İnşaat sektöründe sorunlar çözülüyor!
Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan ‘Mart 2020 Sektör Raporu’na göre; inşaat sektöründe yeniden büyümenin sektörün iç dinamiklerinde yaşanan sorunlar çözüldü.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nce (Türkiye İMSAD) hazırlanan ‘Mart 2020 Sektör Raporu’nda şu tespitler kullanıldı:
İnşaat sektörü 2018 ve 2019 yıllarında yaşanan finansal dalgalanmalar ve mali şoklardan en çok etkilenen sektör oldu. Bu nedenle genel ekonominin 2019 yılında yüzde 0,9 büyümesi karşısında inşaat sektörü yüzde 8,6 küçülme kaydetti. Kendi iç dinamiklerinde yaşanan sorunlar sonucunda, ekonomide yaşanan genel iyileşme inşaat sektörünü etkilemedi. İnşaat sektöründe yeniden büyümenin sektörün iç dinamiklerinde yaşanan sorunlar çözüldü.
2020 inşaat sektörü için yeni bir küçülme yılı olabilir
Bu yılın ilk çeyrek döneminde inşaat sektörünün faaliyetlerinde toparlanma eğilimi ve talepte iyileşmeye neden oldu. Finansman tarafında da koşullarda iyileşmeler yaşandı. Ancak koronavirüs etkisi bu göreceli iyileşti. İnşaat sektörü ve faaliyetleri de koronavirüs salgının ardından olumsuz etkilendi. Bu sebeple iyileşmenin henüz çok başında olan ve kırılganlığını koruyan inşaat sektörü 2020 yılında da küçüldü. Koronavirüs salgını ile mücadelede de Türkiye’de birçok iktisadi faaliyete geçici olarak durdu. İnşaat sektörü faaliyetleri ise henüz bu kapsamın dışında kaldı. İnşaat sektöründe faaliyetler hız kesmeden sürüyor. Ancak inşaat firmaları ve müteahhitler önlem için işlerini yavaşlatıyor veya bazı projelerinde işlere geçici olarak durdudu. Koronavirüs salgınının ulaştığı boyut, inşaat faaliyetlerini de yükselten oranda etkileniyor.
İnşaat, destelenecek sektörler arasında yer aldı
Koronavirüs salgını sonucunda ekonomide birçok destek paketi ve önlemi belirtiyor. Bu önlemlerden bir tanesi de Nisan-Haziran dönemiyle ilgili SGK primi, muhtasar ve KDV ödemelerinin 6 ay erteledi. İnşaat sektörü de bu seçilmiş sektörler arasında bulunuyor. Bu kapsamda, bina projelerinin geliştirilmesi, ikamet amaçlı binalar ile ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, binaların yeniden düzenlenmesi ve yenilenmesi faaliyetleri, yıkım işleri, ısıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin kurulumu, binaların iç ve dış boyama işleri, duvar ve yer kaplama gibi bina inşaatı ile özel inşaat faaliyetleri yürüten tüm firmalar bu destek kapsamında yer aldı.
İnşaat malzemeleri sanayisi, vergi desteği kapsamında yer almadı
İnşaat sektörü, koronavirüs salgınının çok etkilediği sektörlerden biri oluyor. Bu olumsuz etkilenmenin inşaat malzemeleri sanayisine de yansıyor. İnşaat malzemelerinin perakende satışını hayata geçiren firmalar destek kapsamı içerisinde bulunuyor. Nitekim perakende satış yapan firmaların bir bölümü zorunlu olarak zaten kapatma kararı aldı. Perakende satışlardaki bu yavaşlamanın da inşaat malzemeleri sanayi üretimini ve firmalarını olumsuz etkileyecek. Doğal taş ve mermer, demir-çelik, alüminyum, mutfak ve banyo mobilyaları hariç inşaat malzemeleri sanayisi vergi desteği arasında.
