Havacılık alanında helikopter pisti yatırımları artıyor!

Heliport sayısında ikinci dalga büyüyor Havacılık alanında yaşanan büyümeden helikopter pisti (heliport) yatırımları da nasibini alıyor. 2010'da 31 olan heliport sayısı 54'e yükseldi. Bugün itibariyle SHGM tarafından yapım izni verilen 43 heliport varken, Türkiye'nin farklı bölgelerinde henüz yapmı izni verilmeyen ancak işlemlerine başlanmış 80 de başvuru bulunuyor. 

Sivil havacılık alanında son 10 yılda çok önemli gelişmeler yaşandı. İkili havacılık anlaşmalarına paralel olarak uçuş ağını 250 noktaya çıkartan Türkiye, kurmuş olduğu hava köprüleriyle dünyanın en büyük beşinci uçuş ağına sahip ülkesi konumuna yükseldi. Yine son 10 yılda havayolunun ülke içi yolcu taşımadaki payı yüzde 1,7'den yüzde 7,8'e yükselerek çok önemli bir sıçrama gerçekleştirdi. Aynı dönemde büyük gövdeli uçak filosu ise yüzde 132 büyüdü. 

Sivil havacılık alanında yaşanan gelişmeler hava taksi ulaşımını ve helikopter işletmeciliğini de beraberinde büyütmüş durumda. Günlük hayatta helikopter kullanımı hiç olmadığı kadar artmış bulunuyor. Uzun yıllar sadece sınırlı sayıda işadamı tarafından kullanılan helikopterlere özellikle büyük şehirler ve turizm bölgelerinde talep hızla artıyor. Bu da heliport (helikopter pisti) sayısını yükseltiyor. 

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından başlatılan çalışmalar sonucunda 2010'da 31 olan ruhsatlı heliport sayısı bugün 54'e yükselmiş durumda. Esasında 2009'da arasında heliport sayısı daha yüksekti. Fakat daha önce izin belgesiyle çalışan heliportlara ruhsat zorunluluğu getirilince 2010'da sayıları çok düşmüştü. Şimdi heliportlarda, bu kez nıhsatlı olarak, ikinci artış dalgası yaşanıyor. 

Şu anda SHGM tarafından yapım izni verilen heliport sayısı 43. Tüm bunlara ek olarak, İstanbul ağırlıklı olmak üzere, Türkiye'nin farklı bölgelerinde henüz yapmı izni verilmeyen ancak işlemlerine başlanmış 80 adet de heliport başvurusu bulunuyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde bu alanda hızlı bir büyüme beklemek mümkün. 

2007 MİLAT OLDU Heliportların yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar hatırlanacağı üzere 2007 sonunda başlamıştı. SHGM, bu tarihten itibaren helikopter taşımacılığının emniyetli ve standartlara Heliport sayısı yıl sonunda 70'e ulaşacak (Yıllara göre onaylı-ruhsatlı heliport sayısı) 80 70 60 m : m Q11 D HI ıllllılll 2005 2006 200/ 2008 2009 2010 2011 2012 2013* Kaynak: SHGM (*): Tahmin uygun şekilde sürdürülmesi amacıyla helikopter iniş kalkış alanı olarak kullanılan heliportların yaygınlaştırılmasına yönelik birçok projeyi hayata geçirdi. 

Hatırlanacağı gibi önce "Her İlçeye Bir Heliport Projesi" başladı. Hemen ardından "Her Gökdelene Bir Heliport Projesi" duyuruldu ve son olarak Sağlık Bakanlığı ile birlikte yürütülen "Ambulans Helikopterleri Projesi" devreye girdi. 

Bu projeler çerçevesinde Türkiye genelinde ruhsatlandırılan heliport sayısı hızla arttı. Türkiye genelinde işletim izni verilen heliport sayısı 2002 yılında 21 iken, geçtiğimiz yıl 54'e ulaştı. Bunlardan 14 tanesi yükseltilmiş heliport statüsünde olup, bina üzerine inşa edilmiş durumda. Buna ilave olarak 21 acil iniş alanı da bulunuyor. Önümüzdeki dönemde özellikle yükseltilmiş heliport sayısında hızlı bir artış bekleniyor. 

HEDEF 300 HELİPORT 

Bu arada inşaat sahiplerinin emlak değerini arttırdığı için heliport yatınmlanna zaten sıcak baktığını belirtelim. Son dönemde gerçekleşen gökdelen ve rezidans projelerinde heliport yapıp projenin değerinin arttınlmaya çalışıldığı gözleniyor. 

87 HELİKOPTER VAR 

Heliport sayısında yaşanan artışın önemli nedenlerinden biri de hava taksi uygulamasının yaygınlaşması. Son rakamlara göre, şu anda Türkiye'de 87 helikopter bulunuyor. Bu helikopterlerin büyük kısmı hava taksi işletmeleri tarafından işletiliyor. Geri kalanlar ise genel havacılık ile acil durum helikopterlerinden oluşuyor. Helikopter sayısı düşük gibi gözükse de, aslında sivil helikopter sayısında düzenli bir artış yaşanıyor. Beş yıl önce bu rakamın 20'ler civarında olduğunu dikkate aldığımızda büyümenin ivmesi ortaya çıkmış oluyor. 

2012 sonu itibariyle Türkiye'de 58 hava taksi işletmesi bulunuyor. 

Bu işletmelerin elindeki toplam hava aracı sayısı ise 198. Başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerde iş adamları için alternatif ulaşım aracı olmanın yanı sıra fotoğraf ve film çekimi, geziler ve turlar, hava ambulansı gibi konularda da hizmet veren hava taksi işletmelerine talep artıyor. SHGM, yeni ruhsatlarla hava taksi işletme sayısını daha da yukarı çekmeye çalışıyor. Bilindiği gibi, heliportlara önce yapım izni veriliyor, yapım tamamlandıktan sonra da ruhsatlandırma süreci gerçekleşiyor. 

Şu an SHGM tarafından 43 heliport için yapım izni verilmiş durumda. Kaç tanesinin yıl sonuna kadar tamamlanacağı henüz belli değil. Bunun temel sebebi yatırımların özel sektör tarafından yapılıyor oluşu. Fakat genel beklenti heliport sayısının yıl sonuna kadar 70 civarına çıkacağı şeklinde. Fakat SFIGM'nin bu konudaki hedefi net. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, geçmiş dönem açıklamalarında Türkiye'nin ihtiyacı olan asgari heliport sayısının 300 olduğunu söylemişti. SHGM. tüm planlarını buna göre yapmış durumda. 

İKİ HEDEF VAR Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, heliport projeleriyle aslında iki hedefi gerçekleştirmeyi planlıyor. Birincisi hava taksi işletmeciliği konusunda yaşanan gelişmeler karşısında helikopter iniş kalkış alanı olarak kullanılan heliportları yaygınlaştırmak, ikincisi ise deprem ve diğer doğal afetlerde kurtarma, tahliye, yangın söndürme ve sağlıkla ilgili ambulans hizmetlerinde helikopter kullanımını arttırmak. Bu kapsamda Karayolları Genel Müdürlüğü ile görüşmeler devam ediyor. Görüşmelerde helikopter inişkalkış alanlarının yerleri ve minimum standartları üzerinde duruluyor. 

Emrah Gürkan/ EKONOMİST