Kentlerdeki altyapı sorunu çözülmeli!

Ülkemizin alt yapısı, sanayimiz, ekonomimiz ve yaşam kalitemiz için, olmazsa olmazlarımız arasındadır. Her şey saat gibi çalıştığı sürece, pek aklımıza gelmeyen alt yapımızda her hangi bir aksaklıkta veya kesintide adeta hayatımız durmaktadır. 

Başta demiryolları olmak üzere, karayolları, limanlar ve denizyolları, hava limanları ve hava yolları, doğalgaz, ve petrol boru hatları, elektrik ve enterkonnekte sistem ile haberleşme ve internet teknolojisi için fiber optik hatlardan meydana gelen bir alt yapımız bulunmaktadır. 

Atatürk dönemi başta olmak üzere, bütün hükümetlerin 93 yıllık, gayret ve çabalarıyla oluşan alt yapımızda, eksikler olabilir. Ancak yeniliklere açık yapısıyla her geçen gün daha da gelişmekte ve teknolojiye uyum sağlamaktadır. Burada önemli sorunumuz olmamakla beraber, kentlerimize ait alt yapılarda çözüm bekleyen sorunlarımız bulunmaktadır. 

Hele kış mevsimine yaklaştığımız bu günlerde yağışlı havalar dolayısıyla, her tarafı basan sellerle kentler çamur deryasına dönmektedir. Kentlerin alt yapısı çok ilkel ve bugünkü gelişmeleri karşılayacak özelliklere sahip olmadığından,bütün kentlerimizde benzer sorunlar yaşanmaktadır. 

Bu yüzden, yolların altına gömülen, boru ve kablolardaki arızalar için yapılan kazılar ve tamirlerde bitmemektedir. Tamiratlar için trafiğe kapatılan yollar nedeniyle, insanlar mutlu olmamaktadır. 

Kaldı ki, ekolojik dengeler bozulması yanında, parke taşı kaplı yolların asfaltla kaplanması ve yerleşim alanlarının büyümesi dolayısıyla, yağan yağmurlar kentlerde zararlı hale gelmiştir. Bu zararları ortadan kaldırmak için kentlerin alt yapı sorununu çözmek zorundayız. Bunun içinde sel sularını öncelikle yeraltına alınması gerekir. 

Mevcut şekliyle bir alt yapı, ekonomik olmadığı gibi, bitmeyen arızalarla aynı sıkıntılar tekrar tekrar yaşanmaktadır. 

Kentler küçükken, refah düzeyi bugünkü seviyede olmadığı yıllarda, bu kadar sorunda yaşanmıyordu. Çünkü, su ihtiyacı ya kuyulardan karşılanıyordu veya mahalledeki çeşmelerden taşınıyordu. 

Sızdırmalı posseptik çukurda toplanan pis suların içersine ciğer atılarak, biyolojik arıtma yapılıyordu. Elektrik yok, telefon yok.. O zaman alt yapıya da ihtiyaç olmuyordu. 

Daha sonraki yıllarda, içme ve kullanma suyu, elektrik, telefon gibi hatlar evlere bağlanması için, boru şebekeleri toprağa gömülerek ve elektrik hatları da direkler üzerinde getirilmiştir. 

Halbuki, kentlerimiz bu koşullarda iken, 1960 lı yıllarda inşa edilen, Ortadoğu Teknik Üniversitesinde, alt yapıyı teşkil eden elektrik kabloları, telefon hatları, içme ve kullanma suyu şebekesi, kanalizasyon boruları v.s nin yeraltına gömülmüş büyük çaplı tüplerin içinden geçirilerek, ilk defa böyle bir uygulama yapılmıştır. 

O yüzdenden 2004 seçimlerinde bu sorunun çözümü için, Muğla'da galeri sistemine geçilmesini seçim programıma almıştım. Nitekim, ondan sonraki yıllarda Rodos'a gittiğimde, 2.Dünya Savaşı sırasında işgal edilen Rodos'da, İtalyanların, alt yapıyı çok kısa zamanda, bütün boru ve kabloları yeraltında yaptıkları galeri içine aldıklarını gördüm. 

Aynı durumun, Avrupa'nın diğer kentlerinde, yıllardan beri uygulandığını sonradan öğrendik. Ülkemizde ise, Ortadoğu Teknik Üniversitesi kampüsündeki uygulamanın ardından 50 yıl geçmesine rağmen hiçbir mega kentimizde böyle bir uygulamanın yapıldığına dair duyumlarımız olmamıştır. 

Gelişmiş ülkelerde, alt yapıya ait boru ve kablolar yerlere gömülmemektedir. Dünya'nın seçtiği bu yöntemden daha fazla kaçamayız. O bakımdan, Yerel yönetimler en kısa zamanda, kentin alt yapısını teşkil eden elektrik kabloları, telefon hattı, fiber optik hatlar, içme ve kullanma suyu şebekeleri, doğalgaz boruları ile pis sular ve arıtılmış suların tamamını içine alacak bir galeri şebekesini tesis ederek kentlerin alt yapı sorununu ortadan kaldırmalıdır. Başlangıç için, kentsel dönüşüm yerlerinde ve yeni imara açılan alanlarda, mevzii galeriler yapılarak, daha sonra da bunlar, kendi aralarında birleştirilebilir. 

Gökdelenlerin, metroların yapıldığı ve deniz altına tüp geçidin indirildiği bir ülkede, alt yapıyı toprağa gömmek yerine, kentlerin altına galeri şebekesi yapılması bütün kablo ve boruları bu galeri içersine alınması çok mu zordur. Bunun içinde, ne madden, nede teknolojik bakımdan haklı bir nedenimiz bulunmadığı ortadadır. 

O bakımdan, Muğla Büyükşehir Belediyemizin, çağdaş kentlere de önder olmak ve modern alt yapı inşasında, Türkiye'de bir ilki gerçekleştirmek için hala şansı bulunmaktadır. Galeri sistemine geçilirse, bundan asla pişman olunmayacaktır. 

İhsan KAFADER/Muğla Haber Gazetesi