İnternetten konut alan-satan dikkat!
İzmir Emlak Kulübü Yönetim Kurulu Başkanı Rıdvan Akgün, internet üzerinden konut alım satımı yapan kişilere önerilerde bulundu. Akgün, korsan emlakçıya dikkat edilmesi konusunda uyardı.
Her geçen gün gelişen Türkiye'nin ana sektörlerinden olan konut sektörünün problemlerini anlatan İzmir Emlak Kulübü Yönetim Kurulu Başkanı Rıdvan Akgün, internet üzerinden konut alım satımı yapan kişilere dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Kentsel dönüşümün İzmir'de işlevsiz ilerlediğini söyleyen Akgün, hükümetin yapmış olduğu projelere engel koymaya çalışan bir grup olduğunu belirtti.
Ülkemizde ve İzmir'de emlak sektörü ne durumda?
Dünyada bir kriz var. Bu kriz, Avrupa başta olmak üzere Türkiye'yi de dalga dalga etkisi altına alıyor. Geçtiğimiz yıllarda özellikle 2016 yılında bir hedef vardı, 1 milyon 500 bin konut satışı yapılacaktı. 2015 yılında 1 milyon 300 bin seviyesindeydi. 2016 yılında konut satış piyasasında durgunluk olacak diye düşünüyorduk ancak olmadı tam tersine 2015 yılına göre yüzde 4 artış oldu. Türkiye'de inşaat sektöründe bir kırılganlık var, sektör durdu, yatırımcılar kaçıyor dendi. Fakat tam tersine sektörde bir ivme olduğu ortaya çıktı.
Konut satışlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Piyasaya yansımalara baktığımız zaman da ülke genelinde emlakçıların satışlarında bir düşüş var. Projeler için firmaların kendi satış ofislerini kurmaları emlakçıya ciddi bir darbe vurdu. Daha önce konut almak isteyen vatandaş en yakın emlak firmasına gider, aramış olduğu konutu bulur ve alırdı. Sonra bu olay sosyal medyadan hareketle, sahibinden satışa döndü. Korsan emlakçılar çok fazla. Vergi mükellefi olmadan, hiçbir yere bağlı olmayan kişiler internet üzerinden ilanlar vererek satış yapıyorlar. Korsan emlakçı sayısı, kayıtlı emlakçı sayısının en az 30 katı. Kapıcı, muhtar, yönetici, avukat, bakkal, manav tüm bireyler emlakçilik yaptığı gibi aynı apartmanda bile satılık konut olduğunu duyan yönetici ya da her hangi biri araya girip emlakçilik yapmak istiyor. Ya da kişi diyor ki emlakçıya gerek yok sosyal medyaya girer, satarız diyor. Bu arada sisteme girenler de komisyon aldığı için, buna korsan emlakçilik diyoruz. Aslında ciddi bir vergi kaybı var emlak sektöründe. Kayıtlı ekonomiye bir darbe vuruluyor, milyarlarca lira kayboluyor.
Kurumsal konut firmalarının satışını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Analiz yapacak olursak kurumsal konut firmaları ile satış ve pazarlama yatırımı yapmış olan firmalar, aracılık hizmeti vererek satış yapabiliyor. Onlarda da sıkıntı var. 50100 kişi çalıştırmıyorlar, sayıyı 5-10 kişiye düşürdüler. Her yerde satış temsilcimiz 100 kişi diyorlar ama yok öyle bir şey, hepsi yanıltma. Kayıtlı resmi kanuna ve sigortaya yansıyan sayı bir elin parmaklarını geçmiyor. Vatandaş, temsilci sıfatında kurumsal bir firmanın kartvizitini taşıyor ama aslında orada çalışmıyor, korsan emlakçilik yapıyor. Duyarlı emlak müşavirleri satışı yapılan gayrimenkulde aracı olduğunu hissettiğinde kayıtlı bir emlakçı değilse mâliyeye şikayet ettiği zaman, maliye gelirler müdürlüğü bu konuda çok hassas, anında müdahale ediliyor. Çok ciddi eczalar var. Korsan emlakçilik yapanlar ateşle oynuyorlar, 10 binlerce lira ceza gelebilir. İzmir'de 10 kişi bu cezaya çarptırılırsa binlerce kişi bu işten vazgeçer. Konut alacak vatandaş ne yapmalı ? Vatandaş kayıtlı emlakçıdan alışveriş yapmaktan ziyade, 3-5 kuruş verir korsandan alırım diyor. Bir de sosyal medyadan korsan emlakçı olduğunu fark etmeden, kafede buluşuyorlar. Sonra tapuya gidiyorlar. Acaba kayıtlı emlakçı mı diye hiç dikkat etmiyorlar. Tüketici burada duyarsız. Mağduriyet çok fazla. Bugün şahıs dairesini satmak için, 250-300 ya da 400 bin isterken aracı bir emlak şirketiyse orada bir pazarlık avantajı olacak bir de güvenli konut alım satımı yapabilecek. Bilinçsiz kişilerle alışveriş yapıldığında pazarlık gücü kaybediliyor. Emlakçıya az komisyon vereyim diye düşünürken, daha fazla bedelle konut satın alıyorlar. Aracı belki de aradan 30 bin lira para kaldırıyor. Kısacası kayıtlı olmayan emlakçıyla alışveriş yapılmamalı.
