Kat karşılığı uyanıklığına karşı alınacak 5 önlem!
Avukat Kadir Kurtuluş, Emlakkulisi.com okurları için kat karşılığı uyanıklığına karşı alınacak önlemleri sıraladı. İşte kat karşılığı uyanıklığına karşı alınacak 5 önlem...
Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlere boş arsa bulunması neredeyse imkansız. Bu nedenle büyükşehirlerdeki arsa arzının önemli kısmı, kentsel dönüşüm dolayısıyla eski binalarda yerleşik gayrimenkul sahiplerinin yenileme için sunduğu arsalar. Bir çok paydaşın olduğu bu arsalarda kat karşılığı sözleşmesi yapmak suretiyle mağduriyetler yaşanabiliyor. Bu nedenle kat karşılığı sözleşmesi sürecinde dikkat edilecek 5 hususu dikkatinize sunarız.
1. Müteahhiti İyi Araştırın
Arsanıza veya binanızın dönüşümüne talip olan müteahhiti tanımak yapacağınız en önemli iş. Müteahhitin ekonomik durumu, daha önce yaptığı işler, binanızı yapabilecek likiditesinin olup olmadığı, barter ile inşaat yaptırıp yaptırmadığı gibi bir çok konuda araştırma yapmak gerekmektedir. Güzel sözler söyleyerek gözünüzü boyamaya çalışan, renkli muhteşem broşürler getiren ya da olmayacak teklifler veren müteahhitlerden uzak durun. Önemli olan finansal gücü sağlam, vaadettiği şekil ve zamanda binanızı yapacak olan kişiyi seçmektir.
2. Arsa Komisyoncularının Sözlerine Temkinli Yaklaşın
Müteahhitler adına arsanızı kat karşılığı almak istediğini söyleyen kişiler size gelebilir. Bu kişilerin afaki söylemlerine itibar etmemelisiniz. Çünkü projeden habersiz olarak tamamen kat karşılığı sözleşmesini noterden yapıp tapuya şerh etmeye odaklanmış ve bu şekilde de sizi bağlamayı hedefleyen kişilerin afaki teklifleri sonrasında yapacağınız sözleşmeler çok büyük zarara uğramasına sebep olabilir.
3. Hava Parasına Kanmayın
Müteahhitler arsanızı onlara kat karşılığı vermeniz halinde size hava parası vermeyi taahhüt edebilirler. İlk etapta ihtiyaçlarınızı giderebilecek bu hava parası güzel gibi gözükse de daha sonra çok büyük kayıplara sebep olabilir. Zira bu hava parası tamamen sözleşmeyi yapmanıza odaklı olarak verilen bir şeydir Ama burada dikkat etmeniz gereken sözleşmeyi yapmaktan ziyade sözleşmeyi kiminle yaptığınız ve sizi nasıl bir sürecin beklediği. Dolayısıyla hava parası için bu süreci ve tasarruflarınızı riski atmamalısınız.
4. Kat Karşılığı Dolandırıcılarından Uzak Durun
Emlakçı, kentsel dönüşüm uzmanı, arsa geliştirici olarak size gelen kişiler, müteahhitler adına güzel dosyalar hazırlayarak ve çeşitli isimleri referans göstererek arsa sahipleriyle görüşürler. Matematiksel olarak imkansız teklifler ve taahhütlerle kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi imzalarlar. Hatta sırf imza atın diye hava parası da verirler. Bu imzayı attığınız anda sizin için tehlikeler başlamıştır. Çünkü bu sizinle imzalanan sözleşmeyi tapuya şerh etmeleri akabinde tüm parsel ya da adayı başka bir müteahhitle anlaşma yapılamaz hale getirebilirler. Akabinde inşaatta yapılmaz, sözler yerine getirilmez veya kiralarda ödenmez. Kentsel dönüşümden yararlanmak isteyen ya da ada bazında ciddi bir proje yapmak isteyen gerçek müteahhitler buraya geldiklerinde tapuda şerhli bir sözleşme olduğu için yukarıda bahsettiğimiz kişilerle anlaşmak zorunda kalırlar. Bu kişiler sizin arsanız üzerinden afaki komisyonlar isteyerek sözleşmeden vazgeçeceklerini aksi halde bu arsada çivi dahi çaktırmayacaklarını söylerler. Tabiki hukuki yollara başvurabilirsiniz, ama uzun yıllar sürecek davalar mağduriyetin katlanarak artmasına sebep olabilir. Hukuki açıdan baktığımızda yapılmış ve tapuya şerh edilmiş bir kat karşılığı sözleşmesi olduğu için arsa sahibi ve gerçek müteahhittin bu afaki teklifleri değerlendirmek zorunda olduğunu görüyoruz aksi halde uzun yıllar sürecek davalarla karşı karşıya kalma riski mevcuttur. Kaldıki sözleşme tapuya şerh edilmemiş olsa dahi, mantıklı müteahhitler, daha önce sözleşme yapılmış yerleri problemli olarak görüp yerinize talip olmayabilirler.
Teklif edilen daire yada metrekarenin gerçekten verilebilir olup olmadığını arsa sahipleri ilgili belediyeye giderek arsasında kaç metrekare satılabilir inşaat alanı çıkacağının hesabını yaptırırsa ve nicelikten çok niteliğe önem gösterirse böyle problemler de yaşanmamış olacaktır.
5. Sözleşmenize Dikkat Edin
Kat karşılığı sözleşmenizi mutlaka bir avukat yardımıyla inceleyin. Kat karşılığı sözleşmesinde dikkat edilmesi gerekenler hususunda yazdığımız diğer makaleleri de incelemeniz faydalı olacaktır.
Avukat Kadir Kurtuluş
5 maddede arsa payının düzeltilmesi davalarının kentsel dönüşüme etkisi!