İnşaatta yükseliş başlıyor!

Gayrimenkul sektörü zor bir yılı geride bırakıyor. Özellikle yılın ilk yarısında bekle-gör konumuna geçen alıcı nedeniyle konut satışlarında ciddi düşüşler yaşandı. İkinci yarıda ise toparlanma dönemi başladı. 1 Ağustos itibariyle kamu bankalarının konut kredisi faiz oranlarını 15 yıl vadeye kadar yüzde 0.99’a indirmesi ile birlikte bir konut pazarı hareketlendi. Sonrasında özel bankaların faizi yüzde 1 ’in altına çekmesi, firmaların uygun ödeme koşullu kampanyalar yapması satışlara olumlu yansıdı. Öyle ki eylül ayında tüm zamanların en yüksek aylık satışı gerçekleşti.

TELAFİ DÖNEMİ

Hürriyet'te yer alan habere göre; Gayrimenkul sektörü yılın ilk yarısında yaşadığı kayıplar ikinci ayrıda telafi etmiş oldu. 11 ayda toplam konut satışları 1 milyon 146 bin 655’e ulaştı. 2019 yılının 1 milyon 250 bin satışın üzerinde tamamlanması bekleniyor. Sektör temsilcileri 2020 yılından umutlu. En zor dönemin geride kaldığını belirten sektör temsilcileri kamunun yaptığı düzenlemeler ve sektörün aldığı önlemlerle sağlıklı büyüme’ döneminin başladığını belirtiyor. Yılın son günlerinde gelen sıfır konuta faiz indirimi de sektöre moral verdi. Ocak ayı itibariyle sıfır konutta faiz 0.99 yerine 0.79 olacak. Böylece son dönemde 2. elde ağırlaşan konut satışı 1. ele dönecek, konut pazarı da hareketlenecek.

YABANCI REKORU

Gayrimenkul sektörü için en önemli kalemlerden biri de yabancıya satış oldu. Gerek kamunun attığı adımlar gerekse özel sektörün tanıtım atağıyla yabancıya satışta rekor yıl yaşandı. Türkiye’den mülk alan yabancıya vatandaşlık verilmesi için konulan 1 milyon dolarlık alım sınırının 250 bin dolara düşürülmesi rekoru da beraberinde getirdi. 2018 yılında yabancılara 5.9 milyar dolar değerinde 39 bin 663 konut satılmıştı. 2019’un ilk 11 ayında ise 40 bin 185 satış gerçekleşti. Yıl sonunda ise yaklaşık 45 bin rakamına ulaşılması bekleniyor. Konut üreticilerinin ihracatçılara sağlanan desteklerden yararlanması gerektiğini söyleyen sektör temsilcileri taleplerinin gerçekleşmesi durumunda satışların her yıl katlanarak artacağım belirtiyor.

STOKLAR ERİYOR

2019’un ilk yarısında vatandaş durunca firmalar da frene bastı. Firmalar yeni projelere başlamak yerine stok eritmeye yöneldi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2019 yılının ilk dokuz ayında bir önceki yıla göre, bina sayısı yüzde 57.1, yüzölçümü yüzde 58, değeri yüzde 48.9, daire sayısı yüzde 63.8 azaldı. Gayrimenkul sektörü temsilcilerine göre ruhsatlarda yaşanan düşüş olumlu bir gelişme. Sektörün stok eritmesiyle piyasada daha sağlıklı bir büyüme dönemi başlayacağı belirtiliyor.

MÜTEAHHİTLİKTE YENİ DÖNEM

GAYRİMENKUL sektörünün uzun yıllardır dillendirdiği en büyük sorun her isteyenin müteahhit olamamasıydı. Teknik ve mali yeterliliği olmayan kişilerin ‘yüksek kâr’ beklentisiyle sektöre dahil olduğu, yarım kalan projelerin mağduriyetler yarattığı sıkça gündeme geldi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu yıl mart ayında devreye alınan müteahhitlik yasası sektörde yeni bir dönem başlattı. Müteahhitler teknik ve mali yeterliliğine göre sınıflara ayrıldı. Bundan sonra firmalar sınıfına göre yeni projeye başlayacak, altından kalkamayacağı iş için ruhsat alamayacak. Öte yandan kentsel dönüşüm sürecinde de vatandaşı koruyan adımlar atıldı. Haziran ayında Afet Riski Akındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu’nun uygulama yönetmeliğinde değişikliğe gidildi. Kentsel dönüşüm firmaları, yapı maliyetinin yaklaşık yüzde 10’u oranında teminat mektubu ya da tamamlama sigortaları yapmaları kaydıyla bu işlere girebilecek. Böylece yeni dönüşümzedeler olması önlenecek.