Bu yıl için beklentiler nasıl?
2017 yılı için beklentimiz daha fazla. Özellikle AK Parti hükümeti konut politikasına çok önem veriyor. İnşaat sektöründe 3 bine yakın firma aktif bir şekilde çalışıyor. Ekonominin can suyu da inşaat sektörüdür çünkü başlı başına bir sanayidir. Hükümette bu nedenle sektöre önem veriyor. İnşaat sektöründe bir tıkanma olursa, ülke ekonomisi çok ciddi yaralar alır. Onun için konut politikasında destek devam edecek. Hem hükümet yatırımlara devam ediyor hem de kentsel dönüşüm mantığıyla ve diğer özel
projelere desteklerle Türkiye bir şantiye haline döndü. 2017 yılında daha fazla üretim daha fazla konut satışı bekliyoruz. 2016'ya göre yüzde 15 artış olması hedefleniyor.
İzmir'de kentsel dönüşüm yapılıyor mıı?
Kentsel dönüşüm yasası kelimenin tam anlamıyla felç geçirdi. Bu yasa çıktığında benzer yasaların üzerinde amir bir yasaydı. Sonra yaşandıkça ortaya çıkan sebeplerden dolayı revize edilerek felç geçirdi, cazibesini yitirdi. Ekonomik imkanlarını kullanmak isteyen müteahhitler ve bireyler kentsel dönüşüm haklarından istifade edebilmek için afet riski taşıyan bireysel konutları yıkıp yeniden yapıyorlar. Yeni planlama olmadığından dolayı daracık sokaklar, sosyal donatısı olmayan yapılar hayata geçiriliyor. Şu anda kentsel dönüşüm adı altında yapılan çoğu yapı dönüşüm değildir. Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki'nin geçtiğimiz günlerde yeni fuar alanı karşısında 545 hektarlık bir alanı kentsel dönüşüm bölgesi ilan ettikten sonra gerçekleştirilen tanıtıma iştirak ettim. Kentsel dönüşüm var, başlıyor ama özellikle İzmir'de hükümetin yapmış olduğu projelere engel koymaya çalışan bir grup var. Bu grup gerek büyükşehir belediyesi gerekse hükümet projelerinin başarısız olmasını istiyor. Burada kentsel dönüşüm ile ilgili 545 hektarlık alana yanlış politika diyerek odalar dava açtı. Bu da kentsel dönüşümün gecikmesi anlamını taşıyor.
Büyükşehir Belediyesi kentsel dönüşümde ne kadar aktif?
İzmir Büyükşehir Belcdiyesi'nin kentsel dönüşüm mantığını da eleştirmek gerekiyor. Yıllardır hükümet belediyelere kentsel dönüşüm için bir yetki verdi. Ancak hiçbir belediye bunu tam anlamıyla gerçekleştiremedi. Geçtiğimiz günlerde Büyükşehir'in Uzundere'de yaklaşık 300 dairede bir dönüşüm hazırlığı yapması ve bunu İzmir'deki 22 müteahhit derneğini davet edip buyurun kentsel dönüşüm yapabilirsiniz demesi komik bir durum. Burada bazı müteahhitler kendi başına 1000 konut yapıyor. Orada yüzlerce müteahhide kalkıp 300 konut yapın demek mantık dışı. Bu işin yasal çerçevede ada ve mahalle bazında yürütülmesi lazım. İnsanlarla diyalog içinde ikna ederek yapılmalı. Tıkanan noktada yasal sürecin devreye girmesi gerekiyor. İzmir gelişen ve değişen bir kent. Potansiyel olduğundan dolayı özellikle İstanbul ve Ankara firmaları buraya göz dikmiş ofisler açmış durumdalar. Böyle olunca akla 'Acaba kentsel dönüşüm merkezi bir konumda büyük şirketlere verilip, İzmirli müteahhitler göz ardı mı edilecek?' sorusu geliyor. İzmir'deki müteahhitler birliği federasyonlarının tam kapasiteyle çalışmadıklarını görüyoruz. Çünkü şu ana kadar veri ve ciddi dönüşüm elde edemediler. X firması geliyor farklı noktalar için ihaleye girip kazanıyorlar. İzmir'de kentsel dönüşümü İzmirli firmalar mı yoksa ulusal ve küresel firmalar mı yapacak? Ortada ciddi bir pasta var bu pastanın payını özellikle bu şehirde inşaat yapıp para kazanan müteahhitlere bırakmak istemeyen ciddi kapital gücü olan firmalar var. Yani ulusal güç İzmirli müteahhitlere karşı. Şu anda iki grup yarışıyor.
Kentte konut fiyatları ne durumda?
Gelişen yerlere baktığımız zaman özellikle kuzey aksında Menemen ve Aliağa bölgesinde ciddi bir gelişme var. Konut fiyatları 1 + 1'ler 100 bin ila 150 bin, 2+ 1'ler 130 bin ila 180 bin, 3 + 1'ler ise 170 bin ila 250 bin lira arasında seyrediyor. Ayrancılar Torbalı aksında da benzer rakamlar yer alıyor. İzmir içerisinde merkezi noktalarda da 3 +1 300 bin ila 500 bin arasında değişiyor. Bunun üzerindeki rakamlar özel projeler veya afaki yüksek rakamlar. Tüketicinin buna dikkat etmesi lazım.
Ege Telgraf