İş kazalarının yarısı korunamamaktan kaynaklanıyor!

Özer, yaptığı açıklamada, Türkiye’de üretilen veya ithal edilen bazı malların denetiminin çeşitli bakanlıklarca yapıldığını söyledi. Bu
kapsamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına da çalışanların mesaileri esnasında kullandıkları kişisel koruyucu donanımları denetleme yetkisi verildiğini anlatan Özer, bu çerçevede 2005 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü bünyesinde bir daire başkanlığı kurulduğunu belirtti.

İş sağlığı ve güvenliği kapsamında, baş koruyucusu, iş eldiveni, iş ayakkabısı, iş elbisesi, iş gözlüğü gibi kişisel koruyucu donanımların üretildiği sanayileşmiş 12 büyük kenti mercek altına aldıklarını ifade eden Özer, bu illerde üretici veya toptancıların denetlendiğini kaydetti.

Denetimlerin önemine işaret eden Özer, "Örneğin, toptan satan, 10 çeşit iş eldiveni satıyor. Bunu denetler ve sattırmazsanız, üretimi engellenir. Denetimlerde 2007 yılında uygunsuz ürün oranı yüzde 41,3 iken bu rakam geçen yıl yüzde 16,07’ye kadar indi. Bu da denetimlerin, satıcı ve alıcıların üreticiye baskısıyla oluşan bir tablo" dedi.

Uygunsuz ürünün satılmaması konusunda uyarılar yaptıklarını ve uyulmaması durumunda cezai yaptırımlar uygulandığını anlatan Özer, cezadan çok protokol imzalayarak uygunsuz ürünlerin önüne geçmeye çalıştıklarını belirtti. Özer, denetimlerde bugüne kadar 142 dağıtıcı ve 68 sorumlu firmanın uyarıldığını, 38 firma ile protokol imzalandığını bildirdi.

Denetimlerin ardından mallarını piyasadan toplayan firmalar da olduğunu belirten Özer, uyarılarını dikkate alan bazı firmaların ihracat konusunda Türkiye’nin sayılı firmaları haline geldiklerini kaydetti.

"40 çeşit test"

Türkiye’de kişisel koruyucu donanımların 1980’li yıllarda neredeyse hiç kullanılmadığını ifade eden Özer, "Türkiye’nin AB’ye girme gayretleri bazı şeyleri tetikledi. Bunlardan biri de kişisel koruyucu donanımlar. Çünkü hayatın her yerinde bunlar var" diye konuştu.

Bu ürünler için kurdukları laboratuvarda dayanıklılığı ve kaliteyi ölçen 40 çeşit test uyguladıklarını belirten Özer, genellikle inşaat işçilerinin yüksekten düşmeye karşı kullanması gereken emniyet kemerlerinin denetleneceği "yüksekten düşme kulesi"ni de ağustos ayında faaliyete geçirmeyi planladıklarını söyledi. Özer, laboratuvarlarında, baş ve emniyet kemeri bölümü dışındaki ünitelerin tamamlandığını ve faaliyet halinde olduğunu anlattı.

Çalışmalar kapsamında kullanıcı şikayet hattına gelen şikayetleri de değerlendirdiklerini belirten Özer, "Bakanlık olarak derdimiz, güvensiz ürünü ortadan kaldırıp insanların ’nasıl olsa kişisel koruyucu kullanıyorum’ şeklindeki güvenini boşa çıkarmamak" dedi.

Kasım Özer, şunları söyledi:

"İş kazalarının yarıya yakını korunamamaktan kaynaklanıyor. Türkiye’de yeni yapılan bir inşaata gidin, dış iskeleye bir bakın, o iskeleden adamın düşmemesi için cambaz olması lazım. Sanki iskele insanlar düşsün diye yapılmış, emniyet kemeri takacak yer yok.

Doğru şekilde koruyucu ürün kullanılsa iş kazaları yüzde 40 azalır ama bu yüzde 40’ı yüzde 60’a çekecek faktör kişinin kullanımındadır. Bizde kullanım problemi de var. Doğru ürün doğru şekilde kullanılırsa bu oran yüzde 80’e çıkarılabilir. Yüzde 20, ekipmanın, iş yerinin veya işin yanlış yapılışından kaynaklanır. Bizde işveren ’para kazanamıyoruz’ endişesiyle biraz kendisini frenliyor. İş kazalarını önlemek, tazminat ödemekten daha insani ve daha ucuzdur."

"İşverenin sorumluluğu yüzde 60-70"

İş kazalarının iş yerlerine büyük darbe vurduğunu da dile getiren Özer, bazı iş yerlerinin iş kazaları dolayısıyla ismini değiştirmek zorunda kaldığını, bazılarının maddi külfeti nedeniyle kapanmak zorunda kaldığını anlattı.

İş kazalarının değerlendirmesini yaparak politika oluşturmayı hedeflediklerini ifade eden Özer, şunları kaydetti:

"Hangi sektörlerde, o sektörün hangi bölümünde hangi iş kazaları çok yaşanıyor Şu anda inşaat sektörü en çok iş kazası olan sektör, onda da en çok yüksekten düşme... Eskiden madenlerde göçükler çok olurdu, artık nakliyat kazaları daha çok. Bunları ancak iş sağlığı ve güvenliği kültürünü geliştirmekle, insana verilen değeri artırmakla önleriz. Kaza raporlarında işverenin sorumluluğu yüzde 60-70 iken işçinin yüzde 20’lerdedir."

Kasım Özer, mevzuatın AB ile uyumlu olduğunu, hiç bir eksik bulunmadığını ancak uygulamanın gelişmesi gerektiğini söyledi. Özer, buna karşın Türkiye’de geçmişe göre önemli gelişme sağlandığını da sözlerine ekledi.

AA