İlk bina tamamlama sigortası poliçesi kesildi!

Fortune'deki habere göre; İnşaat sektöründeki finansman sorunu malum. Konut sahibi olmak isteyenler yüksek faizden, müteahhitlerse kredi bulamamaktan şikayetçi. Başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin hemen her yerinde bitmek bilmeyen inşaatlara rastlamak mümkün. Oysa sigortanın bunun için de çözümü var: Bina tamamlama sigortası... 

Hatırlanacağı gibi bina tamamlama sigortası, mevzuatımıza, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından Mayıs 2015’te yürürlüğe sokulan 6502 sayılı “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ön ödemeli konut satışlarını düzenleyen bölümüyle girmişti.

Bu ürünü, konut sahibi olmak isteyenlerin, ön ödemeli konut satışı yoluyla edindiği ev için geliştirici firmaya anahtar tesliminden önce yaptığı ödemeleri teminat altına alan bir garanti sözleşmesi olarak tanımlamak mümkün. Söz konusu sigortanın ilk poliçesi ise ilgili düzenlemenin yayınlandığı tarihten yaklaşık 3 yıl sonra, 2017 yılının son iş gününde kesildi.

1.5 yılda 2 milyar dolarlık kaynak sağlanabilir

Evet, Rosenberg & Parker Türkiye ofisi aracılık yaptı ve bir sigorta şirketi ile Tepe İnşaat arasında, İstanbul Ömerli’deki Tepe Aura Evleri projesi için bina tamamlama sigorta sözleşmesi imzalandı. Bir kefalet sigortası türü olan bina tamamlama sigortasıyla Tepe Aura projesinden konut sahibi olmak isteyenler, konutları teslim alıp alamama endişesi yaşamayacak. Rosenberg & Parker Türkiye CEO’su Meltem Gezen, 3 yılı aşkın süredir verilen yoğun emeklerin karşılığı olan bu ilk poliçeyle birlikte, geliştirici firmalarının tüketicilerinin teminat altına alınması anlamında çok özel bir seçeneğe kavuşulduğunu vurguluyor.

Gezen, bu süreçte KONUTDER ve GYODER üyeleriyle temasta olduklarını, ilk poliçenin kesildiği tarihten bu yana diğer geliştiricilerle de hazırlıkların başladığını söylüyor. Bina tamamlama sigortasının kısa sürede yaygınlaşacağına inanan Gezen, 1.5 yıl içinde 2 milyar doların üzerinde kaynakla, ilk etapta büyük şehirlerde bulunan konut projelerinin tamamlanmasının garanti altına alınacağını tahmin ediyor.

GYODER’in 2015 raporuna göre Türkiye’nin 2023 yılına kadar 6.6 milyon konut ihtiyacı bulunuyor. Bunun da 400 milyar dolarlık bir sektör yaratacağı öngörülüyor. Meltem Gezen, “TUİK verilerine göre ülkemizde her yıl yaklaşık JtMi ijfe*!" 500 bin yeni konut satılıyor. Ortalama konut satış fiyatı olan 177 binle çarparsak 90 milyar TL’lik hacim yaratan bir sektörden bahsediyoruz. Geçen yıl da tüm teşviklerle beraber 700 bin yeni konuta yaklaşıldı. Dolayısıyla bina tamamlama sigortasının hızla yayılacağını düşünüyoruz” diyor. Gezen, imzalanan ilk poliçenin ardından Rosenberg & Parker Türkiye’nin iki sigorta şirketiyle daha hazırlıklarını sürdürdüğünü sözlerine ekliyor.

Pilot çalışma için Tepe İnşaat seçildi

Meltem Gezen, Rosenberg & Parker’ın kefalet sigortasındaki 74 yıllık uzmanlığını kullanarak, Türkiye’deki sigorta şirketlerine bina tamamlama sigortası konusunda risk analizi ekibi kurma, ürün eğitimleri, reasürans temini ve risk analizi prosedürleri gibi önemli aşamalarda destek olduğunu anlatıyor. Gezen, Türkiye ofisi olarak Temmuz 2016’da reasürans çalışmalarını tamamladıklarını ve ürünün kullanılabilir hale geldiğini belirtiyor. Ardından bina tamamlama sigortası için pilot şirket arayışına geçilmiş ve finan-sal altyapı, operasyonel tecrübe, projenin uygunluğu gibi kriterleri karşılayan Tepe İnşaat’ın Tepe Aura projesinde karar kılınmış.

