İzmir depremi İstanbul’u yıkardı!

İTÜ’den Prof. Okan Tüysüz, İzmir depremi için “Aynı şiddette bir deprem İstanbul’a daha büyük zarar verir" dedi. "İstanbul’da depreme dair hiçbir şey yapılmadı. Kentsel dönüşüm diye bir şey uygulanmadı" diyen Tüysüz, İstanbul depreminin ciddiyetine değindi..

Cumhuriyet Gazetesi köşe yazarı Orhan Bursalı, bugünkü köşesinde İzmir depremini ve İstanbul'da beklenen büyük depremi kaleme aldı.

İşte Orhan Bursalı'nın 'İzmir depremi İstanbul’u yıkar geçerdi' başlıklı yazısı...

İTÜ’den Prof. Okan Tüysüz’ün açıklamasını duyan var mı: “Aynı şiddette bir deprem İstanbul’a daha büyük zarar verir... İstanbul’da depreme dair hiçbir şey yapılmadı. Kentsel dönüşüm diye bir şey uygulanmadı. Bu açıdan baktığımızda İstanbul için böyle bir deprem çok kötü sonuçlar doğurur. Geçen yıl İstanbul’da yaşanan 5.8’lik depremde dahi çok sayıda okulun yeniden yapılmasına karar verildi...”

Tüysüz, ayrıca 80 kilometre uzaklıktaki depremin İzmir’de yarattığı hasara dikkat çekiyor.

İstanbul’da kentsel dönüşüm yapılmadı mı?

Ciddi bir program anımsayan var mı? Mesela Kadıköy’de bazı yerlere bina yükseklikleri verildi, büyük bir rant alanı yaratıldı, sokak aralarında mali gücü yetenler binalarını yıkıp yeniliyor. Mesela bizim binanın yıkılıp yapılması için oturanlara 400 biner TL’lik bir masraf çıkınca, vazgeçildi. Bu tür binlerce bina var yenilenmesi gereken, ama nasıl ve hangi parayla?

Deprem senaryosu

İstanbul için hazırlanan deprem senaryolarına göre, 5 katlı çok eski yapılı 5 binanın yassı kadayıf gibi çökmesi öngörülüyordu. 7.2 üzerinde bir büyük depremde bu binaların yarısının yassı kadayıf olması, her birinde 20’şer kişinin bulunduğunu varsayarsak 50 bin kişinin kurtarılmayı bekleyeceği açık. Diyelim gündüz oldu deprem ve bu apartmanlarda yaşayanların yarısı dışarıdaydı, o zaman 25 bin kişi!

Tabii, diğer binlerce binada yaşanacak yıkımları bir kenara bırakıyoruz.

Bu insanlara yetişecek binlerce kurtarma ekibini nerede bulacaksınız ve kaçını kurtarabileceksiniz? İzmir’de topu topu birkaç bina çöktüğünü anımsayın. Böyle binalarda yaşayanların kurtarılma oranı nedir? Fazla değil.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2013’te yenilediği İstanbul için iyimser deprem senaryosu gerçekleşse bile Türkiye’nin bu yıkımın altından kalkabilmesi mümkün görülmüyor.

Rant gözlüğü

Olay sadece bina olsa... Elektriği, doğalgazı, suyu, atık suyu, hastanesi, mutlaka açık tutulması gereken anayolları, köprüleri, geçitleri vb. var oğlu var.

Oysa 20 yıldır İstanbul’da beklenen büyük yıkımın altından kalkmamızı sağlayacak bir deprem master planı adım adım uygulanmaya konsaydı, bugün geleceğe daha umutlu bakabilirdik.

İktidar ise İstanbul’a sadece toprak rantı gözüyle baktı ve bakıyor. Kanal İstanbul bile başlı başına bu rant gözlüğünün tam dışavurumu.

Geçen yıl Silivri 5.8 ile sarsıldı; 55 okul ve yüzlerce binada hasar alarmı verildi.

Devlet yapılarında yavaş da olsa bir güçlendirme veya yeniden yapılma sürüyor. Kentte 7 bin 400’ü aşkın okul var: 3 bin 790’ı özel ve 3 bin 647’si devlet. 3 milyonu aşan öğrenci var. Okulların kaçı şüpheli? 319 okul yıkılıp yeniden yapılmış, 648 okul güçlendirilmiş. İşler çok yavaş gidiyor. Valilik, devlet okullarının sadece yüzde 31’inin depreme karşı güvenlikli olduğunu açıklıyor!