İş yeri kiraları ödenmediğinde ne olacak?

Posta köşe yazarı Tamer Heper, bugünkü yazısında bir okuyucusunun 'Haziran sonuna kadar ödenmeyen nisan-mayıs-haziran kiraları için sözleşmenin feshi talep edilemeyecek, tahliye istenemeyecek. Tamam ama kiranın ödenmemesi sonucu müeyyide tek mi? Yani 'icra takibi yapılamayacak' denilmiyor, 'haciz tatbik edilmeyecek' denilmiyor. Bunu köşenizde yazdınız iyi ama bir başka tedbir yok mu?' sorusuna cevap verdi. İşte Tamer Heper'in yazısı...

Okuyucularım ısrarla işyeri kiralarının ne olacağını soruyor. Soruların içeriği özetle şöyle: “Haziran sonuna kadar ödenmeyen nisan-mayıs-haziran kiraları için sözleşmenin feshi talep edilemeyecek, tahliye istenemeyecek. Tamam ama kiranın ödenmemesi sonucu müeyyide tek mi? Yani 'icra takibi yapılamayacak' denilmiyor, 'haciz tatbik edilmeyecek' denilmiyor. Bunu köşenizde yazdınız iyi ama bir başka tedbir yok mu?”

*****

Evet, okuyucularımın soruları haklı. Neticede haziran sonuna geleceğiz. Yani 1 Temmuz’a geldiğimizde her şey eskisi gibi olacaksa işyeri sahibi hakkında hacizler başlayacaksa bu tedbirin önemi nerede kaldı? Tabii kira derken 300-500 liradan söz etmiyoruz. İşyerini kapatmış üç aydır bir kuruşluk iş yapmamış, hatta çalışanlarına para ödemek durumunda kalmış işyerleri 1 Temmuz’da bu parayı nereden bulacak?

Problem burada. Yine kabul edelim ki işyerlerinin açılması 1 Temmuz’a kalmadı da 1 Haziran’da açıldı. İyi güzel de bu tarihe kadar vatandaşın cebinde para kalmadı ki alışveriş yapsın da işyeri para kazanıp birikmiş kirasını ödesin. Birikmiş kira derken öyle işyerleri var ki aylık kirası 100 bin TL civarında. Bir defada bu para nereden bulunacak? Bu soruların bugün yanıtı yok. Bu durumda da bir ihtilaflar salgını başlayacak.

*****

Bu konuya bir süre önce değindim ve bu karar üzerine 'yeni açıklama bekliyoruz' diye yazdım. Ancak bugüne kadar yeni bir önlemden, yeni bir karardan söz yok. Yani açıkladığım gibi durum aynı, 1 Temmuz’da haciz de var, 1 Temmuz’da ödenmeyen kira için fesih de tahliye de var. “Böyle olağanüstü durumlarda kira uyarlaması talebi yapılır” anlamında açıklamalar var ama bu iş de o kadar kolay değil.

Uyarlamanın ağır şartları var. Örneğin kira sözleşmesi üç yıldan uzun olacak, bitimine bir yıldan uzun süre kalmış olacak, işlem temeli çökmüş olacak... Üstelik bu bir dava konusu yapılacak ve davanın sonucu beklenecek. Yani bir çözüm değil. Benimse okuyucularıma bugün için söyleyebileceğim tek husus var: Tedbir konusunda yine bir şey yok, bekliyoruz.