Hangi riskleri teminat altına alıyor?

Bina tamamlama sigortası, tüm kefalet sigortası türlerinde olduğu bazı farklılıklara sahip. Diğer sigorta türlerinde olduğu gibi sigortalı ve sigortacı şeklinde iki değil, üç taraflı bir garanti sözleşmesi. Bu sözleşmenin tarafları, sigortacı ve sigortalı olarak geliştirici şirketler; lehdar ise bu geliştiricilerden ev alan tüketiciler.

Bina tamamlama sigortası poliçesi, ön ödemeli konut satışı hasılatını garantiliyor. Başka bir deyişle, tüketicinin konut sahibi olmak amacıyla anahtar teslimine kadar geliştiriciye yaptığı ödemeleri kapsıyor.

Geliştirici firmanın yükümlülüklerini yerine getirememesi durumunda, sigorta şirketi geliştiricinin yerine geçiyor ve konut projesini tamamlayıp, anahtarı teslim etme veya o güne kadar yapılan tüm ödemeleri konut sahibine geri ödeme konusundaki yükümlülükleri uyguluyor.

Bir diğer fark da rücu ve halefiyet yoluyla tazminat hakkı dolayısıyla sigorta şirketinin, söz konusu geliştiriciden bu ödemeleri geri alma hakkına sahip olması.

Hangi avantajları sağlıyor?

Bina tamamlama sigortası; banka teminat mektubu, hakediş sistemi, bakanlığın kabul ettiği diğer alternatifler ve diğer sigorta ürünlerinden çok daha farklı özelliklere sahip. Öncelikli ilgi alanı elbette tüketicinin ödemelerini teminat altına alarak olası mağduriyetten korumak. Öte yandan, ülke ekonomisi için de yeni gayrinakdi kaynak sağlaması açısından önemli bir fayda sağlıyor. Ayrıca sigorta şirketlerinin prim üretimini ve özkaynaklarını artırmasına katkı yapıyor. Bankaların da gayrinakdi kredi portföylerinin bir kısmını sigorta şirketlerine devrederek, karşılık ayırma yükümlülüklerini nakdi kredi olarak kullanabilmelerini sağlıyor. Toplam gayrinakdi kredi riskini banka kuruluşlarından sigorta şirketlerine dağıtması ve sağlıklı bir ekonomi yaratması da bir başka avantaj.
Bina tamamlama sigortası, geliştiricilere de diğer alternatiflerine göre daha iyi şartlar sunuyor. Banka teminat mektubundan farklı olarak yükümlülüklerde genellikle teminat aranmaması, daha düşük maliyetinin olması ve geliştiriciye ek süre tanıması en büyük farklar arasında.

Hakediş sistemine göre en önemli farkı ise ön ödemeli konut satışı hasılatının tamamen geliştiricinin kullanımına açık olması. Bina tamamlama sigortası, her kefalet sigortası türünde olduğu gibi, bilançoda pasif (borçlar) kalem olmaması nedeniyle geliştiricilerin bilançosunu güçlendiriyor. 

74 YILDIR SADECE BU İŞİ YAPIYOR

ABD Philadelphia merkezli Rosenberg & Parker, kurulduğu 1944 yılından bu yana sadece kefalet sigortası üzerine çalışan bir aile şirketi. Bugün ailenin üçüncü kuşağı tarafından yönetilen bu brokerlik şirketi, Fortune 100 listesinden firmaların da bulunduğu müşteri portföyüyle hem Amerika'da hem de uluslararası platformda kefalet sigortası taleplerini karşılıyor. Rosenberg & Parker Türkiye ise "danışman" sıfatıyla 7 yıldır kefalet sigortası ve bina tamamlama sigortasıyla ilgili mevzuat çalışmalarından geliştirici ihti yacı belirleme, risk analizi prosedürleri, reasürans kapasitesi temini, ürün eğitimi ve poliçe metnine kadar her aşamada çalışmalara yürütüyor. Kamu kurumlan için kefalet sigortası ve bina tamamlama sigortasının ürün tanıtımı ve mevzuat çalışmalarına katılıyor, yönetmelik ve genel şartların oluşumuna destek oluyor. Söz konusu sigorta ürünlerinin hazırlığı için danışmanlık yapıyor, gerekli ihtiyaçları karşılamak için sektörel dernekler ve sigorta şirketleri bazında eğitimler, tanıtım amaçlı çalışmalar yürütüyor.