İnşaat sektöründe belgesiz işçi çalışmayacak!

Türkiye’de vasıfsız işgücünün en çok görüldüğü sektör daima inşaat sektörü durumunda. Ölümle sonuçlanan iş kazalarının önemli bir bölümü bu sektörde gerçekleşiyor. Çünkü inşaat sektörüne hizmet veren işgücünün büyük çoğunluğu eğitim alma şansını bulamamış ya da mesleğini sahada, işbaşında öğrenmiş alaylılardan oluşuyor.

Gelişmiş ülkelerde inşaat işçileri, diğer sektörlerde çalışan işçilere oranla 34 kat daha fazla kazaya uğrama riski taşıyorlar. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre bu oran 6 kata kadar çıkabiliyor. İnşaat sektörü, Türkiye’de de çok sayıda insanın hayatın kaybettiği bir sektör.

Avrupa Birliği’ne uyum için...

İnşaatlarda başta çalışan kalitesi olmak üzere, ürün kalitesini de yüksek tutmanın ülkemiz açısından önemi oldukça fazla. İş kazalarının önüne geçilmesi ve inşaatta kalitenin sağlanması, iyi malzeme kullanımı ve güçlü bir mühendislik uygulamasının yanı sıra nitelikli işgücü ile sağlanabilir. Ayrıca maliyetleri düşürmede ürünlerin doğru kullanılmasının da önemi oldukça fazla. Ürünlerin doğru miktarda ve doğru şekilde kullanılması da ancak nitelikli işgücünün kullanılması ile mümkün.

İşte bu çerçevede, AB müktesebatına uyum çalışmalarıyla gündeme gelen Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi kapsamında “Mesleki Yeterlilik Sistemi” inşaat sektörü gibi diğer sektörlerin de yaşadıkları bu soruna kalıcı çözüm üretmeyi hedefliyor. Mesleki Yeterlilik Sistemi, meslek standartlarının oluşturulduğu, mesleki eğitim programlarının bu standartlara göre hazırlandığı, işgücünün mesleki yeterliliğinin bağımsız kurumlarca yapılan ölçme ve değerlendirmeler sonucunda belgelendirildiği ve bu belgelerin ulusal ve uluslararası düzeyde geçerlilik kazandığı etkin bir yapının genel adı.

İNTES’in de çalışmada rolü var

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve YÖK tarafından atılan temeller üstüne, sektör temsilcilerinin katkıları da alınarak Türkiye için sektörlerde “Ulusal Yeterlilik Sistemlerini” tanımlama çalışmaları başlatıldı. İnşaat sektöründe de işveren sendikası olan İNTES, çalışanların mesleki eğitimlerinin tamamlanması ve inşaatlarda meslek esasında istihdamın artırılması için devreye girdi.  

Ekim 2013 tarihi itibari ile İNTES’in hazırlamış olduğu 42 meslek standardı Resmi Gazete’de yayınlanarak ulusal meslek standardı niteliği kazandı. Ayrıca yine bu sendika inşaat sektöründe 18 farklı meslekte “Mesleki Yeterlilik Belgesi” verme yetkisine sahip ilk kuruluş unvanını elde etti.

Eğitim belgesi şart

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yer alan bir hüküm, inşaat sektöründe hem iş kazalarının engellenmesi, hem de kaliteli işgücünün sağlanması açısından çok önemli. Bu hükme göre, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan inşaat işyerlerinde, mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan işleri yapan kişiler, eğer mesleki eğitim aldıklarını belgeleyen bir belgeleri yok ise işe başlatılamıyorlar. Bu düzenleme 30 Aralık 2012 tarihinden itibaren yürürlükte. Yani inşaat sektöründe aşağıda yer alan işlerde çalışanlar mesleki eğitim aldıklarını belgelemeden iş başı yapamıyorlar.

Kritik tarih 1 Ocak 2014

Çalışma Bakanlığının mercek altına aldığı inşaat sektörü, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki yükümlülüklerini bir an önce yerine getirmek durumunda. İnşaat sektöründe yürütülen pek çok iş “çok tehlikeli” veya “tehlikeli” sınıfta yer alan işler. 50’nin üzerinde çalışanı bulunan işyerlerinde yürütülen faaliyetler için iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve yardımcı sağlık personelinden hizmet alma zorunluluğu bu yıl başladı.50’nin altında çalışanı bulunan çok tehlikeli ve tehlikeli sınıftaki işyerleri için ise bu zorunluluk 1 Ocak 2014’te yürürlüğe giriyor.

Dolayısıyla inşaat sektöründeki işverenlerin bir an önce iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve yardımcı sağlık personeli ile sözleşme imzalamaları gerekiyor. İş sağlığı ve güvenliği açısından mercek altında olan inşaat sektörü, denetimlerde de öncelikli.

Dolayısıyla iş sağlığı ve güvenliği açısından profesyonellerden hizmet alma, risk değerlendirmesi, iş sağlığı ve güvenliği kurullarının oluşturulması, işe giriş sağlık raporları ve mesleki belge zorunluluğu konusunda gerekli işlemlerin bir an önce yerine getirilmesi gerekiyor.

Cem Kılıç/ Sabah Gazetesi