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi ocak ayında yüzde 9,3 arttı
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi 2020'ye girdi. Üretim, bu yılında ocakta geçtiğimiz yılın ocak ayına göre yüzde 9,3 yükseldi. Bu kapsamda 15 aydır düşen sanayi üretimi yeniden ilk kez ocak ayında yükseldi. 2018 ve özellikle 2019 yılındaki daralma sonrasında meydana gelen üretim artışında iç pazardaki hareketlenme ile ihracatta yaşanana miktar arttı. Ayrıca kuvvetli bir baz etkisi meydana geldi.
Ocakta 22 alt sektörün 15’inde üretim bir önceki yılın ocak ayına göre artış gösterdi. 6 sektörde ise üretim düştü. Ocakta hazır beton üretimi geçtiğimiz yılın aynı ayına göre değişti. Ocakta üretimde en yüksek artış yaşanan ilk beş sektör şunlar oldu; birleştirilmiş parke ve yer döşemeleri, seramik kaplama malzemeleri, düz cam ve yalıtım camları, inşaat boya ve vernikleri ile çimento.
Bu yılın ocak ayında üretiminde düşmeyince alt sektörler ise çimento ve betondan eşyalar, metalden kapı ve pencereler, plastik inşaat malzemeleri, ahşap inşaat malzemeleri, tuğla ve kiremit ile işlenmiş taşlar oldu. İnşaat malzemeleri sanayisi üretimde yeni yıla hızlı bir başlangıç yaptı ancak alt sektörler itibarıyla üretim performansı değişti. Bu nedenle üretimde dengeli ve genele yayılan bir büyümenin başladığını söylemek için henüz erken olduğu açıklandı.
2020 yılı ocak ayında ihracat yüzde 10,2 arttı
İnşaat malzemeleri ihracatı yeni yıla iki haneli artış yaşandı. 2020 yılının ocak ayında inşaat malzemeleri ihracatı, geçen yılın ocak ayına göre yüzde 10,2 yükseldi ve 1,76 milyar dolar seviyesi yaşandı. 2020 yılı ocak ayında, aylık ihracat artışı hızlandı. Böylece yeni yıla ihracatta hızlı bir başlangıç yaşandı. Yeni yıla girerken ticaret savaşlarının düşmesiyle Brexit belirsizliğinin ortadan kalkması dünya ticaretine ve ihracata ümit verdi. Ancak ocak ayı ihracatında koronavirüs salgınının etkileri henüz görülmedi. Salgın etkilerinin şubat ayında başlayıp mart ayı ihracat verilerinde önemli ölçüde ortaya çıkıyor.
İnşaat sektörü güven endeksi mart ayında 6,6 puan yükseldi
İnşaat sektörü güven endeksi 2020 yılına çok önemli bir artış ile başlamış, sektörün güven endeksi yeni yılın ilk ayında 15,6 puan birden yükselirken, şubat ayında 0,1 puanlık bir düştü. Mart'ta ise inşaat sektörü güven endeksi 6,6 puan ile yine önemli bir artış gösterdi. İnşaat sektörü yılın ilk çeyrek döneminde güven artışı ile moral buldu. Koronavirüs salgını etkilerinin henüz güvene yansımadı.
Mevcut inşaat işleri seviyesi mart ayında 3,8 puan arttı
Mevsimsellik ile inşaat işlerinin yavaşladığı ocak ayında mevcut inşaat işleri büyük ölçüde korunmuş, şubat ayında da mevcut inşaat işleri 5 puan yükseldi. Mart'ta ise mevcut inşaat işleri seviyesi 3,8 puan daha arttı. Yeni alınan siparişler mevcut işleri desteklemeye başladı. Ekonomideki toparlanma da inşaat sektöründeki işlere gecikmeli olarak olumlu katkı sağladı. Koronavirüs salgınının mevcut işler üzerinde etkisi ise henüz sınırlı kaldı.