantıya önemli katkılarda bulundu.

Öz: “Kartal Kentsel Dönüşüm'de Hızlı Adımlar Atıyor”

Kentsel dönüşümün halka rağmen değil, halkla birlikte ve uzlaşma ile yapılacağını vurgulayarak İstanbul'daki iki yerel yönetim deneyiminin önemine dikkat çeken Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz, Kartal’da sanayi alanlarının kentsel dönüşümü ile deprem odaklı dönüşümünü birbirinden ayrı tuttuklarını ifade ederek sözlerine başladı. Kartal Belediyesi'nin Büyükşehir Belediyesi'nin de işbirliği ile Kartal Kentsel Tasarım Rehberi'ni hazırlayacağını söyleyerek dönüşümün kentsel mekan kalitesini arttıracağı müjdesini vermiş oldu. Deprem odaklı dönüşüm ile ilgili yaptıkları çalışmalarda bölgelerinde yer alan 250 sitenin 160'ı ile dönüşümün gerçekleşmesi için çalışmalarda bulunduklarını ve mevcut imar planları ile dönüşebilecek alanların çalışmalarını hızlandırdıklarını açıkladı. Öz, Müteahhit ve site sakinleri arasındaki anlaşmalarda kullanılabilecek tip bir sözleşme hazırlayarak hem vatandaşın hem de müteahhitlerin çalışmalarını korumak istediklerini belirtti. İstanbul'un siyaset üstü bir alan olarak değerlendirilmesi ve depreme karşı gerekli çalışmaların acilen yapılması gerektiğinin ve Afet Yasası'nı desteklediğinin altını çizdi.

Yeniay: “Yarattığımız Alanları Sadece Fiziksel Mekan Olarak Düşünemeyiz”

2004 yılında kentsel dönüşümün uluslararası bir ortamda tartışılması ile en önemli harekete başlayan Küçükçekmece Belediye Başkanı Aziz Yeniay, Tepeüstü bölgesinde kentsel dönüşüm projesinde yakaladıkları başarıyı bu sayede yakaladıklarını söyledi. Belediye binası ve çevresinde yapmayı planladıkları kentsel dönüşüm projesi ile ilgili açıklamalarda bulunan Yeniay, bu alanda mal sahiplerinin projenin ortaklarından olduklarını ve bu alanın uzlaşma ile yapılabileceklerin örneği olacağını ekledi. Küçükçekmece Meydanı ve kent merkezinin dönüşümü için yeni bir planlama yapıldığını ve yaratmış oldukları değer neticesinde yatırımcıların bölgeye yoğun ilgi gösterdiğini açıkladı. Konut alanlarında yoğunluk artışı yapılmadan dönüşüm olması gerektiğini bu yüzden konut alanlarının dönüşümü için yeni bir model kullanılacağını açıkladı. Yapmış oldukları çalışmaları sadece fiziksel mekan üretmek olmadığını, insanların yaşamaları için insan odaklı projeler üretmenin gerekliliğini belirterek sözlerini noktaladı.

Bir Sonraki Toplantı Kasım Ayında

TSKB Gayrimenkul Değerleme ve Arkitera Mimarlık Merkezi işbirliği ile düzenlenen Gayrimenkulün Geleceği, Geleceğin Gayrimenkulü toplantı serisi 10-11 Nisan 2013 tarihlerinde Haliç Kongre Merkezi'nde dördüncü kez düzenleyecek ArkiPARC Gayrimenkul Buluşması'nın ön etkinlikleri kapsamında yer alıyor. Toplantı serisinin ikincisi Kasım ayında düzenlenecek.